Planowanie i analiza finansowa to jedna z najbardziej perspektywicznych dziedzin finansów. Mimo iż początkowo praca analityka sprowadzała się często do wykonywania dość prostych i powtarzalnych czynności, takich jak sporządzanie raportów, w związku z bardzo dynamicznym rozwojem rynku zaczyna mieć strategiczne znaczenie. Prognozuje się, że w najbliższych latach rola działów FP&A wzrośnie, a ich pracownicy będą mieli jeszcze większy wpływ na kluczowe decyzje biznesowe. Dlaczego?
Zawsze o krok przed biznesem
Działy Financial Planning & Analysis, bez względu na to, czy są integralną częścią firmy czy też prowadzone są przez zewnętrzne przedsiębiorstwa, stanowią mózg organizacji. Wyspecjalizowani finansiści pracujący w tych działach są odpowiedzialni za analizę i raportowanie tego, co się wydarzyło, ale ich praca ma wpływ przede wszystkim na to, co się dzieje lub zdarzy w przyszłości.
– W dziale FP&A bylem odpowiedzialny za analizę rezultatów dwóch departamentów: Aviation and Space – wspomina Artur Zieliński, który rozwijał swoją karierę jako FP&A Analyst, a obecnie pracuje na stanowisku menedżerskim w Centre of Excellence for Finance firmy Aon w Krakowie. – Na co dzień współpracowałem z Partnerami Biznesowymi zlokalizowanymi w Londynie. Nasze analizy były wykorzystywane przez nich podczas spotkań z dyrektorem finansowym oraz kierownikami danych jednostek w przygotowywaniu przyszłych budżetów.
Wykonując swoją pracę systematycznie i skutecznie, członkowie zespołów FP&A zapewniają firmie nie tylko płynne funkcjonowanie, ale też zaskakująco duże oszczędności. Z tego względu są włączani w proces zarządzania przedsiębiorstwem na wielu etapach.
Pierwszym z nich jest planowanie strategiczne, w które działy FP&A są zaangażowane ze względu na znajomość danych potrzebnych do skutecznego przeprowadzenia procesu prognozowania wydatków i budżetowania. Tworzenie budżetu dla dużej organizacji to wymagające zadanie oparte na analizie kosztów poniesionych w poprzednich latach oraz bieżących potrzeb firmy – począwszy od zakupu i konserwacji sprzętu, przez wynajem powierzchni, aż po plany rozwoju i zatrudnienia. To z kolei wymaga dogłębnej znajomości struktury organizacji, jej przeszłości oraz przyszłości, ponieważ budżet korporacyjny zwykle planuje się z podziałem na poszczególne jednostki biznesowe, a także z uwzględnieniem kosztów zewnętrznych. Z tego względu planiści i analitycy pracujący w dla oddziałów firmy w innych krajach często podróżują, by poznawać ich kulturę od wewnątrz. Na planowaniu praca z budżetem się jednak nie kończy, lecz wymaga nieustannego monitorowania wydatków i rezerw.
Etap planowania finansowego poza budżetowaniem obejmuje również prognozowanie wyników. Mimo zbieżnych skojarzeń prognozy finansowe mają niewiele wspólnego z przewidywaniem przyszłości, przeciwnie – opierają się na analizie dużych ilości zmiennych rynkowych takich jak wysokość inflacji, kursy walut, sytuacja giełdowa czy wzrost gospodarczy. Prognozowanie finansowe pełni kluczową rolę w planowaniu rozwoju firmy zarówno w kwestiach biznesowych czy personalnych, jak i technologicznych.
Prawa ręka zarządu
Kolejnym polem działania departamentów FP&A jest sprawozdawczość zarządcza. To proces, który ma na celu wspomaganie procesów podejmowania decyzji strategicznych, planistycznych, taktycznych czy operacyjnych, dzięki gromadzeniu, przetwarzaniu i dostarczaniu managerom potrzebnych danych finansowych. W zakres obowiązków analityków finansowych wchodzi więc również obserwacja trendów rynkowych i bieżącej sytuacji w firmie, i na tej podstawie tworzenie obszernych raportów niezbędnych do sprawnego zarządzania przedsiębiorstwami. Raporty te w zależności od potrzeb są tworzone w określonych odstępach czasu – miesięcznych, kwartalnych czy rocznych, a także ad hoc – kiedy zachodzi potrzeba uzyskania lub uzupełnienia konkretnych informacji.
To bezpośrednio łączy się z wsparciem decyzyjnym świadczonym przez planistów i analityków finansowych. Nie istnieje żadna lista konkretnych aktywności, które ma obejmować wspomniane „wsparcie”, co pozostania działom FP&A sporą dozę elastyczności, dzięki której ich praca jest ciekawa i różnorodna. W zależności od specyfiki branży i struktury organizacji, dla której świadczone są tego typu usługi doradcze, mogą one zawierać analizę wycen i usług, potencjalne możliwości fuzji i przejęć innych firm, modelowanie finansowe czy sporządzanie kosztorysów różnorodnych przedsięwzięć. Opierając się na dostarczonych danych, osoby decyzyjne wiedzą, co najprawdopodobniej stanie się, gdy podejmą określone akcje, co ułatwia zarządzanie i ogranicza ryzyko biznesowe jakie na nich spoczywa.
– FP&A jest ekscytującą i wspaniałą ścieżką rozwoju w branży finansowej, ponieważ polega na rozwiązywaniu problemów z jakimi borykają się światowi liderzy biznesowi w czasie rzeczywistym i pomaga im decydować, gdzie inwestować, z czego lepiej się wycofać i jak ustalić cele strategiczne. – wyjaśnia Charlie Love, Head of Centre of Excellence for Finance w Aon.
Różnorodność zadań, jakie mogą wykonywać pracownicy działów FP&A, wymusza bardzo szerokie, a jednocześnie specjalistyczne doświadczenie i dużą świadomość biznesową. Często w obszar ich zawodowych zainteresowań wchodzi analiza aktuarialna, zarządzanie ryzykiem, a nawet zarządzanie aktywami takimi jak nieruchomości.
Szachista wśród finansistów
Ze względu na szeroki zakres ekspertyzy analitycy finansowi muszą operować na ogromnych ilościach danych i analizować je w bardzo szybkim tempie. To sprawia, że praca ta wymaga dużych zdolności analitycznych i matematycznych, biegłej znajomości finansów, i zrozumienia ekonomii oraz mechanizmów rynkowych. Analityczny umysł jest w korporacjach oczywiście wspierany przez wyspecjalizowane oprogramowanie służące do przetwarzania i syntezowania danych, więc swoboda w obsłudze komputera jest również pożądana, nie wspominając o zaawansowanej znajomości Excela, bez którego dział FP&A nie mógłby się obejść. Duża konkurencja skłania firmy także do dynamicznego rozwoju technologii z kategorii business inteligence, dlatego otwartość i zrozumienie dla zastosowania systemów opartych na sztucznej inteligencji w codziennej pracy jest nieodzowne.
Dobry analityk panuje nie tylko nad liczbami, ale i językiem. Praca związana z interpretowaniem i raportowaniem danych wymusza bowiem doskonałe zdolności komunikacji i przekazywania informacji. Bezpośredni kontakt z zarządami firm sprawia, że eksperci z działów FP&A powinni odznaczać się nie tylko umiejętnością dostrzegania praktycznego zastosowania skomplikowanych procedur finansowych i zależności między trendami rynkowymi a funkcjonowaniem przedsiębiorstw, a także, a może przede wszystkim, przedstawiania wyciągniętych wniosków w sposób zrozumiały dla osób często nieposiadających wykształcenia związanego z finansami. Bliska praca z biznesem wymaga także inteligencji emocjonalnej, empatii oraz gotowości do ciągłego wspierania w wyborze najbardziej optymalnych rozwiązań. Dobry analityk to również świetny strateg, którego zawodowa rzeczywistość to tworzenie najkorzystniejszych scenariuszy działań i przewidywanie posunięć globalnych przedsiębiorstw na wiele kroków wprzód.
Ścieżka kariery, którą warto pójść
Kariera w dziale Financial Planning & Analysis, choć wymagająca rozległej wiedzy, szerokich horyzontów i predyspozycji strategicznych, zdecydowanie warta jest zaangażowania koniecznego do jej rozpoczęcia. Jest to obszar rozwoju, który nie pozwala na nudę i zapewnia finansistom wiele satysfakcji oraz daje odczuć realny wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstw, z którymi współpracują.
Wszystko wskazuje na to, że zapotrzebowanie na tego typu specjalistów w najbliższych latach będzie dynamicznie rosło ze względu na zwiększony nacisk na działania strategiczne w firmach i konieczność wygenerowania przewagi konkurencyjnej na trudnym rynku finansów. Rosnąć będzie też zakres ich kompetencji oraz wachlarz usług świadczonych na rzecz działów biznesowych. Świadczą o tym choćby plany rekrutacyjne polskich oddziałów korporacji. Sam Aon zapowiada, że w ciągu najbliższego roku zamierza podwoić liczbę finansistów pracujących w dziale FP&A w Krakowie.
Chcesz rozpocząć karierę w Aon? Zajrzyj na stronę: http://pracaaon.pl/finance