Raport na temat finansów w Europie: The Government Finance Renaissance został opublikowany

Na podstawie rozmów z przedstawicielami ministerstw finansów z aż 19 krajów, również z Polski, doradcy Deloitte stworzyli obraz ministra finansów przyszłości. Wykorzystując treści przekazane przez rozmówców raport przedstawia cztery zasadnicze problemy, z którymi borykają się resorty oraz pokazuje, jak można im zaradzić. Ostatecznie stwierdzono, że przed sektorem administracji publicznej stoi kilka wyzwań. Należą do nich m.in.: zmiana struktury przychodów, zatrudnienie specjalistów, a następnie zatrzymywanie ich na stanowiskach, lepsze wykorzystania informacji oraz przekazywanie jej obywatelom. Ogólny wniosek, który wysuwa się z raportu to fakt, że w dzisiejszych czasach kryzysu gospodarczego minister finansów to nie tylko księgowy narodu, ale też dobry strateg, który w obliczu załamań rynku potrafi w sposób rozsądny gospodarować majątkiem publicznym.

Kryzys a praca resortów

Autorzy raportu twierdzą, że proces zmian w rozumieniu instytucji ministerstwa finansów rozpoczął się wraz z kryzysem gospodarczym na świecie i trwa do dziś. Resorty nie mają do dyspozycji większej liczby pieniędzy, wręcz przeciwnie: zasoby finansowe topnieją a potrzeby są takie same, jak przed kryzysem. Z raportu wynika więc, że konieczność wprowadzania środków oszczędnościowych otworzyła ministerstwa finansów na nowe ścieżki rozwiązań. Szefowie ministerstw często zauważali, że funkcja, którą piastują powinna ewoluować – z dobrego księgowego do stratega, który w sposób kompetentny pełniłby rolę nie tylko doradcy rządu, a podmiotu decyzyjnego.

Kolejny aspekt, którym zajęli się autorzy raportu to podejście rządów UE do przychodów w trakcie kryzysu. Struktury przychodów nie zmieniły się, były na podobnym poziomie, przed kryzysem, jak i po jego zakończeniu. To, co tak naprawdę się zmieniło to podejście do administracji. Jej prawidłowe funkcjonowanie oraz skrupulatne przestrzeganie przepisów stało się dla resortów priorytetem i standardem w działaniu.

Z tej części raportu wynika, że resorty finansów poradziły sobie z kryzysem i dzięki niemu poznały nowe narzędzia współpracy z rządem oraz organizacji swoich struktur. Kryzys, choć niepożądany, usprawnił funkcjonowanie ministerstw w wielu krajach, uczulił kadrę odpowiedzialną za stan gospodarki na problemy, które w świetle załamania gospodarczego stały się istotne i nadrzędne.

Błędy do poprawy

Autorzy raportu nie ograniczają się jednak tylko do pochwał zauważalnych zmian w resortach. Zwracają uwagę na inne przeszkody, które muszą pokonać, by funkcjonować jeszcze sprawniej.

Pierwszym problemem na liście to systemy zbierania danych finansowych, które nie są spójne. Departamenty dysponują wieloma danymi, ale nie potrafią nimi koordynować. Często przyczynia się do tego brak zintegrowanych systemów informatycznych. Tak prosty do skorygowania problem staje się niejednokrotnie przyczyną podjęcia przez rząd decyzji, która nie była odpowiednia - brak spójności w informacji powoduje ograniczoną możliwość wydania informacji zarządczej. Niestety, ale konsekwencje tak podjętej decyzji mogą być długofalowe.

Doradcy z Deloitte zwracają uwagę również na sam sektor publiczny i jego administrację. W okresie kryzysu wielu z pracowników administracji została zwolniona bądź nie uzyskała premii. Cięcia w systemie płac w administracji publicznej spowodowały, że wielu doświadczonych i wykwalifikowanych pracowników zostało bez pracy, bądź przeszło do innej branży. Autorzy podkreślają, jak ważna jest odpowiednio dobrana kadra, bez której wiele z postępów nie zostałoby osiągniętych.

Warto dodać, że według raportu, w Polsce nie dochodziło do masowych zwolnień w sektorze publicznym, a zarobki przewyższają te w sektorze prywatnym.

Z tym problemem związana jest pośrednio kolejna kwestia, którą poruszyli autorzy raportu. Zauważyli oni bowiem tendencję w resortach do braku odpowiedniego przekazu informacji obywatelom. Administracja publiczna stara się wprowadzać zmiany, które miałyby na celu poprawne komunikowanie się z odbiorcami, jednak rezultaty tej pracy nie są do końca zadowalające. Deloitte zwraca uwagę, jak poprawny dialog między ministerstwem finansów a obywatelami może poprawić funkcjonowanie administracji. Istotnym elementem jest wypracowanie nowych metod informacji. Mieszkańcy danego narodu mają bowiem prawo posiadania wiedzy na temat staniu finansów państwa, zaś rząd, który szczerze odpowiada na nurtujące pytania, zwiększa swoje szanse u wyborców i wzbudza zaufanie.

Wnioski

Raport The Government Finance Renaissance jest swoistym drogowskazem dla resortów finansów w Europie.  Firma Deloitte wyznacza ministrom finansów cztery podstawowe kierunki, których powinni się trzymać, by nabrać dobrego kursu działań oraz zyskać zaufanie obywateli.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportu The Government Finance Renaissance.