10 największych trendów w nauce i edukacji

W raporcie firmy Henkel, stworzonym z udziałem futurologa, możemy zapoznać się z bieżącymi trendami w nauce i edukacji, które prawdopodobnie w ciągu następnych lat będą coraz bardziej istotne. Autorzy wyróżnili ich aż 60, postanowiliśmy jednak skupić się na pierwszej dziesiątce.

1. Sztuczna inteligencja (AI) w edukacji

Zdaniem twórców raportu na rozwój sztucznej inteligencji i innych nowych technologii powinniśmy patrzeć optymistycznie. „To partnerstwo człowieka i technologii, a nie walka, będzie kluczem do sukcesu w przyszłości pracy” – czytamy.

W tym momencie wykorzystywanie AI w szkołach budzi kontrowersje, między innymi przez swoje wciąż niedoskonałe działanie. Coraz więcej mówi się jednak o sposobach, w jakie narzędzia oparte na sztucznej inteligencji mogą pomagać nauczycielom w pracy, a wkrótce także i uczniom w nauce.

2. Gamifikacja

Pojęcie to, nazywane również grywalizacją, polega na wykorzystywaniu elementów gier i rywalizacji do nauki – zarówno dzieci, jak i dorosłych.

3. Nano/Micro nauczanie (Nano learning)

Czyli nauczanie poprzez bardzo krótkie, maksymalnie dwuminutowe fragmenty przekazywanych informacji. Celem nano nauczania jest skupianie osoby na jednej rzeczy na raz, co powoduje lepsze skupienie i często lepsze efekty od tradycyjnego nauczania.

4. Edukacja facylitowana

Ten sposób nauki polega na odejściu od tradycyjnego modelu nauczyciel-uczeń. Podczas edukacji facylitowanej uczeń ma większą niż do tej pory kontrolę nad procesem nauczania, za to nauczyciel pełni rolę doradcy oraz organizatora zajęć.

5. Lifelong learning

Czyli nauka przez całe życie. Lifelong learning to koncepcja zakładająca, że nasza edukacja i dokształcanie się tak naprawdę nigdy się nie kończą, co może być szczególnie przydatne w czasach dynamicznie zmieniających się technologii i trendów na rynku pracy.

6. Nowa struktura internetu

Internet nieustannie zmienia się i ewoluuje. W przyszłości, zarówno tej dalszej, jak i bliższej, możemy spodziewać się między innymi większego dostępu do sieci w regionach słabo rozwiniętych, zwiększonej cyfryzacji i przeniesienia do internetu różnych aspektów naszego życia, a także jeszcze szybszego przesyłania danych.

7. Zmiana pojęcia umiejętności/kompetencji

Razem ze zmianami społecznymi, technologicznymi czy klimatycznymi zmieniają się również pożądane kompetencje w obszarze zawodowym oraz osobistym. Trend ten naturalnie łączy się z koncepcją Lifelong learning, gdyż najprawdopodobniej będziemy musieli systematycznie ulepszać swoje umiejętności tak, aby dopasowywały się do bieżących wymagań i sytuacji na świecie.
Otwartość i gotowość na zmiany to kompetencje same w sobie – aktualnie bardzo cenne. Twórcy raportu twierdzą także, że kluczem do sukcesu staną się umiejętności, które umożliwią elastyczne poruszanie się po świecie dynamicznie zmieniających się realiów.

Czytaj: Upskilling i reskilling – wsparcie dla samorozwoju

8. Edukacja ekologiczna i zrównoważony rozwój

Ekologia i działania według zasad zrównoważonego rozwoju to obecnie niezmiernie istotne kwestie w organizacjach – szczególnie tych dużych, choć oczywiście nie tylko. Działania związane z ESG mogą znacząco wpływać na rynek pracy, na przykład poprzez tworzenie nowych pozycji zawodowych (np. duże spółki zatrudniające specjalistów z tego obszaru).

Czytaj: Zrównoważony rozwój – najlepszy prezent dla naszej planety

9. Znaczenie etyki i regulacji technologicznej

Ten trend również może generować nowe miejsca pracy, jednocześnie jednak stawia nas przed trudnym zadaniem – nie tylko zastanowienia się, czym jest etyka w nowych technologiach takich jak sztuczna inteligencja, ale również przestrzegania jej oraz zapoznawania się ze wszelkimi nowymi prawami rządowymi i unijnymi w tym zakresie.

10. Cyfrowe środowiska nauczania

Czyli rosnąca rola przestrzeni edukacyjnych, w których zdobywa się wiedzę za pomocą technologii cyfrowych. Do cyfrowego nauczania zaliczają się specjalne platformy, narzędzia wykorzystywane do procesu nauki oraz nauczanie zdalne. Cyfryzacja edukacji to niewątpliwie jeden z największych obecnych trendów, z którym wiąże się zarówno dobrych stron (elastyczność, łatwiejszy dostęp do materiałów), jak i zagrożeń (izolacja społeczna, wykluczenie cyfrowe).

Jako inne ważne trendy w nauce i edukacji raport „Świat Młodych Badaczy 4.0. Kompetencje do przyszłości” wskazał między innymi: wzrost modeli pracy hybrydowej, zwiększone zapotrzebowanie na umiejętności społeczne i emocjonalne, starzejące się społeczeństwo.

 

Źródła:

[1] Świat Młodych Badaczy 4.0. Kompetencje do przyszłości