Resklling i upskilling. Czy to konieczność?

Według danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego, 9 na 10 firm zgłasza problemy z pozyskaniem pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. Czy reskilling i upskillng to szansa na szybki dostęp do poszukiwanych zasobów i kompetencji? 

Czym jest reskilling i upskilling? 

Reskilling, jak tłumaczą autorzy raportu Wielki reset umiejętności. Raport nt. reskillingu pracowników, to inaczej przekwalifikowanie, przebranżowienie. Jest to proces uczenia się nowych umiejętności w celu wykonywania zupełnie innej pracy – w tej samej lub innej organizacji. Natomiast upskilling to inaczej podnoszenie swoich kompetencji, proces wzmacniania ich lub uczenia się umiejętności uzupełniających, często w celu wypełnienia organizacyjnej luki talentów.

Działania reskillingowe i upskillingowe

Autorzy raportu przekonują, że inwestycja w przebranżowienie i podnoszenie kompetencji opłaca się biznesowo. Jednocześnie zwiększa zaangażowanie i lojalność objętych nią pracowników. Natomiast brak podejmowania działań w tym zakresie przez firmy może przynieść odwrotne skutki. Badania wykazały, że pracownicy chcą podnosić swoje kompetencje i pozyskiwać nowe.

Firmy mają problemy z rekrutacją pracowników, ale reskilling nie jest obecnie metodą ich rozwiązania – tylko 7% korzysta w takiej sytuacji z jego możliwości.

Jako pomoc we wprowadzeniu działań reskillingowych wskazano praktyki firm, które z powodzeniem stosują te strategie. Konieczna wydaje się także edukacja na temat korzyści płynących z reskillingu oraz zagrożeń wynikających z jego niestosowania. Odpowiedzią na brak doświadczenia specjalistów HR w przekwalifikowywaniu pracowników i podnoszeniu ich umiejętności może być za to korzystanie z know-how firm szkoleniowych.      

Istotne kompetencje

Pożądane umiejętności u pracowników są specyficzne dla każdego przedsiębiorstwa. W raporcie zwrócono uwagę na działania związane z wdrażaniem w firmach narzędzi automatyzacyjnych i na ich konsekwencje. Szacunki odnośnie skali, w jakiej automatyzacja przyczyni się do zmniejszenie liczby dotychczasowych miejsc pracy, są różne. Większość badań wskazuje jednak na zwiększanie zatrudnienia na nowych stanowiskach. Wśród pracowników obserwuje się duży popyt na umiejętności pozwalające przekwalifikować się na specjalistę IT. Wpływają na niego z jednej strony obietnice wysokich zarobków, a z drugiej informacje o brakach kadrowych w tym sektorze, które szacuje się nawet na 150 tys. pracowników [1].

Wyzwanie przyszłości stanowi automatyzacja – w jej wyniku 50% pracowników będzie musiało się przekwalifikować do 2025 r [2].

Kluczem do sukcesu, by skutecznie funkcjonować we współczesnym świecie, są kompetencje cyfrowe. Przenoszenie wielu usług do e-świata czy coraz bardziej zautomatyzowane procesy produkcji wymagają by ludzie, którzy je tworzą i na co dzień się nimi zajmują, mieli stale podnoszone i dostosowywane kompetencje. Te dynamiczne zmiany to także niejednokrotnie szansa na zmianę ścieżki kariery i odnalezienie się w sektorze IT lub na stanowiskach pracy, które wymagają wysokospecjalistycznych kompetencji cyfrowych. Zapotrzebowanie na takich ekspertów jest obecnie ogromne i jeszcze długo będzie rosło w sposób lawinowy. 

– Wszyscy chcieliby mieć wykształconych ludzi, doświadczonych i gotowych do podjęcia pracy, ale nie myślimy o tym, żeby osoby, które są wypierane przez digitalizację, przez sztuczną inteligencję, automatyzację, zostały zaangażowane i żeby przekształcać je do działów IT – komentuje Izabela Taborowska, CTO Future Collars.

Warto również podkreślić rolę kompetencji miękkich, poznawczych czy społecznych. Wielu pracodawców wskazuje na kreatywność, umiejętność współpracy z innymi, krytyczne myślenie czy umiejętność działania w sytuacji niepewności – jako na te kompetencje, które obecnie są lub w najbliższej przyszłości okażą się deficytowe [3].

Korzyści reskllingu

Badani przedstawiciele HR najczęściej wymieniali następujące korzyści z wdrożenia programów reskillingowych:

• łatwiejszy dostęp do pracowników, z kompetencjami których potrzebuje firma;
• mniejsze koszty rekrutacji,
• zapewnienie dostępu do edukacji i możliwości rozwoju pracowników,
• większa lojalność/retencja pracowników, którzy przechodzą program reskillingowy;
• mniejsze koszty reskillingu w porównaniu do rekrutacji i wdrażania nowego pracownika,
• większe zaangażowanie przekwalifikowanych pracowników,
• zapewnienie bezpieczeństwa realizacji projektów,
• zmniejszenie wypalenia zawodowego w obecnej roli pracownika,
• zwiększenie efektywności pracowników dzięki poszerzeniu kompetencji,
• budowanie wizerunku firmy dbającej o rozwój pracownika i jego zatrzymanie. 

Źódła:

• [1] Polski Instytut Ekonomiczny, Na polskim rynku pracy brakuje blisko 150 tys. specjalistów IT, 2023. 
• [2] World Economic Forum, Future of Jobs, 2020.
• [3] Polski Instytut Ekonomiczny, Kompetencje pracowników dziś i jutro, 2022.
• Future Collaes, Wielki reset umiejętności. Raport nt. reskillingu pracowników, 2023.