Celem nowego rozporządzania jest ułatwienie w dostępie do zawodu maklera papierów wartościowych lub doradcy inwestycyjnego poprzez honorowanie niektórych z tytułów wydawanych przez zagraniczne instytucje.
Jak można przeczytać na stronach ministerstwa, rozporządzenie zastępuje dokument Ministra Finansów z dnia 12 kwietnia 2006 roku w sprawie tytułu uprawniającego do ubiegania się o wpis na listę doradców inwestycyjnych (Dz. U. Nr 68, poz. 484). W stosunku do obowiązującego rozporządzenia projekt opublikowany 13 maja 2016 roku w Dzienniku Ustaw (poz. 658) przewiduje:
- dodanie dodatkowego tytułu uprawniającego do wpisu na listę doradców inwestycyjnych, tj. tytuł Dyplomowanego Analityka Finansowego (Chartered Financial Analyst – CFA) nadawanego przez CFA Institute oraz tytułu Certyfikowanego Międzynarodowego Analityka Inwestycyjnego (Certified International Investment Analyst – CIIA) nadawanego przez Stowarzyszenie Certyfikowanych Międzynarodowych Analityków Inwestycyjnych (Association of Certified International Investment Analysts – ACIIA)
- tożsamą listę tytułów uprawniających do ubiegania się o wpis na listę maklerów papierów wartościowych, jak została przewidziana projektem dla ubiegania się o wpis na listę doradców inwestycyjnych.
O szczegółach rozmawiamy z prof. Krzysztofem Jajugą, Prezesem CFA Society Poland.
Czy finalnie uzyskanie certyfikatu CFA będzie jednoznaczne z wpisem na listę maklerów bądź doradców inwestycyjnych?
Prof. Krzysztof Jajuga: Zgodnie z ozporządzeniem Ministra Finansów posiadacz tytułu CFA będzie mógł ubiegać się o wpis na listę maklerów oraz listę doradców inwestycyjnych bez konieczności zdawania egzaminu na maklera bądź egzaminu na doradcę inwestycyjnego. Jednak zgodnie z ustawą o obrocie instrumentami finansowymi osoba ubiegająca się o ten wpis musi zdać test sprawdzający (zwany też sprawdzianem umiejętności). Do tej pory test tego typu był organizowany dwa razy w roku, składał się z 30 pytań i w dużym stopniu obejmował zagadnienia prawne.
Jak odczytują Państwo decyzję Ministerstwa Finansów w tym zakresie? Dlaczego resort wydał pozytywną decyzję w tej sprawie i jakie korzyści ta decyzja niesie dla specjalistów w obszarze finansów?
Decyzja Ministerstwa Finansów nie może być oceniona inaczej. Jest zdecydowanie pozytywna i korzystna dla rynku finansowego. Świadczy również o bardzo dobrej orientacji Ministerstwa Finansów w standardach światowych dotyczących wiedzy i umiejętności osób wykonujących zawód doradcy inwestycyjnego (w tym analityka finansowego i zarządzającego portfelem). Jak wiadomo, tytuł CFA jest uważany za najbardziej zaawansowany tytuł w zakresie finansów.
CFA ma u podstaw bardzo rygorystyczne wymogi. Przyznawany jest osobom, które zdadzą pomyślnie trzy poziomy egzaminu oraz mają 4-letnie doświadczenie zawodowe przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Poziom pierwszy egzaminu obejmuje wiedzę z narzędzi inwestycyjnych. Poziom drugi to wiedza i umiejętności wyceny aktywów (instrumenty dłużne, akcje, instrumenty pochodne oraz instrumenty alternatywne, np. nieruchomości). Poziom trzeci to wiedza i umiejętności zarządzania portfelem inwestycyjnym. Warunek wstępny przystąpienia do egzaminu CFA to posiadanie tytułu zawodowego licencjata.
Kwalifikacja CFA wymaga od swoich członków bezwarunkowej znajomości regulacji prawnych na rynku lokalnym, jak również na wszystkich rynkach, na których działa firma zatrudniająca członka.
Mimo że wiedzy z zakresu prawa nie sprawdza się bezpośrednio ze względu na międzynarodowy charakter kwalifikacji, jej zakres zostaje zweryfikowany pośrednio poprzez wymóg 4 lat pracy w branży. Tylko w ten sposób specjalista może uzyskać kwalifikację oraz otrzymać rekomendację innego członka oraz przełożonego osoby ubiegającej się o CFA. Rekomendacja powinna również uwzględniać ocenę, czy dana osoba jest odpowiednio przygotowana właśnie pod względem znajomości regulacji. Biorąc pod uwagę, iż większość instytucji w Polsce działa aktywnie na rynkach międzynarodowych, możemy założyć, że posiadacze licencji doradcy inwestycyjnego i maklera tak czy inaczej działają w oparciu o zagraniczne jurysdykcje prawne bez zdawania egzaminów z prawa lokalnego.
Czy decyzja resortu finansów przełoży się na wzrost zainteresowania kwalifikacjami oferowanymi przez Państwa organizację?
Trzeba zaznaczyć, że kwalifikacje oferuje CFA Institute, organizacja o światowym zasięgu. Zainteresowanie uzyskaniem tytułu CFA jest już teraz bardzo duże – około 2 tys. osób zarejestrowało się już na egzamin. W tym zakresie decyzja resortu finansów będzie miała raczej umiarkowany wpływ. Zainteresowanie tytułem CFA wynika ze spełniania przez ten tytuł najwyższych standardów edukacyjnych i rozpoznawalności tytułu na całym świecie. Warto jednakże podkreślić, że decyzja Ministra Finansów oznacza formalną rozpoznawalność tego tytułu również w naszym kraju.
Czy nie obawiają się Państwo konfliktu interesów ze Związkiem Maklerów i Doradców?
Nie ma mowy o konflikcie interesów. Po pierwsze, należy zwrócić uwagę, iż pewna liczba posiadaczy tytułu CFA posiada również licencję doradcy inwestycyjnego i/lub maklera. Po drugie, obie organizacje mają po części zbieżne cele działania. Na przykład, Związek Maklerów i Doradców jako cele określa m.in. kształtowanie zasad etyki zawodowej, działalność edukacyjną w zakresie rynku kapitałowego, podnoszenie kwalifikacji zawodowych. CFA Society Poland realizuje m.in. również te cele. Jak się wydaje, dla Związku Maklerów i Doradców decyzja o wpisaniu na listę doradców i maklerów posiadaczy tytułu CFA (po zdaniu sprawdzianu umiejętności) to bardzo dobra wiadomość. Oznacza to bowiem, że środowisko maklerów i doradców powiększy się o posiadaczy tytułu CFA, który jest "złotym standardem" w zakresie finansów, a więc pośrednio integruje polskie środowisko ze środowiskiem światowym. Ponadto zwiększa się liczba osób, członków stowarzyszeń, które za cel stawiają sobie rozwój edukacji i promowanie standardów etycznych w zakresie finansów.