Sylwetka przedsiębiorcy, czyli kto kieruje polskimi firmami

W 2017 roku liczba przedsiębiorców w Polsce sięgnęła 662 tysięcy. Były to osoby będące głównymi właścicielami przedsiębiorstw, w których zatrudniony był co najmniej jeden pracownik.

Co ciekawe, przedsiębiorcy stanowią zaledwie 4% ogółu pracujących.

Polscy przedsiębiorcy w 2016 roku wytworzyli aż 569 mld zł wartości dodanej, co stanowiło 35% całego PKB.

Raport Polskiej Rady Biznesu "Przedsiębiorca odczarowany. Kim są twórcy polskiej gospodarki?" dokładnie opisuje polskiego przedsiębiorcę oraz przybliża nam jego sytuację na rynku pracy. Osoby biorące udział w badaniu to przedsiębiorcy z różnych sektorów gospodarki (rolnicy, urzędnicy, usługodawcy, właściciele firm rodzinnych itp.). Nie są to jednak osoby samozatrudnione.

Kim jest polski przedsiębiorca?

Miejsce zamieszkania

Z raportu wynika, że najwięcej przedsiębiorców mieszka na Mazowszu, Pomorzu i ziemi łódzkiej, gdzie osoby prowadzące własną firmę stanowią 4,6% wszystkich zatrudnionych (średnia dla całego kraju wynosi 4,1%). Najmniej przedsiębiorców pochodzi z województwa lubelskiego i kujawsko-pomorskiego (tylko 3,3% z nich prowadzi własne firmy).

Płeć i wiek

Przedsiębiorcy to grupa społeczna, w której wciąż dominują mężczyźni. Poza tym, w każdym kraju unijnym udział kobiet-przedsiębiorców nie przekracza jednej trzeciej (w Polsce wynosi 29%).

Średni wiek przedsiębiorców w Polsce w 2016 roku to 44,6 lat.

W porównaniu do innych krajów unijnych polscy przedsiębiorcy są stosunkowo młodzi. Tylko w Estonii udział przedsiębiorców przed 40 rokiem życia jest wyższy niż w Polsce.

Stanowisko

Polscy przedsiębiorcy deklarują, że najczęściej są managerami lub kierownikami w firmie. Rzadko zajmują się wytwarzaniem towarów lub usług związanych z działalnością przedsiębiorstwa.

Wykształcenie

Co ciekawe, tylko 1% (9 tys.) polskich przedsiębiorców posiada wykształcenie podstawowe. Jest to bardzo dobry wynik w porównaniu z Unią Europejską, gdzie aż 18% przedsiębiorców zakończyło edukację na poziomie podstawowym. Pozostała część badanych deklaruje, że ma wykształcenie średnie (59% – 373 tys.) lub wyższe (40% – 253 tys.).

Liczba godzin w pracy

Co więcej, bardzo duża grupa przedsiębiorców pracuje "po godzinach". 20% badanych pracuje 50-59 godzin tygodniowo, 12,5% – 60-69 godzin, a 5% nawet ponad 70 godzin! Dane ukazują, że polscy przedsiębiorcy są bardzo zaangażowani w rozwój i prowadzenie swojej firmy.

Przedsiębiorczość

60% polskich przedsiębiorców silnie wierzy w swoje umiejętności prowadzenia biznesu. Ponad 20% Polaków deklaruje chęć założenia własnej firmy, co jest drugim po Macedończykach wynikiem w Europie. Zaskakujący jest fakt, iż najmniej przedsiębiorczy są Rosjanie, Hiszpanie i Niemcy.

Sektory działalności przedsiębiorców

W 2017 roku polscy przedsiębiorcy prowadzili 884 tys. firm (o 30 tys. więcej w porównaniu z 2016 r.). Badanie ukazuje, że najwięcej przedsiębiorców działało w sektorach: handlu (26,6%), budownictwa (16,9%) oraz przetwórstwa przemysłowego (14%).

Sektory, w których jest największa liczba kobiet-przedsiębiorców: edukacja (ok. 73%), opieka zdrowotna (70%), usługi finansowe (53%).

Udział polskich przedsiębiorców w poszczególnych branżach:

• obsługa rynku nieruchomości (82%),
• handel (56%),
• działalność profesjonalna (47%),
• zakwaterowanie i gastronomia (47%),
• budownictwo (42%),
• transport i magazynowanie (34%).

Co ciekawe, w Polsce najwięcej jest mikro przedsiębiorstw (88,9%), w których zatrudnionych jest 1-9 tys. osób. Duże firmy (250 tys. i więcej zatrudnionych) stanowią tylko 0,3% polskich przedsiębiorstw.

Motyw podjęcia działalności

Najważniejszym motywem są korzyści finansowe. W Polsce panuje przekonanie, że właściciele firm zarabiają więcej od pracowników najemnych. Kolejnym motywem jest szacunek, którym cieszą się przedsiębiorcy.

Niesprzyjające otoczenie biznesowe nie odstrasza przyszłych przedsiębiorców, a aż 40% Polaków pozytywnie ocenia warunki do prowadzenia biznesu w swoim kraju.

86% przedsiębiorców prowadzi działalność gospodarczą jako osoba fizyczna. Oznacza to, że odpowiadają swoim majątkiem za ewentualne roszczenia wobec firmy.

75% przedsiębiorców uważa, że jest przygotowana na samodzielne podejmowanie decyzji finansowych. Tylko 40% z nich zatrudnia jako wsparcie specjalistów.

Nieuczciwy przedsiębiorca?

Jednym z najbardziej rozpowszechnionych stereotypów o przedsiębiorcach jest ich skłonność do kombinowania, balansowania na granicy prawa. Takie praktyki dostrzegają także sami przedsiębiorcy, gdy analizują zachowania i działania konkurencji.

Formy nieuczciwej konkurencji dostrzeganej przez przedsiębiorców w 2015 r.
Zatrudnianie pracowników "na czarno"	44%
Nieewidencjonowanie części wynagrodzeń pracowników	38%
Zatrudnianie pracowników bez odpowiednich uprawnień	37%
Nieewidencjonowanie części sprzedaży	32%
Ukrywanie części produkcji	13%
Zawyżanie kosztów w księgach rachunkowych	11%
Nieewidencjonowanie zakupu surowców lub materiałów	10%

Przedsiębiorstwa w erze cyfryzacji

Technologia towarzyszy nam na co dzień. W 2016 roku prawie wszystkie firmy zarządzane przez przedsiębiorców używały komputerów, a co dziewiąta miała dostęp do internetu. Własną stronę internetową prowadziło 67% przedsiębiorstw. Co więcej, co ósma firma zatrudniała specjalistów IT, a co czwarta aktywnie korzystała z mediów społecznościowych.

...w oczach społeczeństwa

Ile procent Polaków uważa poniższe twierdzenia za zgodne z prawdą?
Przedsiębiorcy wytwarzają większość dochodu Polski	72%
Przedsiębiorcy tworzą więcej miejsc pracy niż zakłady państwowe	66%
Przedsiębiorcy budują ekonomiczną siłę Polski na świecie	63%
Przedsiębiorcy płacą podatki od biznesu, które finansują np. budowę dróg czy administrację	55%

Źródło: Raport "Przedsiębiorca odczarowany. Kim są twórcy polskiej gospodarki?" Polska Rada Biznesu, 2018.