Kolor kołnierzyka a rodzaj pracownika, czyli aspekty socjologiczne

Białe kołnierzyki, niebieskie, różowe czy zielone – do której grupy się zaliczacie? Chociaż początkowo w użyciu było jedynie pojęcie "white-collar workers" (z ang. białe kołnierzyki), to socjologia rozszerza swój słownik pojęć o kolejne kolory. Jeśli nie słyszeliście wcześniej o tym podziale pracowników – czas nadrobić zaległości!

White-collar workers, czyli białe kołnierzyki

Na początku XX wieku pracownicy biurowi na Zachodzie nosili koszule frakowe jedynie w kolorze białym. To ich odróżniało od pozostałych pracowników: fizycznych, usługowych czy mundurowych. Od tego trendu w biurowym outficie wzięła się nazwa pojęcia "białe kołnierzyki", która przyjęła się w amerykańskiej socjologii i poszerza swoje kręgi. 

Pierwsze wzmianki na temat klasy, której nazwa odnosiła się do koloru kołnierzyka, pojawiły się już na początku XX wieku. Pojęcia "białe kołnierzyki" używał amerykański pisarz Upton Sinclair, który odnosił je do nowoczesnych urzędników, pracowników administracji i kadry zarządzającej w latach 30. Hasło upowszechniło się w latach 50.

W 1951 roku Wright Mills wydał książkę "Białe kołnierzyki: Amerykańska klasa średnia", która była próbą klasyfikacji ówczesnych pracowników. Zdaniem autora "białe kołnierzyki" charakteryzują się następującymi cechami:

• posiadają wyższe dochody, prestiż, szerszy zakres władzy, niż dawne klasy średnie,
• są pozbawieni własnych środków produkcji,
• prowadzą nadzór nad pracą rzeczywistych wytwórców, rejestrują wyniki tej pracy,
• są wytwórcami informacji, wykonują operacje sprawozdawcze, usługi techniczne i osobiste,
• uczą inne jednostki umiejętności, które sami uprawiają, a które można przekazać i których można nauczyć.

Wright Mills do białych kołnierzyków zaliczył nauczycieli, pracowników handlu i urzędników.

Dziś pojęciem tym określa się podobną grupę: pracowników klasy średniej, którzy pracują w zawodach inteligenckich, administracyjnych i kierowniczych i dzięki swojemu wykształceniu i kwalifikacjom technicznym zajmują stanowiska lepiej płatne i bardziej prestiżowe niż pracownicy fizyczni. 

Blue-collar workers, czyli niebieskie kołnierzyki

Niebieskie kołnierzyki to termin, którym w amerykańskiej socjologii określa się pracowników fizycznych (głównie w budownictwie, górnictwie, transporcie), produkcyjnych i administracyjnych niższego szczebla, z wyłączniem rolników.

Kolor tej klasy został wybrany nieprzypadkowo – w USA często produkuje się odzież roboczą w kolorze dżinsu lub podobnym. 

Pink-collar workers, czyli różowe kołnierzyki

Mianem różowych kołnierzyków określa się pracowników branży zawodowych, w których dominują kobiety. Do tej grupy zalicza się przede wszystkim takie profesje z sektora usług jak: opiekunka, kosmetyczka, stewardessa, pielęgniarka, hostessa czy sekretarka. Zawody te są mniej płatne i nie dają szansy na wielką karierę zawodową. 

Pojęcie spopularyzowała Louise Kapp Howe, autorka książki "Pink Collar Workers", wydanej w 1977 roku. 

Green-collar workers, czyli zielone kołnierzyki

Zielone kołnierzyki to pojęcie stosowane na określenie pracowników branż, które powstały w wyniku włączenia zasady zrównoważonego rozwoju w procesy modernizacyjne. Do tej grupy można zaliczyć pracowników transportu zbiorowego, odnawialnych źródeł energii, budownictwa i gospodarki odpadami. 

Źródła: governica.com, en.wikipedia.org