Firma SW Research, na zlecenie fillup k24, stworzyła raport pod tytułem „Księgowi jako kluczowi doradcy klienta? Rola, wyzwania i rozwój zawodu okiem księgowych i przedsiębiorców”.
Badanie zostało przeprowadzone wśród księgowych i przedsiębiorców. Poruszane w nim kwestie dotyczyły specyfiki współczesnej księgowości, potencjalnego wpływu sztucznej inteligencji (AI) na zatrudnienie w zawodzie. Dużo uwagi poświęcono także stosunkowi księgowych do ich zawodu. Poniżej przedstawiamy najciekawsze wnioski płynące z raportu.
Esencja pracy księgowego
Podczas badania spytano obie grupy – zarówno księgowych, jak i przedsiębiorców – o główne zadania i obowiązki osób zajmujących się księgowością.
Jeśli chodzi o perspektywę księgowych, to jako główne obowiązki wymienione zostały:
- prowadzenie ksiąg rachunkowych (55%)
- sporządzanie sprawozdań finansowych (45%)
- bieżąca weryfikacja dokumentów (45%)
- przygotowanie deklaracji podatkowych (35%)
- nadzorowanie obiegu dokumentów finansowych (25%)
Jak postrzegają ten zawód przedsiębiorcy? Według nich księgowość to:
- posiadanie szerokiej wiedzy i kompetencji w swoim zawodzie (31%)
- łączenie kompetencji miękkich z praktyczną wiedzą (29%)
- koszt, choć niezbędny (21%)
27% badanych przedsiębiorców zaznaczyło także, że doceniają profesjonalne wsparcie księgowego, a 23% uznaje księgowego za zaufanego doradcę. Aż 7 na 10 badanych przyznało, że otrzymuje od księgowych cenne informacje przynajmniej raz na kwartał.
Czytaj: Praca w księgowości – 3 plusy i minusy
Księgowy a sztuczna inteligencja (AI) i inne nowe technologie
Wnioski płynące z raportu SW Research z pewnością sprawi, że wielu księgowych (oraz osób szkolących się do tego zawodu) odetchnie z ulgą. Według przeprowadzonych badań kreatywny księgowy zawsze wygra z AI.
Ze wszystkich ankietowanych, aż 97% księgowych i 92% przedsiębiorców potrafi wskazać obszary, w których księgowego nie zastąpi żaden algorytm. Główne z nich to:
- budowanie relacji z klientem – obszar księgowości zarezerwowany dla człowieka wg 50% badanych (60% księgowych i 41% przedsiębiorców)
- kreatywność w rozwiązywaniu problemów – obszar księgowości zarezerwowany dla człowieka wg 39% badanych (47% księgowych, 31% przedsiębiorców)
- negocjacje – obszar księgowości zarezerwowany dla człowieka wg 31% badanych (34% księgowych, 29% przedsiębiorców).
Jedynie 5% badanych uważa, że sztuczna inteligencja mogłaby wyprzeć ludzkiego eksperta do spraw księgowości.
– Nie bójmy się używać określenia „kreatywny” w odniesieniu do księgowych. Bardzo podoba mi się odpowiedź „kreatywność w rozwiązywaniu problemów”, ponieważ to sformułowanie w dużym stopniu określa specyfikę naszej pracy. Księgowi mają w swoim DNA wpisany „gen stałego rozwoju” związany z koniecznością stałego dostosowywania się do zmieniającej się rzeczywistości. Ten gen wiąże się również z dużą otwartością na technologię, szczególnie wówczas, gdy może ona usprawnić naszą pracę. W możliwość zastąpienia księgowych przez technologię mogą uwierzyć tylko osoby nierozumiejące biznesu, postrzegające księgowych stereotypowo. Technologia silnie wpływa na zawód księgowego, ale zdecydowanie go rozwija, a nie zwija – komentuje w raporcie prof. dr hab. Stanisław Hońko, prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce.
Nowe technologie rzeczywiście stanowią bardzo ważną część pracy w księgowości. W badaniu księgowi, spytani o narzędzia, których używają, wyróżnili:
- oprogramowanie księgowe (83%)
- platformy do zarządzania dokumentami (35%)
- komunikatory (33%)
- technologię służącą do automatyzacji procesów (31%)
- platformy analityczne (15%)
- sztuczna inteligencja (13%)
Badania zawarte w raporcie wykazały również, że niemal co czwarty księgowy dokształca się w zakresie swojego zawodu częściej niż raz w miesiącu.
Najważniejsze kompetencje księgowego
Aż 2/3 badanych księgowych twierdzi, iż najważniejsza kompetencja w ich zawodzie to znajomość prawa podatkowego. Na drugim miejscu plasuje się biegłość w obsłudze programów księgowych, na trzecim sporządzanie sprawozdań finansowych, a na czwartym umiejętność analizowania danych.
Kluczowe kompetencje miękkie to zarządzanie czasem, cierpliwość, umiejętność pracy zespołowej i komunikatywność.
Z perspektywy przedsiębiorców korzystających z usług księgowych pierwsze miejsce wśród najważniejszych kompetencji w księgowości również zajmuje znajomość przepisów prawa podatkowego. Na kolejnym miejscu znalazła się znajomość lokalnych uwarunkowań w urzędzie skarbowym. Dopiero później wskazane zostały biegłość w obsłudze programów księgowych i sporządzanie sprawozdań finansowych.
Dla przedsiębiorców najbardziej pożądanymi u księgowych kompetencjami miękkimi są: komunikatywność, cierpliwość, zaangażowanie w pracę, empatia.
Co dla zawodu przyniesie przyszłość?
Księgowi, spytani o wyzwania i możliwości rozwoju w swoim zawodzie w następnych latach, wskazali:
- zmiany w przepisach (21%)
- sztuczną inteligencję (17%)
- nowe technologie (15%)
- rozwój nowych kompetencji u księgowych (12%)
Co ciekawe, badani przedsiębiorcy na to samo pytanie odpowiadali zupełnie inaczej. Aż 52% z nich przewiduje, że w przyszłości od księgowych będzie się wymagać zaawansowanej analizy danych. Co piąty uważa również, że przyszłością księgowości jest znajomość technologii blockchain.
Zdaniem twórców raportu ważnym wyzwaniem będzie również próba zmiany stosunku do zawodu księgowego. Obecnie bywa on ambiwalentny. Aż 24% przedsiębiorców nie podziela pozytywnych opinii na temat księgowych. Widzą w nich: dodatkowe koszty; osobę, która ogranicza swobodę w zarządzaniu finansami; kogoś, kto nie rozumie biznesu i hamuje innowacje.
– Księgowość w firmach może odgrywać strategiczną rolę: dostarczać analizy, optymalizować procesy finansowe oraz doradzać w kwestiach związanych z rentownością i zarządzaniem ryzykiem. Brak świadomości tych aspektów może prowadzić do redukcji roli księgowego do „kosztu” lub „technicznego specjalisty”– szczególnie w małych firmach, w których księgowość stanowi stały wydatek nieprzynoszący bezpośrednich przychodów. – tłumaczy w raporcie Artur Kaczmarek, dyrektor ds. komunikacji w e-file – Warto też zauważyć, że księgowi często są silnie skoncentrowani na kontroli kosztów i stabilności finansowej firmy, w mniejszym stopniu skupiając się na wspieraniu innowacyjnych działań. Gdy księgowi odradzają podejmowanie ryzykownych inwestycji, może to być odbierane jako działanie ograniczające rozwój i swobodę decyzyjną przedsiębiorcy.
Jednak ogólny obraz pracy księgowego, który wyłania się z badań fillup k24, jest bardzo pozytywny: to profesja dynamiczna, prestiżowa, przyszłościowa, nie do zastąpienia przez AI, a sami księgowi w większości lubią swój zawód za możliwość rozwoju, pensje, różnorodność.
Źródła:
Tagi
Autor
Klaudia Kitlińska
Redaktorka, Grupa MBE
