Równouprawnienie kobiet w pracy to często poruszany i analizowany temat. Raport "Women in Work Index 2019" przedstawia zmiany dotyczące likwidacji zróżnicowań wynagrodzeń ze względu na płeć. Co więcej, ukazuje różnice między wysokością płac w 33 krajach na całym świecie w różnych okresach czasowych.
Przyczyny różnic w wynagrodzeniach
Okazuje się, że na różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn ma wpływ wiele czynników:
- obecność na rynku pracy kobiet przedsiębiorców,
- urlopy macierzyńskie,
- wydatki rządowe na świadczenia rodzinne,
- segregacja zawodowa.
Efektywniejsze wsparcie społeczne dla kobiet i ich rodzin może zachęcić je do czynniejszego udziału w życiu zawodowym. Wzrost przedsiębiorczości kobiet i możliwość pracy na lepiej płatnych stanowiskach wymagających wyższych kwalifikacji również mogą przyczynić się do poprawy w kwestii równości płci.
Jak jest u nas?
Polska od 2000 do 2017 roku awansowała w rankingu z 19. na 8. miejsce. Od zeszłego roku odnotowała znaczącą poprawę, która wynika ze zmniejszenia bezrobocia wśród Polek.
Różnica w wynagrodzeniu między płciami w Polsce wynosi 5%.
Dane w tabeli uwzględniają 10. pierwszych miejsc w rankingu:
| Kraj | Różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn (2017 r.) | Aktywność kobiet na rynku pracy (2016 r.) | Bezrobocie wśród kobiet w wieku produkcyjnym (2017 r.) |
|---|---|---|---|
| Islandia | 15,4% | 86% | 2% |
| Szwecja | 12,8% | 80% | 5% |
| Nowa Zelandia | 7,2% | 75% | 4% |
| Słowenia | 8,3% | 69% | 5% |
| Norwegia | 14,8% | 76% | 3% |
| Luksemburg | 4,2% | 65% | 4% |
| Dania | 15% | 77% | 5% |
| Polska | 5% | 62% | 3% |
| Finlandia | 17,2% | 74% | 6% |
| Belgia | 5,5% | 63% | 4% |
Szacuje się, że całkowita likwidacja różnicy w wynagrodzeniach między płciami może zwiększyć zarobki kobiet nawet o 2 tryliony dolarów.
Największymi zmianami (w latach 2000-2017) związanymi z miejscem w rankingu mogą pochwalić się:
- Luksemburg (awans z 23 na 6 miejsce),
- Polska (z 19 na 8 miejsce),
- Belgia (z 20 na 10 miejsce),
- Irlandia (z 25 na 17 miejsce),
- Wielka Brytania (z 17 na 13 miejsce).
Jednak nie wszystkie państwa mogą cieszyć się takim sukcesem. Spadek o kilka lub kilkanaście pozycji odnotowały: Francja (z 12 na 22 miejsce), Portugalia (z 5 na 16 miejsce), Austria (z 13 na 25 miejsce) oraz Stany Zjednoczone (z 9 na 23 miejsce).
Lepsza sytuacja kobiet = konkretne zyski
Nie bez powodu wiele państw dąży do likwidacji nierówności płacowych u kobiet i mężczyzn. Długoterminowe korzyści gospodarcze związane z większą liczbą pracujących kobiet przyczynią się do wzrostu PKB.
Zyski w krajach należących do OECD związane z likwidacją nierówności płacowych mogłyby wynosić ponad 2 tryliony dolarów.
Stany Zjednoczone prawdopodobnie mogą osiągnąć największy sukces związany z likwidacją różnic w wynagrodzeniach. Zarobki kobiet mogą wtedy wzrosnąć nawet o 816 miliardów dolarów. Podobna sytuacja w Wielkiej Brytanii może zwiększyć zarobki kobiet o 92 miliardy funtów (114 milardów dolarów), co oznacza wzrost o 20% od aktualnych wskaźników.
W zeszłorocznym raporcie odnotowano, że jeśli w Wielkiej Brytanii zatrudnienie kobiet wzrosłoby z 70% do 75%, to PKB mogło polepszyć się o 9%. Zwiększenie liczby kobiet w pracy mogło podnieść PKB w krajach należących do OECD o ponad 6 miliardów dolarów, co stanowi wzrost o 12%.
Podobne stanowisko, inne wynagrodzenie?
Kobiety, które należą do grupy przedsiębiorców zauważają mniejszą różnicę w wynagrodzeniach, a co za tym idzie wskazują na większą równość płci.
Niektóre badania pokazują, że samozatrudnione kobiety zarabiają mniej od mężczyzn pracujących na podobnym stanowisku. Powodem jest większa awersja do kobiet na wyższych stanowiskach lub pracujących na swój własny rachunek.
Co ciekawe, istnieją kraje, w których należy zgłaszać nierówności płacowe między kobietami i mężczyznami. Nie wiadomo jednak czy te działania przyniosą oczekiwane efekty. Istnieje jednak szansa, że wymóg ten będzie motywacją dla pracodawców do podjęcia konkretnych czynności.
Rodzina vs. kariera
Większość kobiet przynajmniej raz w życiu korzysta z urlopu macierzyńskiego. Niestety, jest to ważny powód występowania różnic w wynagrodzeniach między płciami. Jest jednak rozwiązanie tego problemu, które przynosi efekty. Wprowadza się urlop rodzicielski, który ma na celu zachęcenie mężczyzn do praktykowania tego typu rozwiązań. Może to doprowadzić do zmiany różnic płacowych oraz do wyrównania szans, aby nie tylko kobiety były zobowiązane do pozostawienia miejsca pracy na rzecz urlopu macierzyńskiego.
Źródło: Raport "Women in Work Index", 2019.
Autor
Wiktoria Garczewska
Młodszy redaktor, MBE group
Studentka IV roku dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie SWPS. W trakcie studiów licencjackich odbyła staż redaktorski w TVN24. Interesuje się sportem i psychologią.
