ESG w bankach: era zrównoważonych inwestycji

ESG to podejście etyczne do zrównoważonego rozwoju. Jest rozumiane jako refleksja i podejmowanie działań, które mają wspierać nasze bytowanie nie tylko z innymi ludźmi, ale także z fauną, florą i całymi ekosystemami. Według unijnej dyrektywy CSRD największe firmy będą musiały raportować dane ESG już za 2024 rok.

Wymogi ESG

Aktualne wymogi regulujące oraz wytyczne w zakresie ESG wywierają dużą presję i stawiają wiele wyzwań przed sektorem finansowym. Firmy z tego obszaru podlegają założeniom Porozumienia Paryskiego. Europejski Zielony Ład, wraz z innymi deklaracjami politycznymi, wyznacza ścieżkę do osiągnięcia neutralności klimatycznej gospodarki – w tym do zerowej emisyjności UE do 2050 roku. W konsekwencji organizacje finansowe są zobligowane do przekierowania przepływu kapitału w kierunku bardziej zrównoważonych inwestycji.

Wprowadzane regulacje z coraz większą siłą oddziałują również na bankowość w naszym kraju. Tegoroczne badanie PwC „Zielone finanse po polsku” przynosi kilka ważnych wniosków.

ESG w bankach

Raport PwC po pierwsze potwierdza gotowość polskich banków do wspierania swoich kontrahentów w zielonej transformacji.

Organizacje te planują rozszerzyć swoją ofertę o kolejne zrównoważone produkty, np. oferując kredyty na inwestycje, które wspomagają cele klimatyczne. Zamierzają również aktywnie współpracować z klientami w ramach tematów skupionych wokół ESG – chociażby przy pracy nad dodatkowymi usługami.

Po drugie zdecydowana większość instytucji nadal preferuje system zachęt promujących bardziej zrównoważone rozwiązania. Niemniej niektóre banki zaznaczają już ryzyko podnoszenia przez banki kosztów finansowania tzw. „brudnych” inwestycji lub działalności.

Po trzecie obecna sytuacja geopolityczna spowodowała, że banki z nieco mniejszym entuzjazmem podchodzą do zmian planów i intensywności zakładanych prac w obszarze ESG. Mimo to, większość instytucji nie spodziewa się, że obecne warunki utrudnią przebieg zaplanowanych działań w obrębie przyjętych strategii ESG w bankach. 

8 kluczowych wniosków 

Według raportu PwC rozwój ESG w bankach ma się w dobrze. Wdrożenie regulacji i wytycznych nadzorczych (m.in. Europejskiego Zielonego Ładu) oraz rozwój zielonej oferty produktowej to priorytetowe obszary, na których planują koncentrować swoje działania w 2024 roku. 

1. Banki uwzględniają ocenę ryzyka ESG. Obszary objęte regulacjami to: procesy kredytowe, aktualizacje strategii lub modelu biznesowego oraz procesy zatwierdzania nowych produktów.
2. Większość ankietowanych instytucji planuje rozszerzyć swoją ofertę produktową w zakresie zrównoważonego finansowania. Wskazywane zmiany dotyczą kredytów na inwestycje mające na celu ograniczenie emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych oraz kredytów z dopłatami z krajowych lub unijnych funduszy wsparcia transformacji środowiskowej lub przejścia na zrównoważoną gospodarkę.
3. Bankowość odgrywa znaczącą rolę w przekierowywaniu finansowania z sektorów wysoko-emisyjnych na te bardziej zrównoważone. Dzieje się to nie tylko poprzez odpowiednią ofertę produktową czy podnoszenie świadomości klientów. Kluczowe jest aktywne wsparcie zielonej transformacji swoich klientów.
4. Dwie z 12 badanych instytucji planuje obecnie podnieść koszty dla kontrahentów w przypadku finansowania tzw. „brudnych” inwestycji lub działalności. W zeszłym roku żaden bank nie rozważał tej zmiany. Może to być początek trendu, który zrekompensuje bankom koszty ryzyka związanego z czynnikami ESG.
   Jednocześnie duża część banków deklaruje w swoich strategiach ESG odejście od finansowania paliw kopalnych oraz produkcji energii elektrycznej z tych paliw, albo już wycofała się z takiego finansowania.
5. Większość banków uwzględnia przynajmniej niektóre ryzyka ESG w procesach kredytowych, przede wszystkim dla klientów strategicznych i korporacyjnych. Część z nich bierze to pod uwagę również w kredytach dla małych i średnich firm (SME).
6. W kontekście obecnej sytuacji makroekonomicznej i geopolitycznej obserwujemy obniżenie nastrojów co do przewidywań dotyczących stabilności planów i intensywności prac banków w obszarze zrównoważonego rozwoju.
7. Największe wyzwanie analiz ryzyka ESG, które wskazują banki, to dostępność odpowiednich danych na temat kontrahentów w obszarze ESG i niska jakość ich ujawnień.
8. Badane instytucje wskazują opracowanie jednolitych zasad interpretacji wymogów regulacyjnych w zakresie ESG w sektorze bankowym. Wraz ze stworzeniem sektorowej bazy danych na temat ryzyka ESG swoich klientów stanowią najbardziej pożądane rozwiązania systemowe (tak jak w 2022 roku). Jasne zasady miałyby znacząco pomóc w realizacji inicjatyw z obszaru zrównoważonego rozwoju.