Strefa Klienta
Wybierz karierę w tej branży, jeżeli…
- Chcesz pomagać organizacjom dostosować się do dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości biznesowej
- Planujesz zostać ekspertem w obszarze fuzji i przejęć bądź restrukturyzacji przedsiębiorstw
- Potrafisz odpowiednio zarządzać czasem swoim, a w przyszłości również swojego zespołu
Na przełomie XX i XXI w. globalizacja stała się jednym z najczęściej używanych słów. W ciągu kilku dekad świat stał się globalną wioską, zamieszkiwaną przez globalne społeczeństwo informacyjne, korzystające z globalnych rozwiązań technologicznych oraz produktów i usług dostarczanych przez organizacje o zasięgu międzynarodowym. Swoboda i szybkość wymiany towarów, usług bądź informacji to wielkie osiągnięcie cywilizacyjne, jednakże wymiar globalny świata biznesu oznacza równocześnie większą nieprzewidywalność, a zatem wzrost ryzyka, z którym muszą obecnie mierzyć się przedsiębiorstwa. Dlatego każda organizacja potrzebuje kompleksowego wsparcia w realizacji strategii finansowej, które może otrzymać od firm doradczych, posiadających odpowiednie doświadczenie i wiedzę z zakresu usług doradztwa finansowego (ang. financial advisory services).
Co ważne, zapotrzebowanie na usługi doradztwa finansowego rośnie z roku na rok w związku z ogólnoświatowymi trendami, takimi jak m.in. Brexit, osłabienie gospodarcze Chin czy renacjonalizacja banków. W czasach turbulencji zespoły doradców starają się zatem pomagać swoim klientom w utrzymaniu silnej pozycji, szukając dla nich atrakcyjnych pod kątem inwestycyjnym obszarów zarówno na rynku lokalnym, jak i międzynarodowym. Podobnie jak w przypadku innych usług konsultingowych, również w doradztwie finansowym o jakości usług decyduje zespół, którego najważniejszą cechą jest różnorodność wynikająca z doświadczeń i wiedzy konsultantów.
– Zespół doradczy składa się z ludzi, którzy mają różne profile; niektórzy bardziej finansowy, inni bardziej prawny bądź podatkowy. Część zespołu zajmuje się przede wszystkim modelami finansowymi, waloryzacją firm czy badaniem rynku, inni zaangażowani są bardziej w koordynację całego projektu, kontakty z klientem, poszukiwanie potencjalnych inwestorów czy firm na sprzedaż – wyjaśnia Adam Zohry, Senior Associate, Central & Eastern Europe Financial Advisory Services Coordinator w Mazars w Polsce.
W ramach doradztwa finansowego projekty dotyczą bardzo skomplikowanych zagadnień, wymagających szerokiego zakresu kompetencji oraz posiadania odpowiedniego know-how, a są nimi:
Finanse korporacyjne – dziedzina powiązana bezpośrednio z fuzjami i przejęciami (mergers & acquisitions), przyjmującymi postać MBO (skrótowiec od ang. terminu management buy-out; oznacza proces dotyczący wykupienia przedsiębiorstwa przez kadrę kierowniczą lub udziałowców mniejszościowych), MBI (inaczej management buy-in; termin opisujący przejęcie podmiotu przez kadrę zarządzającą z zewnątrz) lub modelu hybrydowego pod nazwą BIMBO. W trakcie restrukturyzacji inicjowane są również przedsięwzięcia mające na celu wydzielenie nowego przedsiębiorstwa ze spółki macierzystej (tzw. spin-off, w dosłownym tłumaczeniu efekt uboczny) bądź sprzedaż mniejszościowych udziałów istniejących lub niedawno wykreowanych przedsiębiorstw kontrolowanych (spółek-córek).
Wsparcie projektów infrastrukturalnych – z wiedzy eksperckiej korzystają również instytucje publiczne i prywatne przy pozyskiwaniu finansowania na potrzeby dużych projektów infrastrukturalnych w związku z wysokimi kosztami realizacji inwestycji (partnerstwo publiczno-prywatne, finansowanie typu project finance). Przy tego rodzaju projektach konsultanci przeprowadzają audyt modelu finansowego bądź zajmują się modelowaniem finansowym zgodnym z międzynarodowymi standardami.
Badanie przedinwestycyjne – szerzej znane pod nazwą due diligence; badanie mające na celu ocenę sytuacji finansowej i operacyjnej spółki, ale też poznanie i ocenę ryzyka związanego z transakcją oraz szczegółowe zaplanowanie harmonogramu procesu inwestycyjnego.
Restrukturyzacje – przeznaczone dla firm, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej i potrzebują dokonać restrukturyzacji finansowej lub operacyjnej. Konsultanci pomagają w rozmowach z bankami, i wierzycielami. W ramach usługi przygotowuje się plany finansowe, pokazujące wierzycielom i bankom sposoby wyjścia z trudnej sytuacji.
Doradztwo prawne – obejmuje szeroki zakres usług związanych z arbitrażem oraz sporami sądowymi o zasięgu lokalnym bądź międzynarodowym.
Doradztwo podatkowe – dotyczy zarówno fuzji, przejęć, jak i procesu restrukturyzacji; obejmuje m.in. takie usługi, jak badanie podatkowe, strukturyzację podatkową transakcji bądź analizę podatkową nabycia udziałów.
Ścieżka kariery
W firmach o profilu doradczym na młodych ludzi czeka przejrzysta ścieżka kariery, którą zaczyna się zazwyczaj od praktyk bądź staży.
– Jeśli się okaże, że podczas stażu młoda osoba spełni oczekiwania firmy, może być zatrudniona jako asystent, a następnie awansować w hierarchii przez seniora, managera, dyrektora aż do globalnego partnera. Doradca FAS może również kontynuować karierę w dziale finansowym czy strategicznym wielkiej międzynarodowej korporacji – wyjaśnia Adam Zohry.
Ponieważ współczesny rynek staje się coraz bardziej wielowymiarowy, od konsultantów wymaga się dogłębnej znajomości branży, w ramach której prowadzi się projekty doradcze.
– Specjalizacja dziedzinowa ma obecnie znaczący wpływ na karierę doradcy FAS i może dotyczyć szerokiego spektrum zagadnień, jak m.in. transakcje M&A, doradztwo strategiczne w finansach, ubezpieczeniach, w nieruchomościach lub w sektorze farmaceutycznym – mówi Adam Zohry.
Poszukiwane umiejętności
Na stanowiskach asystenckich zrealizują się osoby lubiące uczyć się nowych rzeczy, posiadające ciekawość poznawczą oraz profil analityczny. Poza znajomością języka angielskiego, która wydaje się niezbędna podczas udziału w projektach międzynarodowych, od przyszłych konsultantów oczekuje się również konsekwencji w realizowaniu zadań oraz niejako „naturalnej” umiejętności zarządzania czasem i ustalania priorytetów.
Senior Associate, Central & Eastern Europe Financial Advisory Services Coordinator for Mazars Group, Forvis Mazars
W Mazars w Polsce od: 2016 r.
Ukończyłem: Finanse i Strategi na Sciences-Po (Francja), Finanse i Bankowość w Szkole Głównej Handlowej
Z sektorem finansowym jestem związany od: 2010 r.
Specjalizuję się w: fuzjach i przejęciach
Karierę zaczynałem jako: Junior Analyst
Moja branża uczy: pracowitości, adaptacyjności, skrupulatności, zarządzania czasem pracy, umiejętności pracy w multikulturowym i wymagającym środowisku.
Gdybym nie był, to: zostałbym ekonomistą.
Fuzje i przejęcia oraz restrukturyzacje to jedne z najważniejszych obszarów doradztwa finansowego w profilach firm audytorsko-doradczych. Jak oceniają Państwo obecnie aktywność przedsiębiorstw w zakresie M&A oraz restrukturyzacji? Po które z tych modeli biznesowych sięgają przedsiębiorstwa? Które sektory gospodarki są najbardziej aktywne w zakresie korzystania z usług doradztwa finansowego?
Adam Zohry: O prawie 23 proc. spadła w I półroczu 2016 r. globalna wartość fuzji i przejęć na świecie, a liczba transakcji obniżyła się o 8 proc. Brexit i osłabienie wzrostu gospodarczego w Chinach sprawią, że druga część roku na światowych rynkach również nie będzie dobra. Trzeba jednak zaznaczyć, że Polska na tym tle wypada wyjątkowo dobrze. Z naszych informacji wynika, że w toku jest kilkanaście ciekawych transakcji, które mogą mieć łączną wartość ponad 50 mld zł. W bankowości kandydatem do przejęcia są Pekao i Raiffeisen. Alibaba, eBay i fundusz CVC są zainteresowani firmą Allegro, fundusz Mid Europa Partners szuka kupca dla Żabki. Właściciela zmienić mogą również Multimedia oraz markety Profi, polskie elektrownie należące do francuskiego koncernu EDF, sieć komórkowa Play oraz akcje browarów SABMillera. Jak wiemy, stopniowa repolonizacja banków i mediów będzie jednym z najważniejszych priorytetów obecnego rządu w Polsce w najbliższych miesiącach. Coraz realniejszy wydaje się scenariusz przejęcia przez PZU banku Pekao. Podobnie jak w zeszłym roku, najwięcej transakcji oczekujemy w Polsce w sektorze produkcyjnym, telekomunikacyjnym i IT, usługowym, nieruchomościowym, finansowo-ubezpieczeniowymi i w retailu.
Czy usługi doradztwa finansowego w wyniku globalizacji również posiadają zasięg międzynarodowy? W ramach polskich biur Mazars realizują Państwo międzynarodowe projekty w zakresie FAS?
W erze globalizacji doradztwo finansowe ma przede wszystkim charakter międzynarodowy. Dzięki szerokiej sieci organizacji Mazars poza granicami Polski (firma jest obecna w 77 krajach) jesteśmy w stanie w sprawny sposób przeprowadzać projekty o charakterze transgranicznym. Nasi eksperci zarówno w polskich biurach Mazars (Warszawa i Kraków), jak i na całym świecie mają szerokie doświadczenie w projektach o charakterze due diligence, kompleksowych projektach restrukturyzacyjnych oraz wsparciu w negocjacjach, co pozwala na oferowanie naszym klientom najwyższej jakości usług doradztwa transakcyjnego. W Polsce zazwyczaj pomagamy zagranicznym firmom, które chcą przejąć firmy polskie. Coraz częściej jednak również i polskie podmioty zwracają się do nas z prośbą o doradztwo w zakresie ich rozwoju w Europie Zachodniej czy w Afryce. Wsparcie w zakresie doradztwa transakcyjnego obejmuje pełen zakres usług niezbędnych w toku przeprowadzenia transakcji, poczynając od opracowywania optymalnych podatkowo struktur nabycia do wsparcia w przeprowadzeniu i zamknięciu transakcji. Nasze doświadczenie obejmuje zarówno projekty restrukturyzacyjne, wsparcie po stronie sprzedającego, jak i nabywcy.
Z jakich ekspertów składa się taki zespół doradczy? Na czym polega jego multidyscyplinarność i czy od konsultanta z zespołu FAS oczekuje się specjalizacji w konkretnym sektorze gospodarki?
Zespół doradczy składa się z ludzi, którzy mają różne profile, niektórzy bardziej finansowy, inni bardziej prawny czy podatkowy. Część zespołu zajmuje się przede wszystkim modelami finansowymi, waloryzacją firm czy badaniem rynku, inni zaangażowani są bardziej w koordynację całego projektu, kontakty z klientem, poszukiwaniem potencjalnych inwestorów czy firm na sprzedaż. Ogólnie staramy się wziąć to, co najlepsze od każdego pracownika, bazując na jego cechach i atutach. Trzeba zaznaczyć, że coraz częściej oczekuje się od konsultanta FAS specjalizacji dziedzinowej: transakcje M&A czy doradztwo strategiczne w finansach, ubezpieczeniach, nieruchomościach lub w sektorze farmaceutycznym. Szczególnie międzynarodowe korporacje zwracają coraz większą uwagę na CV ekspertów, którzy im będą doradzać podczas danej transakcji.
Jak może wyglądać ścieżka kariery doradcy w obszarze FAS? W jakim kierunku może się taka osoba rozwijać?
W Mazars pracownik FAS zaczyna jako stażysta. Jeśli się okaże, że podczas tego stażu spełni oczekiwania firmy, może być zatrudniony jako asystent i progresywnie awansować w hierarchii przez seniora, managera, dyrektora aż do globalnego partnera. Doradca FAS może również po jakimś czasie kontynuować karierę w dziale finansowym czy strategicznym wielkiej międzynarodowej korporacji.
Jakie kompetencje powinien posiadać specjalista zajmujący się projektami doradczymi o charakterze finansowym?
Taki specjalista musi być skuteczny w swojej pracy, umieć zarządzać 3- lub 4-osobowym zespołem, tym bardziej, że nie są to zawsze osoby ulokowane w jednym miejscu i nie zawsze posiadają tę sama narodowość czy kulturę. Dobra znajomość języka angielskiego jest w naszych czasach warunkiem koniecznym, żeby zaistnieć w tej dziedzinie. Pracownik musi również dobrze zarządzać swoim czasem.
Co ma do zaoferowania Państwa branża młodym finansistom? Co uznaliby Państwo za niepowtarzalne i atrakcyjne w obszarze usług FAS?
Praca w międzynarodowym środowisku i możliwość uczestnictwa w różnych ciekawych projektach, które bardzo się od siebie różnią to moim zdaniem dwa najważniejsze elementy, które sprawiają, że młody finansista polubi tę dziedzinę. Dla niektórych wysokość wynagrodzenia jest również dosyć atrakcyjnym aspektem pracy w FAS.
Czy, aby rozpocząć karierę w zespole świadczącym usługi na rzecz doradztwa finansowego, wymagana jest wiedza prawna oraz rachunkowa?
Idealny doradca finansowy musi być wielofunkcyjny i być w stanie zrozumieć zarówno kwestie prawne, jak i rachunkowe, ponieważ transakcje M&A wymagają takiej wiedzy. Jednak takiego wymogu nie ma na początku kariery; najważniejsze, aby osoba była pracowita, zmotywowana i potrafiła szybko się nauczyć nowych rzeczy. Praca obok starszych doradców oraz wyspecjalizowane szkolenia sprawiają, że dany pracownik zaczyna być coraz bardziej niezależny, a jego bagaż wiedzy na temat prawa i rachunkowości coraz bardziej bogaty.
Z jakich narzędzi i nowych technologii korzystają doradcy FAS w XXI w.?
Doradcy FAS korzystają głównie z trzech rodzajów wyspecjalizowanych baz danych: Bloomberg, Capital IQ, Thomson Reuters. Te serwisy dają możliwość sprawdzenia notowań najważniejszych firm, surowców, par walutowych czy indeksów. Osoby związane z polskim rynkiem finansowym mogą tam znaleźć m.in. informacje na temat giełdowych spółek z WIG 20, notowań WIBOR, stawek depozytowych, czy aktualności z polskiego rynku kapitałowego i pieniężnego. Takie bazy danych, jak np. EMIS, są bardziej wyspecjalizowane geograficznie i dają większy dostęp do sprawozdań finansowych spółek niepublicznych. Mergermarket to bardzo przydatna baza danych wyspecjalizowana w zbieraniu danych o fuzjach i przejęciach na całym świecie. Można się dowiedzieć m.in. jakie transakcje miały miejsce, kto był doradcą przy danej transakcji, jaka była jej wartość, można tam także otrzymać informacje o funduszach czy firmach, które zamierzają zainwestować określoną sumę pieniądzy w danej dziedzinie. Euromonitor natomiast to światowa baza danych statystycznych i marketingowych dostarczająca biznesowej informacji o krajach, rynkach, firmach i konsumentach. Zawiera dane o produktach rynkowych z różnych krajów, analizy trendów w wydatkach konsumentów, raporty rynkowe, jak również informacje o firmach produkujących dobra konsumpcyjne wraz z danymi o udziałach w rynku najważniejszych marek.
Czy obszar doradztwa finansowego oferowanego przez firmy audytorsko-doradcze można uznać za perspektywiczną i stabilną branżę?
Wyjście naprzeciw oczekiwaniom przybywających do Polski inwestorów zagranicznych było przesłanką do otwarcia w Warszawie biura Mazars w 1992 r. Obecnie zajmujemy wiodącą pozycję na rynku usług audytorsko-doradczych w Polsce. Zauważamy coraz większe zainteresowanie Polską i Europą Środkową od strony inwestorów z Europy Zachodniej, ze Stanów Zjednoczonych i z Chin. Polskie firmy również coraz częściej podbijają świat, więc o przyszłość tej branży w Polsce możemy być spokojni.
Manager, Forvis Mazars
Ukończyłem: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Kierunek studiów: Finanse i Bankowość
W obecnej pracy zaskoczyła mnie: miła atmosfera w pracy
Warto do nas aplikować, ponieważ: można się wiele nauczyć w trakcie realizacji ciekawych, wieloetapowych projektów.
W jaki sposób dbacie o dobrą atmosferę w swoim zespole doradczym?
Andrzej Ładoś: Nasz zespół doradczy składa się z zaledwie kilku osób, wszyscy dobrze się znają i ściśle ze sobą współpracują. Nasze relacje, mimo że zawodowe, są zatem bardziej przyjacielskie i bliskie, a każdy może u nas liczyć na wsparcie i pomoc współpracownika. Zaletą małego zespołu jest także lepsza i szybsza komunikacja. Staramy się, aby każdy pracownik miał dostęp do informacji związanych z działalnością firmy, przyjętych strategii i procedur. Takie podejście daje poczucie partycypacji w zarządzaniu, co sprzyja zaangażowaniu każdej osoby w zespole.
W jakim najciekawszym projekcie brałeś udział?
Wszystkie projekty doradcze są ciekawe, gdyż każdy z nich jest w zasadzie niepowtarzalny. Jednym z najciekawszych doświadczeń był udział w projekcie związanym z zakupem przedsiębiorstwa zajmującego się przeładunkami w portach morskich, co z uwagi na segment działalności – porty morskie są uważane za jeden z najważniejszych elementów krwioobiegu gospodarki – samo w sobie było bardzo ciekawym doświadczeniem. Byłem członkiem zespołu odpowiedzialnego za due diligence finansowo-podatkowy oraz doradztwo finansowe w trakcie procesu transakcyjnego. Nasza znajomość firmy i jej otoczenia wynikająca z przeprowadzonego due diligence oraz naszej znajomości otoczenia biznesowego spółki pozwoliła klientowi, mówiąc obrazowo, na uniknięcie zderzenia z kilkoma rafami, które wyłoniły się w trakcie procesu transakcyjnego, oraz została przez naszego klienta wykorzystana przy budowie planu biznesowego dla tego przedsiębiorstwa umożliwiającego przygotowywanie, jak się potem okazało, zwycięskiej oferty zakupu. W kolejnym etapie zostaliśmy poproszeni o wsparcie w działaniach integrujących zakupione przedsiębiorstwo z organizacją inwestora w obszarze finansów i mechanizmów kontroli wewnętrznej, w tym harmonizacji standardów rachunkowych i systemów raportowania, oraz pomoc w implementacji części przyjętych rozwiązań. Innymi słowy był to bardzo ciekawy, wieloetapowy i wielowątkowy projekt.
Co wyróżnia Twojego pracodawcę na tle innych firm doradczych?
Mazars, jako firma globalna działająca poprzez zintegrowaną sieć biur w 77 krajach, sprawia, że nasze projekty nie ograniczają się jedynie do granic Polski. Osobiście brałem udział w zleceniach, w których zespół tworzyli doradcy z innych biur Mazars w Londynie, Paryżu czy Berlinie, wyspecjalizowani w poszczególnych sektorach gospodarki. Taka współpraca między krajami wyróżnia nas na tle innych firm.
Jak wyglądał Twój proces rekrutacyjny do Mazars?
Pracę w Mazars rozpoczynałem jako stażysta w Dziale Audytu. Szybko okazało się jednak, że doradztwo biznesowe bardziej mnie pasjonuje. Na szczęście w Mazars możliwe są awanse poziome, czyli przejścia do innych działów w ramach firmy. Zmieniając obszar zawodowy, mogłem wykorzystać doświadczenie zdobyte w audycie, tj. umiejętność zarządzania informacją oraz znajomość analizy finansowej.
Jakie kompetencje miękkie powinien Twoim zdaniem posiadać dobry doradca?
Moim zdaniem dobry doradca powinien przede wszystkim być skoncentrowany, wnikliwy i rzetelny. Ważne są także zdolności negocjacyjne, komunikatywność i odporność na stres.
W jaki sposób rozwijasz swoje kompetencje zawodowe?
Uczymy się przede wszystkim przez praktykę, współpracując z bardziej doświadczonymi partnerami i managerami Mazars, którzy zawsze służą wsparciem i pomocą. Oprócz tego biorę udział w seminariach tematycznych organizowanych przez mojego pracodawcę.
Ⓒ 2008-2024 Grupa MBE sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone.