Strefa Klienta
ESG (z ang. environmental, social and corporate governance) oznacza czynniki, w oparciu o które tworzone są ratingi i oceny pozafinansowe przedsiębiorstw, państw i innych organizacji. Co jeszcze kryje się pod tym pojęciem?
Przemysław Oczyp, Partner Associate, Partner Associate w dziale Doradztwa Biznesowego / ESG w KPMG w Polsce: Tak naprawdę ESG to inny i dostosowany do obecnych wyzwań środowiskowych i społecznych sposób myślenia o działalności firm, organizacji, rządów. Wybierając ścieżkę ESG, firma deklaruje, że jej celem jest budowanie wartości przedsiębiorstwa nie tylko poprzez uzyskanie jak najwyższego zysku, wypracowanie go przy jednoczesnym niwelowaniu swojego negatywnego wpływu środowiskowego i społecznego. Stosując zasady ESG, firma dostrzega potrzeby otoczenia, interesuje się nimi, odpowiada na nie. Oczywiście nie mogą to być tylko deklaracje. W strategii firma określa mierniki, wskaźniki, które pokazują, czy jej działania przynoszą pożądane efekty.
Wyzwania, przed którymi stoi świat będą narastać, co pokazały nam choćby ostatnie dwa lata. Efektywne zarządzanie wpływem firm i państw, zmiana sposobu postępowania na bardziej przyjazny ziemi i ludziom już są niezbędne, a będą jeszcze bardziej. Myślę, że za jakiś czas, każda duża i średnia firma będzie musiała mieć specjalistę lub zespół ds. ESG, tak jak trudno dziś wyobrazić sobie firmę bez wsparcia prawnego czy księgowego.
Jakie znaczenie ma ESG dla biznesu? Jakie może przynieść korzyści firmom?
Przyjęcie strategii ESG i jej realizacja to przejście na zupełnie inny poziom w myśleniu o działalności firmy. Mimo iż na początku wypracowanie rozwiązań, które są optymalne dla firmy i jej otoczenia jest czasochłonne, to jednak w dłuższej perspektywie te wysiłki stają się bardzo opłacalne i są doceniane przez otoczenie firmy. Przedsiębiorstwa deklarujące dbałość o środowisko, społeczeństwo i odpowiedni ład korporacyjny przede wszystkim wysyłają sygnał do swoich interesariuszy, że są dla nich ważni. Kiedy pracownicy, klienci, dostawcy, samorządy, społeczność lokalna, partnerzy biznesowi wiedzą, że ich potrzeby są przez firmę uwzględniane w codziennych decyzjach, że firma pyta ich o opinie, choćby podczas dialogów z interesariuszami, stawia czoła wyzwaniom społecznym i środowiskowym, postrzegają ją jako wiarygodnego partnera czy pracodawcę. Kiedy firma co roku publikuje swoje zamierzenia, jednocześnie informując o tym, jak pozytywnie wpłynęła na swoje otoczenie, jak zmniejsza swój wpływ na środowisko poprzez np. ograniczanie śladu węglowego, wówczas ma ona większe szanse na uzyskanie inwestowania, bo pamiętać należy, że coraz częściej inwestorzy zwracają uwagę właśnie na czynnik ESG.
Jak w związku z ESG zmienia się praca doradców biznesowych?
Specjalistów zajmujących się ESG wciąż jest za mało, a wymagania wobec przedsiębiorstw nieustannie rosną, wprowadzane są nowe dyrektywy, którym firmy, często nawet małe, będą musiały sprostać. Takim przykładem jest choćby dyrektywa należytej staranności w łańcuchu dostaw (CSDD), nad którą pracuje Komisja Europejska i która, zgodnie z założeniem, będzie dotyczyła wszystkich firm, które są dostawcami czy podwykonawcami większych podmiotów. Zresztą już od stycznia 2023 taka ustawa będzie obowiązywała w Niemczech, czyli też dla wszystkich podwykonawców i dostawców z Polski, którzy współpracują z dużymi firmami zza naszej zachodniej granicy. Poszczególne tematy w ramach ESG są na tyle obszerne, że wymagają różnych specjalistów, np. od liczenia emisji gazów cieplarnianych, od polityki środowiskowej, od tematów etycznych czy kwestii różnorodności. Dlatego firmy często korzystają ze współpracy z zewnętrznych doradców, którzy oferują pełen wachlarz usług i są w stanie kompleksowo wspomóc firmę.
Jakie zadania w związku z ESG wykonują doradcy biznesowi? W jakich działaniach wspierają państwo biznes?
Wachlarz naszych usług jest bardzo szeroki, a nasza oferta kierowana do danej firmy zależy z jednej strony od stopnia jej zaawansowania w obszarze ESG, a z drugiej – od jej celów i wyzwań, jakie przed nią stoją. Jeżeli firma jest zaawansowana, realizuje strategię ESG od wielu lat, regularnie raportuje swoje działania a chciałaby uzyskać wyższe pozycje w ratingach ESG, wówczas realizujemy dla niej przegląd strategii i rozwiązań oraz rekomendujemy modyfikacje. Jeżeli firma jest zupełnie początkująca, zaczynamy od diagnozy, żeby dowiedzieć się, gdzie jesteśmy i co chcemy osiągnąć. Często też, już zaawansowani klienci, zwracają się do nas w związku z nowymi rozporządzeniami np. w temacie taksonomii czy wspomnianej już ustawy niemieckiej dotyczącej łańcuchów dostaw. Mogę zapewnić, że jesteśmy gotowi pomóc w każdym temacie związanym z ESG.
Jakie kompetencje są kluczowe w pracy w tym obszarze?
Przede wszystkim zainteresowanie wpływem firm na otoczenie, ciekawość nowych rozwiązań, umiejętność obserwacji, analizy i wyciągania wniosków, jak również elastyczność w podejściu do klienta i jego wyzwań. Tak jak wspominałem wcześniej, tu nie ma szablonowych rozwiązań, gotowych do implementacji w każdej firmie. Co do samych umiejętności czy wiedzy – innych kompetencji wymaga praca osoby pracującej przy tematach środowiskowych a nieco innych przy społecznych czy ładu korporacyjnego. W tych pierwszych często niezbędna jest wiedza z obszaru ochrony środowiska, czyli już bardzo specjalistyczna, często techniczna, w tych drugich świetnie sprawdzają się humaniści. Nie ma tutaj jednego wzorca.
W jaki sposób doradcy biznesowi mogą zdobywać wiedzę, żeby stawać się ekspertami w zakresie ESG?
Oferta edukacyjna w zakresie ESG jest z roku na rok szersza. Dotyczy to studiów podyplomowych, których jest coraz więcej, zarówno na uczelniach publicznych, jak i prywatnych, oraz wszelkiego rodzaju odpłatnych i nieodpłatnych kursów czy webinarów. Co więcej, wiele organizacji zajmujących się czy środowiskiem, czy etyką wydaje swoje newslettery, z których również można czerpać aktualną wiedzę. Do tego dochodzą kongresy i konferencje poświęcone tematyce ESG.
Jakie są obecnie największe wyzwania doradców biznesowych w związku z ESG?
Największym wyzwaniem jest poziom świadomości w firmach, który wprawdzie rośnie, ale jednak ciągle w wielu przypadkach jest stosunkowo niski. Spotykamy się z sytuacjami, kiedy firma chce po prostu „odhaczyć” temat ESG, bo słyszała, że taki jest teraz trend. Tak się niestety nie da. Rzeczywiste zmiany wymagają świadomych menadżerów, którzy wiedzą, po co mają je wprowadzać i widzą w tym wartość dodaną dla swojej firmy, czyli nie tylko ryzyka – co będzie, jak nie wprowadzimy tych zmian, ale w większym stopniu szanse – co się wydarzy, jak pójdziemy za tym trendem? Jeżeli firma jest zainteresowana wyłącznie posadzeniem drzew, bez przyjrzenia się np. swoim emisjom i chęci ich ograniczenia, wówczas nie mamy do czynienia z ESG, tylko z green washingiem. Jeżeli firma nie dba o pracowników, a jednocześnie organizuje akcje pomocy społecznej, to jest to social washing. Tak można byłoby wymieniać w nieskończoność.
Jak może dalej rozwijać się ten trend?
Ustawodawstwo unijne, wprowadzanie kolejnych regulacji przez poszczególne państwa, narastające wyzwania, rosnące oczekiwania inwestorów jednoznacznie wskazują, że ESG to nie moda, tylko konieczność. Można się spodziewać, że co jakiś czas konieczne będzie sprawdzenie, na ile wdrażane rozwiązania działają, jednak nigdy nie pojawi się pytanie, czy w ogóle mają sens. Bardziej – jak sprawić, żeby były jeszcze efektywniejsze.
Redakcja KarierawFinansach.pl podejmuje tematy ciekawe i ważne dla pracowników branży finansowej i osób, które dopiero myślą o karierze w finansach.
Ⓒ 2008-2024 Grupa MBE sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone.