Egzaminy CIA po polsku już wkrótce mogą zniknąć

Audytor wewnętrzny pełni w firmie rolę doradczą i weryfikującą – jego zadaniem jest ocena procesów i proponowanie usprawnień. Zawód audytora wewnętrznego pojawił się w Polsce po 1989 roku, wraz ze zmianą systemu gospodarczego. Na świecie jest on obecny znacznie dłużej – od połowy XX wieku. W 1941 roku założono Instytut Audytorów Wewnętrznych (ang. The Institute of Internal Auditors, w skrócie IIA), który z czasem stał się największą międzynarodową organizacją zrzeszającą audytorów wewnętrznych. Od wielu lat IIA pełni rolę światowego lidera w dziedzinie normalizacji, certyfikacji, badań, kształcenia i przygotowania do praktycznego wykonywania zawodu audytora wewnętrznego. Posiada oddziały w 125 krajach świata, również w Polsce (od 2002 r.) i liczy ponad 185 000 członków.

Od 1973 roku IIA prowadzi program CIA (ang. Certified Internal Auditor, czyli Dyplomowany Audytor Wewnętrzny). Dyplom CIA jest jedynym rozpoznawanym powszechnie na świecie. Do jego otrzymania nie wystarczy zdanie egzaminów, trzeba się jeszcze wykazać co najmniej dwuletnim doświadczeniem w zawodzie. Sam dyplom nie jest dany raz na zawsze – utrzymanie go wymaga ciągłego doskonalenia zawodowego.

CIA w Polsce: 944 „czynnych” Dyplomowanych Audytorów Wewnętrznych, co daje Polsce: 6. miejsce w Europie i 19. miejsce na świecie.

Nowe egzaminy od 1 stycznia 2019

Zakres tematyczny egzaminów CIA jest regularnie aktualizowany. IIA przeprowadza globalne badania analizujące pracę audytorów i na tej podstawie określa, co każdy współczesny audytor powinien wiedzieć i umieć. Obecny sylabus obowiązuje od 2013 r., ale już w najbliższym czasie planowane są spore zmiany. Będą one związane z jednej strony ze zmieniającym się otoczeniem gospodarczym i postępującą informatyzacją (co szczególnie widać w sylabusie CIA3), z drugiej – ze zmienionymi w zeszłym roku Standardami audytu. Utrzymany zostanie podział na trzy egzaminy, ale od 1 stycznia 2019 r. zmieni się ich zawartość. Szczegóły zawiera poniższa tabela (liczby w nawiasach oznaczają, jaką część egzaminu stanowią pytania z danego tematu):

CIA 1 - zmiany

JEST:	1. Obowiązkowe wytyczne (35-45%), 2. Kontrola wewnętrzna/ ryzyko (25-35%), 3. Wykonywanie zadań audytowych – narzędzia i techniki audytu (25-35%)
BĘDZIE:	1. Podstawy audytu wewnętrznego (15%), 2. Niezależność i obiektywizm (15%), 3. Biegłość i należyta staranność zawodowa (18%), 4. Program zapewnienia i poprawy jakości (7%), 5. Ład organizacyjny, zarządzanie ryzykiem i kontrola (35%) 6. Ryzyko oszustwa (10%)

CIA 2 - zmiany

JEST:	1. Zarządzanie audytem wewnętrznym (40-50%) 2. Zarządzanie zadaniami audytowymi (40-50%) 3. Oszustwa – ryzyka i kontrole (5-15%)
BĘDZIE:	1. Zarządzanie audytem wewnętrznym (20%), 2. Planowanie zadań (20%) 3. Wykonywanie zadań (40%) 4. Informowanie o wynikach zadań i monitorowanie postępów (20%)

CIA 3 - zmiany

JEST:	1. Ład organizacyjny / Etyka biznesu (5-15%), 2. Zarządzanie ryzykiem (10-20%), 3. Struktury organizacyjne / Procesy i ryzyka biznesowe (15-25%), 4. Komunikacja (5-10%), 5. Zasady zarządzania/ przywództwo (10-20%), 6. IT/ zapewnienie ciągłości działania (15-25%), 7. Zarządzanie finansami (10-20%) 8. Gospodarka globalna (0-10%)
BĘDZIE:	1. Przedsiębiorczość (35%), 2. Bezpieczeństwo informacji (25%), 3. Technologie informatyczne (20%), 4. Zarządzanie finansami (20%).

Najprawdopodobniej zniknie polska wersja językowa

Zmiany w egzaminach nie ograniczają się tylko do sylabusów. Niepokojąca jest informacja, że IIA planuje ograniczenie dostępnych wersji językowych. Obecnie egzaminy można zdawać w 16 językach, m.in. po polsku, włosku, hebrajsku, indonezyjsku i tajsku. Wszystkie pięć wymienionych języków najprawdopodobniej przestanie być dostępnych po 2019 roku, choć ostateczne decyzje jeszcze nie zapadły. To, czy dana wersja językowa zostanie utrzymana zależy przede wszystkim od liczby przystępujących do egzaminów w danym języku.

W przypadku Polski minimalny wymóg na 2018 rok to 320 podejść do egzaminu (liczy się łącznie dla wszystkich części). Dla porównania w całym 2017 roku liczba ta wyniosła 284. W interesie wszystkich, którzy myślą o uzyskaniu dyplomu CIA jest jak najszybsze podjęcie decyzji i przystąpienie do egzaminu jeszcze w tym roku. IIA deklaruje, że osoby, które zaczną zdawać po polsku będą mogły dokończyć egzaminy w języku narodowym.