Od Wielkiej Ósemki do Wielkiej Czwórki

Wielka Czwórka to popularnie używane określenie na cztery największe na świecie firmy audytorskie. Należą do nich Deloitte, Ernst & Young (EY), PricewaterhouseCoopers (PwC) i Klynveld Peat Marwick Goerdeler (KPMG).

Oprócz usług audytorskich Wielka Czwórka zajmuje się doradztwem podatkowym, finansowym, badaniami rynku i doradztwem prawnym. Są wiodącym źródłem interpretacji prawa podatkowego oraz ekspertami w zakresie zmian w standardach rachunkowości i audytu.

Historia fuzji

Wielka Ósemka

Przez większą część XX wieku Wielką Ósemką nazywano największe firmy, które dominowały na rynku międzynarodowym i zaliczały się do nich: Arthur Andersen, Arthur Young, Coopers & Lybrand, Deloitte Haskins & Sells, Ernst & Whinney, Peat Marwick Mitchell, Price Waterhouse, Touche Ross.

Większość firm z Wielkiej Ósemki wywodzi się z sojuszu zawartego pomiędzy brytyjskimi i amerykańskimi firmami audytorskimi pod koniec XIX lub na początku XX wieku. Początkowa ekspansja międzynarodowa była napędzana potrzebami globalnych korporacji z siedzibami w Wielkiej Brytanii i Ameryce w zakresie świadczenia usług na całym świecie. Stawiali więc na rozszerzanie swojej działalności, tworząc partnerstwa lub sojusze z lokalnymi firmami.

Wyjątkiem było przedsiębiorstwo Arthur Andersen, które powstało w Stanach Zjednoczonych, a następnie zwiększyło wpływy na arenie międzynarodowej, otwierając własne biura na innych rynkach, w tym także w Wielkiej Brytanii.

Inne firmy używały oddzielnych nazw dla działalności krajowej, a nazwy zwyczajowe przyjęły dopiero znacznie później. Na przykład Touche Ross otrzymał taką nazwę w 1960 r., Arthur Young, McLelland, Moores & Co w 1968 r., Coopers & Lybrand w 1973 r., Deloitte Haskins & Sells w 1978 r. i Ernst & Whinney w 1979 r. Co ciekawe, prawna nazwa Deloitte to obecnie Deloitte Touche Tohmatsu Limited, co odzwierciedla historię jej fuzji.

W latach 80. Wielka Ósemka, już z własną globalną marką, wykorzystywała nowoczesny marketing i bardzo szybko się rozwinęła, dzięki czemu połączyła się z wieloma mniejszymi firmami. KPMG powstało w wyniku jednej z największych z tych fuzji. W 1987 roku Peat Marwick połączył się z grupą Klynveld Main Goerdeler, tworząc KPMG Peat Marwick, później znaną po prostu jako KPMG.

Wielka Szóstka

Konkurencja między firmami z Wielkiej Ósemki nasiliła się w 1989 r. W tym samym roku firmy Ernst & Whinney połączyły się z Arthur Young, tworząc w czerwcu Ernst & Young, a Deloitte, Haskins & Sells w połączniu z Touche Ross utworzyły Deloitte & Young Touche. W ten oto sposób Wielka Ósemka stała się Wielką Szóstką, w składzie: Arthur Andersen, Coopers & Lybrand, Deloitte & Touche, Ernst & Young, KPMG, Price Waterhouse

Wielka Piątka

W lipcu 1998 r. Wielka Szóstka zmieniła się w Wielką Piątkę, kiedy Price Waterhouse połączył się z Coopers & Lybrand, w efekcie tworząc PricewaterhouseCoopers.

Firmy, które nazywane były Wielką Piątką to:

• Arthur Andersen
• Deloitte & Touche
• Ernst & Young
• KPMG
• PricewaterhouseCoopers

Wielka Czwórka

Powstanie wielkiej czwórki niejako wiąże się ze skandalem firmy Enron, która była amerykańskim przedsiębiorstwem energetycznym zatrudniającym blisko 22 tys. pracowników. Zbankrutowała w 2001 r., ponieważ okazało się, że sytuacja finansowa korporacji była utrzymywana na wysokim poziomie tylko dzięki kreatywnie opracowanemu oszustwie w rachunkowości.

Upadek Enron i wynikające z niego dochodzenie skłoniły do dokładnej analizy sprawozdawczości finansowej firmy i jej wieloletniego audytora, Arthur Andersen. Spółka została oskarżona o utrudnianie działania wymiaru sprawiedliwości w związku z niszczeniem dokumentów związanych z audytem Enron.

Po tym incydencie większość klientów zrezygnowała z usług Arthura Andersen, a firmie nie pozwolono nawiązywać nowych relacji z interesariuszami w trakcie prowadzonego dochodzenia. Większość międzynarodowych praktyk Arthur Andersen została sprzedana członkom dzisiejszej Wielkiej Czwórki.

W ten o to sposób powstała Wielka Czwórka. którą obecnie znamy, a składa się z: Deloitte, E&Y, PwC, KPMG.

Źródła:

The Financestory, What are the big 4 accounting firms and their history
The Cambridge Consultant, Big 4
Encyklopedia zarządzania, Enron
Investopedia, Enron Scandal Summary
Wikipedia, Big Four accounting firms.