Idealny księgowy - kompetencje i predyspozycje

Pod presją własnych zarządów, nakazujących cięcie kosztów i polepszenie procesów, próbowali również na wielu frontach zmieniać sposób, w jaki pracują podległe im działy.

Zmieniły się też wymagania stawiane szefom działów księgowych. Nie brakuje nowych zadań i celów funkcji głównego księgowego w odniesieniu do całej organizacji. Absolwent dobrej, ekonomicznej uczelni, posiadający międzynarodowe kwalifikacje zawodowe, takie jak ACCA czy CIA, doskonałą znajomość języka angielskiego i wieloletnie doświadczenie w odpowiedniej branży na stanowisku głównego księgowego, to obecnie minimum w odniesieniu do stawianej wysoko poprzeczki. W jakich obszarach szczególnie oczekuje się skuteczności od szefa działu księgowości? Czy można mówić o wymiernych korzyściach dla organizacji? Jakie doświadczenia, kwalifikacje i cechy są coraz częściej potrzebne, aby sprostać obecnym oczekiwaniom korporacji?

ACCA - zobacz oferty szkoleń z kwalifikacji ACCA »

Specjaliści podatkowi twierdzą, że podatek to koszt, którym można zarządzać, a odpowiedni główny księgowy jest w stanie znacznie obniżyć efektywną stopę podatku płaconego przez ich firmę. Nie powinno dziwić więc, że przykuwa najwięcej uwagi zarządu. Dynamicznie zmieniająca się firma, wprowadzająca i wycofująca produkty, wchodząca na nowe rynki i adaptująca nowe modele działania, podlega coraz to nowym obowiązkom podatkowym. Główny księgowy powinien przy tym wykazać dość zręczności, by nie uwikłać firmy w zbędną biurokrację. Okazuje się, że biegłość w sprawach podatkowych nie oznacza tylko złożenia poprawnych deklaracji podatkowych. Obejmuje wszystkie działania powiązane z podatkami, w tym stosowanie doradztwa podatkowego. Zasadnicze znaczenie ma wiedza, na której opieramy pewność, że wiernie wypełniamy literę prawa podatkowego.

Czy zapracowani finansiści mają czas i energię na inwestowanie w wiedzę? Ci najcenniejsi... na pewno. Wiedza o rachunkowości, audycie, kosztach, wreszcie opodatkowaniu, stanowi kluczowy zakres techniczny umiejętności księgowego. Niemniej jednak coraz częściej nie jest to wystarczające. Nie sposób pominąć systemów informatycznych. Ich zakres jest wszechogarniający, jest podstawowym narzędziem gromadzenia danych, ujawniania informacji, komunikacji i organizacji biznesu. Dlatego też główny księgowy powinien posiąść umiejętności w zakresie oceny, wyboru, projektowania i zarządzania systemami w zgodzie z obowiązującym prawem. W przypadku duŜych, międzynarodowych korporacji albo w przypadku wyzwania zbudowania departamentu księgowego w ramach struktur spółki, gdy księgi były dotąd na zewnątrz, kompetencja ta nabiera szczególnej wagi. Nierzadko chodzi tu o umiejętność przedstawienia linii obrony, wskazania i uargumentowania zarządowi konkretnych rozwiązań i usprawnień.

Wiedza głównego księgowego musi mieć ścisłe odniesienia praktyczne, to znaczy obejmować także zakres komunikacji. Pracodawcy oczekują szerokiej wiedzy i ogólnej kultury jako niezbędnych wymagań działania w trudnych warunkach. Kompetencje interpersonalne obejmują tu skuteczną komunikację, umiejętność słuchania, a także negocjowania, pracę zespołową oraz umiejętność rozwiązywania konfliktów w procesie dialogu. Główny księgowy ściśle współpracuje ze wszystkimi departamentami w firmie, w przypadku firm międzynarodowych, również z zespołem finansowo-księgowym w centrali. Dobry przepływ informacji wymaga doskonałych umiejętności interpersonalnych. To obecnie absolutny wymóg, w szczególności zweryfikowany już w stresujących, niepewnych czasach.

Szef działu księgowości nie może narzekać na brak wyzwań, stresów i decyzji do podjęcia. Ma do czynienia z audytorami i z kontrolami skarbowymi. Spoczywa na nim odpowiedzialność za zgodność z przepisami i czystość ksiąg. Do tego dochodzi sprawne zarządzanie zespołem. Rekrutacja kierownika zespołu księgowego powinna się odbywać z uwzględnieniem stylu zarządzania kandydata i specyfiki zespołu. Zakładając, że zespół dotychczas pracował zadowalająco, lepiej, jeżeli firma zatrudni nowego głównego księgowego z uwzględnieniem zasobów i sytuacji obecnego zespołu. Dzięki temu efektywność pracy nie spadnie. Czasem zdarza się też zespół pracowników z bardzo wysokimi ambicjami. To spore wyzwanie dla menedżera, ponieważ podwładni mają wobec niego ogromne oczekiwania. Nie znoszą autorytarnej władzy, często poddają w wątpliwość kompetencje i decyzje przełożonego. On sam musi więc tak planować pracę ludzi, aby ich motywację i ambicję wykorzystać dla dobra całego zespołu.