Pokolenie Z stanowią ludzie, którzy urodzili się między 1995 a 2010 rokiem. Dzisiejsi dwudziestoparolatkowie są wyzwaniem dla pracodawców ze względu na inne podejście do pracy w odniesieniu do tego, które miało (i ma) wcześniejsze pokolenie. W porównaniu do swoich starszych kolegów, przedstawiciele pokolenia Z mają więcej obaw dotyczących swojej przyszłości, są bardziej ostrożni, chociaż na co dzień bywają mocno pewni siebie. Do życia podchodzą realistycznie, z przeświadczeniem, że wiele zależy od nich – ich pracy, rozwoju i zaangażowania. Przedstawiciele pokolenia Z chcieliby zdobyć doświadczenie zawodowe i zrobić spektakularną karierę natychmiast, najlepiej w pracy w międzynarodowym środowisku. Jak bardzo różne jest to podejście w porównaniu do tego, które reprezentowały poprzednie pokolenia?
Jakiś czas temu prezentowaliśmy wyniki badania "Pionierzy: pokolenie Z oraz przyszłość rachunkowości". Postanowiliśmy skonfrontować dane z tego raportu z opiniami samych przedstawicieli generacji Z i przyjrzeć się bliżej oczekiwaniom młodego pokolenia w stosunku do pracy. W tym celu zapytaliśmy trzech pracowników Capgemini: Sandrę, Anię i Bartosza o to, jakie mają podejście do nowych technologii, jak postrzegają pracę w finansach, work-life balance i atrakcyjność branży.
Oto nasi bohaterowie:
Sandra Gabrysiak – Finance and Accounting Process Specialist
W Capgemini pracuje od lutego. Została przydzielona do bardzo dużego i dynamicznie rozwijającego się projektu.
Praca jest wymagająca, ale też bardzo ciekawa. Pracuję z klientem i do moich obowiązków należy walidacja jego potrzeb. Codziennie się uczę, ponieważ działania procesowe są dostosowane do indywidualnej sytuacji klienta. Wymaga to nieszablonowego myślenia, by znaleźć najkorzystniejsze rozwiązanie. Projekt dopiero się rozwija, dołączają do niego nowe osoby, więc mam szansę wziąć udział w jego usprawnieniu.
Praca Sandry polega na odbieraniu zgłoszeń reklamacyjnych oraz różnych innych zapytań od klientów, a także na rozwiązywaniu tych problemów lub przekazywaniu ich do odpowiednich działów. Zwykle są to zadania związane z korektą faktur lub naniesieniem zmian w innych dokumentach. Jak sama mówi, najbardziej lubi zajmować się tymi najbardziej zawiłymi tematami.
Anna Seweryn – Finance and Accounting Specialist
W Capgemini pracuje pół roku. Po ponad 3 miesiącach wdrożenia – zdobywania wiedzy i nauki procesów zaczęła wykonywać zlecane jej zadania. Są one bardzo podobne do tych, które wykonuje Sandra. Przede wszystkim dotyczą rozwiązywania spraw dotyczących faktur i płatności, które zgłaszają klienci.
Bartosz Sikora – Financial and Accounting Junior Process Specialist
Jego przygoda z Capgemini zaczęła się w grudniu 2021 roku. Po zaledwie kilku miesiącach pracy w firmie, zaczął pełnić obowiązki zastępcy team leadera w zespole Disputes na rynku nordyckim.
Moja praca polega na dbaniu o to, aby klienci otrzymywali zgodne rozliczenia za zamówione przez siebie usługi. Sprawdzam poprawność dokumentów sprzedażowych oraz, w razie potrzeby, koryguję zawarte w nich błędy.
1. Atrakcyjność branży
Wyniki badania wskazują jasno, że branża finansowo-księgowa jest bardzo atrakcyjna dla Zetek, ponieważ wpisuje się w ich długoterminowe patrzenie w przyszłość i koresponduje z potrzebą posiadania stabilnego zatrudnienia. Umiejętność rachowania w zgodzie ze standardami nie tylko ułatwia pracę w finansach, lecz także umożliwia zmianę branży na inną, a także rozwój kariery międzynarodowej.
Sandra: Praca w finansach daje wiele możliwości. Jest to branża, która błyskawicznie się zmienia, co wiąże się z ciągłą nauką, a to jest dla mnie bardzo ważne. Wiem, z czym wiążą się konkretne zmiany w dokumentach. Fakturowanie rządzi się swoimi prawami, które trzeba połączyć z potrzebami klienta. Poprzez codzienny kontakt z księgowością myślę, że stajemy się też bardziej świadomi w kwestiach prowadzenia osobistych finansów, co bardzo ułatwia życie.
Anna: Główną zaletą świadczącą o atrakcyjności branży finansowej dla młodych ludzi jest duża elastyczność sposobu wykonywania pracy. Obecnie większość firm kieruje pracowników na tzw. home office lub pracę hybrydową. Przed wybuchem pandemii Covid-19 wiele czasu poświęcaliśmy na przygotowanie się do wyjścia z domu i drogę do biura. Wykonując swoje obowiązki zdalnie lub częściowo zdalnie, możemy wykorzystać siłę i energię do tego, by pracować bardziej efektywnie. Pracownik, który jest wypoczęty i zadowolony będzie też bardziej wydajny.
Bartosz: Branża finansowa oferuje dobre warunki płacowe, co jest dla mnie bardzo istotne. Oprócz tego współpracuję z ludźmi i mam poczucie misji – widzę, że moja praca ma sens. Z racji mojej naturalnej dociekliwości i predyspozycji do wychodzenia z inicjatywami, które mogłyby wpłynąć pozytywnie na funkcjonowanie projektu, w którym pracuję oraz proaktywność, zostałem szybko zauważony przez przełożonych i mimo mojego niewielkiego stażu czuję, że odgrywam istotną rolę w zespole. Współpracownicy mogą liczyć na moje wsparcie, co bardzo mnie cieszy. Czuję satysfakcję z tego, że moja praca ma realny wpływ na kształtowanie relacji z klientem.
2. Aspekty decydujące o wyborze tej branży
Badania wykazały, że pokolenie Z ceni te organizacje, które umożliwiają zdobycie umiejętności oraz zachowanie równowagi między pracą i życiem osobistym. Bardzo ważna dla Zetek jest także stabilność zatrudnienia. Globalnie aż 58% respondentów wskazało niepewność zatrudnienia jako główny powód zamartwiania się. Co jest najważniejsze dla naszych bohaterów?
Sandra:
- Długoterminowe perspektywy kariery – wcześniej pracowałam głównie jako kelnerka, co wiązało się z tym, że w sezonie było mnóstwo pracy, a zimą ciężko było wyrobić wystarczającą ilość godzin. Pracując w Capgemini nie muszę się martwić o to, że pracy zabraknie.
- Pewność zatrudnienia – od razu dostałam umowę na czas nieokreślony, więc wiem, że gdyby wprowadzono kolejny lockdown, nie zostanę bez pracy.
- Łatwość znalezienia zatrudnienia – gdy szukałam pracy, znalazłam mnóstwo ogłoszeń z Capgemini, w tym takie do działu księgowego, w którym mam doświadczenie. Od razu po wysłaniu CV dostałam odpowiedź, a po kilku rozmowach zaproponowano mi pracę, co bardzo mnie ucieszyło. Wszystko odbyło się bez zbędnych dojazdów do Katowic!
Anna: Zdecydowałam się na pracę w finansach, ponieważ jest to branża, która zapewnia szerokie możliwości rozwoju, ponadto stosunkowo łatwo można znaleźć zatrudnienie. Kolejnym aspektem jest praca w międzynarodowym środowisku i możliwość poznawania ludzi z innych krajów.
Bartosz: Myślę, że o atrakcyjności tej branży świadczy to, że jest ona otwarta także dla osób, które – tak jak ja – nie miały wcześniej nic wspólnego z księgowością. Możliwości rozwoju i zdobywania wiedzy są ogromne. Jest to idealna opcja dla wszystkich tych, którzy cenią sobie ideę „lifelong learning” i dla których rozwój ma istotne znaczenie. Z racji niepewnych czasów, ważna jest dla mnie praca, która ze spokojem pozwoli mi patrzeć w przyszłość. Branża księgowości jest jednym z kluczowych elementów gospodarki, a z pieniędzmi mamy styczność na każdym kroku – zwłaszcza w życiu codziennym. To czyni księgowość filarem, który „nie wyjdzie z mody”, a popyt na specjalistów w tej dziedzinie nie spadnie. Cenię sobie możliwość aktywnego brania udziału w dostarczaniu usług biznesowych na międzynarodową skalę. Cieszę się z tego, że wraz z pracą w księgowości, która pozwala mi się rozwijać w obszarze zawodowym, mam również styczność z moją pasją, którą jest język duński a nie wiąże się to z koniecznością wyprowadzki z dala od domu. Cyfryzacja oraz nowe technologie odgrywają tutaj bardzo dużą rolę.
3. Work-life balance
Badania pokazują, że pokolenie Z ceni sobie organizacje, które umożliwiają zachowanie równowagi między pracą i życiem osobistym (48% respondentów uważa równowagę między życiem zawodowym a prywatnym za kluczowy czynnik przyciągający do wyboru miejsca pracy). Ile w tym prawdy? Jak naszym bohaterom udaje się zachować work-life balance?
Sandra: Zgadzam się z tym w 100%. Ludzie z pokolenia Z często bardziej stresują się niż reszta społeczeństwa, dlatego bardzo ważna jest dla nas dobra atmosfera w pracy i takie benefity jak np. karta Multisport, która umożliwia chociażby chodzenie na jogę. Jest to jeden z moich ulubionych sportów, który pomaga odstresować się po trudnym dniu w pracy i złapać energię na kolejny dzień. Ostatnią, bardzo ważną dla mnie kwestią jest to, że w nagłej sytuacji mogę napisać do mojego Team Leadera i poprosić go np. o wyjście wcześniej z pracy i nadrobienie godzin następnego dnia. Dobry kontakt z managementem jest dla mnie bardzo wartościowy!
Anna: Równowaga pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym jest jednym z warunków zachowania zdrowia, dobrego samopoczucia oraz satysfakcji z życia i pracy. Brak tej równowagi może doprowadzić do wielu problemów zdrowotnych, wypalenia zawodowego, pogorszenia relacji społecznych, rodzinnych. Każdy z nas powinien mieć chwilę przeznaczoną na relaks i odpoczynek. Dla mnie bardzo ważny jest czas, który mogę spędzić na rozwijaniu swoich pasji i zainteresowań. Od dziecka trenowałam gimnastykę i łyżwiarstwo. Obecnie trenuję 4 razy w tygodniu – sport zawsze odgrywał ważną rolę w moim życiu. Dzięki zachowywaniu równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym mogę znaleźć czas, aby realizować się w tym, co sprawia mi radość i daje energię.
Bartosz: Work-life balance jest dla mnie bardzo ważny. Moim zdaniem, Capgemini bardzo dba o to, żeby balans pomiędzy życiem zawodowym a osobistym pracowników był na wysokim poziomie. Istnieje szereg rozwiązań, które pomagają pracownikom na łączenie tych dwóch sfer. Przykładem może być możliwość wybóru godziny, o której zaczyna się pracę lub praca w trybie hybrydowym.
4. Zdobywanie wiedzy
Możliwość ciągłego zdobywania nowych kompetencji i umiejętności to jedna z kluczowych kwestii, która przyciąga pokolenie Z do organizacji. Czego do tej pory nauczyli się w swojej pracy nasi bohaterowie? Jakie umiejętności rozwijają?
Sandra: Do tej pory w Capgemini nauczyłam się wiele. Nawet nie będę próbowała wymieniać, czego dokładnie, bo jest tego bardzo dużo. Wcześniej zajmowałam się wprowadzaniem faktur do systemu. Teraz współpracuję z klientem i jestem zobligowana dostosować dokumentację do jego potrzeb, co często wiąże się z korektami. Niektóre ze zmian muszą zostać zaakceptowane przez inne działy. Umiejętności, które najmocniej rozwijam to precyzyjne i wnikliwe podchodzenie do obowiązków.
Anna: Myślę, że praca w księgowości i finansach dużo mnie nauczyła – przede wszystkim radzenia sobie z kilkoma zadaniami w tym samym czasie, pomogła rozwinąć analityczne myślenie i przełamać bariery językowe.
Bartosz: Wziąłem udział w cyklu szkoleń z zakresu koordynowania pracy grupy i wciąż rozwijam się w tym aspekcie poprzez praktyczne wykorzystanie nabytych umiejętności. Nauczyłem się obsługi programów, które znajdują się w czołówce rozwiązań w dziedzinie księgowości. Rozwijam swoje umiejętności interpersonalne poprzez kultywowanie idei „team spirit” w codziennej pracy.
5. Podejście do nowych technologii
Pokolenie Z stanowią ludzie, którzy często z technologią są za pan brat i nie znają życia sprzed ery Internetu. Mimo przyzwyczajenia do technologii, żywią obawy z nią związane. Wśród respondentów 57% sugeruje, że obawia się wpływu technologii na własne możliwości pracy w przyszłości.
Sandra: My ludzie z pokolenia Z kochamy nowe technologie, więc trudno byłoby bać się czegoś, co wzbudza tak pozytywne uczucie. Może kiedyś roboty będą wykonywały naszą pracę, a my będziemy spokojnie zajmowali się swoimi hobby? Kto wie? Na co dzień pracujemy przy uzyciu komputera, nieustannie pojawiają się nowe programy, z którymi trzeba się zaznajomić, co bardzo lubię, gdyż jest to rozwijające. Chętnie pomagam innym, którzy nie są tak biegli w ich obsłudze. Praca przy biurku, z dłońmi na klawiaturze, to coś, co sprawia mi przyjemność. Może kiedyś spróbuję swoich sił w dziale IT?
Anna: Technologia obecnie rozwija się w zawrotnym tempie, mamy dostęp do coraz większej ilości rozwiązań pozwalających na wykonywanie pracy przez np. zaprogramowane roboty, dzięki czemu możemy zaoszczędzić czas podczas niektórych procesów. Jednak, zpomimo tak wysoko rozwiniętej technologii, nadal pojawiają się błędy, które są nadzorowane i poprawiane przez człowieka. Nie obawiam się, iż moją pracę będą mogły zastąpić maszyny. Być może taki scenariusz jest realny za 100 lat, ale tak naprawdę to nie można tego przewidzieć.
Bartosz: Technologia pozwala mi efektywnie monitorować sytuację związaną z ilością pracy do wykonania w moim obszarze, a rozwiązania z zakresu CRM sprawiają, że w sprawny sposób mogę zarządzać kontaktem z klientem. Myślę, że nie należy obawiać się wpływu technologii na możliwości pracy w branży księgowej. Moim zdaniem są to rozwiązania ułatwiające codzienną pracę, jednakże nie sądzę, aby rozwój technologiczny mógł sprawić, że nie będzie zapotrzebowania na ludzką silę roboczą.
Pokolenie Z stanowią młode osoby, które mają jasno postawione cele i chcą do nich dążyć. Realizowanie zamierzonych celów i spełnianie marzeń mogą odbywać się tylko w przyjaznej atmosferze – w miejscu pracy, które pozwala zachować dobrobyt psychiczny. Branża finansowa oferuje młodym ludziom zarówno możliwość pewnego zatrudnienia, jak i nieustającego rozwoju swoich kompetencji. Korzysta z najnowszych usprawnień technologicznych i dostosowuje się do standardów obowiązujących na rynku. Zetki mogą w niej wykazać się np. swoimi zdolnościami analitycznymi, odkrywać nowe talenty i szlifować te już odkryte. Wszystko to w poczuciu realnego wpływ na rozwój i funkcjonowanie firmy.