Na początku warto oczywiście oddzielić kwalifikacje polskie i zagraniczne, trudno bowiem bezpośrednio je ze sobą porównywać. Różnica między nimi nie sprowadza się tylko do rodzaju przyznających je instytucji. Polskie kwalifikacje zawodowe zasadniczo są niezbędnym warunkiem samodzielnego wykonywania danego zawodu. Mają charakter licencji lub uprawnień zawodowych. Międzynarodowe certyfikaty natomiast nie są tak obligatoryjne, a ich znaczenie wynika z prestiżu i uznania, jakie zdobyły sobie wydające je instytucje na całym świecie. Są też świadectwem ponadprzeciętnego zaangażowania pracownika w rozwój własnych kompetencji.
Uprawnienia po polsku
Wśród polskich kwalifikacji zawodowych pod względem liczebności prym zdecydowanie wiodą osoby posiadające uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (certyfikat księgowy). Ilość wydanych przez Ministerstwo Finansów certyfikatów we wrześniu 2010 sięgnęła 46,3 tys. Jest to oczywiste, biorąc pod uwagę podstawowy charakter tych usług i powszechne na nie zapotrzebowanie. Trudno jednak certyfikat księgowy traktować jako kwalifikację zawodową w pełnym znaczeniu tego pojęcia, ponieważ w wielu wypadkach jego uzyskanie jest tylko formalnością (osoby z rachunkowym wykształceniem nie muszą zdawać egzaminu).
Zobacz oferty kursów dla kandydatów na doradcę podatkowego »
Jak zatem wygląda rozpowszechnienie kwalifikacji zawodowych, do których dostęp bezwarunkowo wiąże się z egzaminami? Okazuje się, że najliczniejszą grupą zawodową są tutaj doradcy podatkowi. W rejestrze Krajowej Izby Doradców Podatkowych znajduje się obecnie ponad 9 tys. osób. Za nimi lokują się biegli rewidenci, których liczba wynosi prawie 7,5 tys. Licencję maklera posiada ponad 2,5 tys. osób (2332 osób liczy rejestr maklerów papierów wartościowych, a 193 - rejestr maklerów giełd towarowych). Dość wąskie grono specjalistów stanowią doradcy inwestycyjni - jest ich obecnie 336. Najmniej liczną grupą są natomiast aktuariusze (201).
ACCA na czele zagranicznych
Od lat najpopularniejszą międzynarodową kwalifikacją zawodową w finansach pozostaje ACCA. W Polsce tytuł członkowski tej organizacji posiada już ponad 1000 osób, a ponad 3 tys. są w trakcie zdobywania kwalifikacji. Całkiem sporo jest też certyfikowanych audytorów wewnętrznych. Jak podały nam władze IIA Polska, dyplom CIA posiada ok. 500 osób, a CGAP (przeznaczony dla audytorów zatrudnionych w sektorze publicznym) - ok. 200 osób. Znacznie mniej rozpowszechnione są pozostałe certyfikaty przyznawane przez Instytut Audytorów Wewnętrznych IIA. CCSA (Certification in Control Self-Assessment) zdobyło do tej pory 20 osób, a CFSA (certyfikat dla audytorów zatrudnionych w bankach i innych instytucjach finansowych) tylko 7!
CIA - zobacz oferty kursów i szkoleń CIA »
Stosunkowo nieliczną, prestiżową grupę stanowią także posiadacze certyfikatu CFA. W Polsce jest ich obecnie 260. Zainteresowanie jest jednak spore, bo w trakcie procesu egzaminacyjnego jest ponad 1000 osób. Z niewiadomych powodów informacji na temat liczby swoich członków w Polsce nie udzieliła nam CIMA. Wiadomo natomiast, że w lutym 2009 było to zaledwie 51 osób.