Trwa ładowanie. Prosimy o chwilę cierpliwości.
Kariera w Finansach i Bankowości 2016/2017
Podziel się:
IPMA

Wybierz tę kwalifikację, jeżeli...

  • Chcesz udokumentować swoje kompetencje w zakresie project management
  • Pracujesz w finansach, IT lub organizacjach realizujących projekty
  • Jesteś studentem aspirującym na stanowisko Project Managera

Termin "projekt" na dobre zagościł w codziennym języku i powoli staje się najpopularniejszą metodą pracy. Chociaż mianem jednego z pierwszych projektów określa się budowę starożytnych piramid w Egipcie, to obecny format tego typu działań na dobre rozpowszechnił się dopiero w latach 50. XX w. Wówczas to duże przedsięwzięcia przestały być realizowane ad hoc, przy użyciu nieusystematyzowanych metod, a zaczęły przebiegać według kolejno ustalonych faz inicjacji, planowania, realizacji, monitorowania działań i zakończenia projektu, czyli wszystkich procesów, które obecnie składają się na zarządzanie projektami.

Umiejętność zarządzania projektami (ang. project management) nie musi być talentem, z którym trzeba się urodzić. Kompetencje w tym zakresie można zdobyć na coraz popularniejszych studiach podyplomowych i szkoleniach z tego zakresu lub na drodze doświadczenia, a następnie potwierdzić je poprzez certyfikację. Międzynarodową instytucją zajmującą się wydawaniem tego typu kwalifikacji jest International Project Management Association (IPMA), posiadająca swój oddział również w Polsce.

Certyfikat IPMA jest honorowany we wszystkich krajach, gdzie istnieją stowarzyszenia członkowskie i jednostki certyfikacyjne IPMA. Stowarzyszenie IPMA zostało zarejestrowane w Szwajcarii, stąd certyfikaty IPMA są bardzo popularne głównie w krajach europejskich tj. Niemcy, Wielka Brytania, Austria i właśnie Szwajcaria. W Polsce można zaobserwować wzrost zainteresowania systemem certyfikacji IPMA, wynikający m.in. z potrzeb rynku pracy, który stawia kompetencje na pierwszym miejscu.

– Certyfikaty IPMA jako jedyne dają kandydatom pełną ocenę wiedzy, doświadczenia i zachowań pożądanych u profesjonalnych kierowników projektów. Taka kompleksowa, obiektywna ocena kandydata do pracy ułatwia pozyskiwanie właściwej kadry, stąd też bierze się rosnąca popularność certyfikacji IPMA w oczach pracodawców – wyjaśnia Artur Marsy, CEO INNECT.

System certyfikacji IPMA jest czterostopniowy i został opracowany tak, aby stale udoskonalać i rozwijać kompetencje kierownika projektu. Każdy kolejny stopień systemu łączy zweryfikowane kompetencje oraz dalszy rozwój samoświadomości, a poziomy certyfikacji tworzą odpowiednią strukturę dla kształtowania ścieżek kariery w organizacji – finansowej, informatycznej lub każdej innej.

Zakres wiedzy

Podstawę systemu certyfikacji IPMA stanowią Wytyczne Kompetencji IPMA (ICB), opisujące elementy kompetencji weryfikowanych w procesie oceny kandydatów. Obejmują one trzy obszary: kompetencji technicznych, behawioralnych i kontekstowych. Ponadto IPMA kładzie nacisk na doświadczenie kandydata, a nie tylko jego umiejętności. Posiadacze certyfikatu są uczeni otwartości w podejściu do każdego projektu, którym mają zarządzać.

– W odróżnieniu od innych certyfikatów IPMA nie promuje konkretnej metodyki zarządzania projektami. Wychodząc z pragmatycznego założenia, że sposób prowadzenia projektu dobiera się do jego specyfiki, wynikającej ze skali projektu i oczekiwań jego interesariuszy, IPMA uczy właściwego doboru metodyki oraz zakresu jej zastosowania w projekcie. W praktyce oznacza to, że kandydat powinien znać kilka metodyk, aby móc wybierać te elementy, które warto zastosować w danym przypadku – informuje Artur Marsy.

Czas trwania

Należy pamiętać, że certyfikat IPMA ma swój termin ważności, który wynosi pięć lat – na każdym poziomie (IPMA-A, IPMA-B, IPMA-C, IPMA-D). Terminy certyfikacji są planowane przez Biuro CERT IPMA Polska na cały rok w różnych miastach Polski. Można je znaleźć na stronie www.ipma.pl.

– Ograniczony czas ważności certyfikatów wynika z wymogów narzuconych przez systemy akredytacji ISO oraz konieczności dostosowywania się do potrzeb rynku, ciągłego rozwoju i podnoszenia kompetencji. Aby odnowić certyfikację, należy wykazać się przede wszystkim doświadczeniem zawodowym zgodnym z poziomem certyfikacji, a dodatkowo potwierdzić dbałość o rozwój kompetencji – tłumaczy Artur Marsy.

Czas poświęcony na zdobycie kwalifikacji zależy od poziomu, na który zdecyduje się kandydat, a w wyborze tego ostatniego może pomóc uważne zapoznanie się z kompetencjami IPMA.

– W moim przypadku przygotowanie i sam proces certyfikacji na poziomie A trwał blisko rok. Sporo czasu zajęło mi dobre przygotowanie raportu, ale dostarczyło mi jednocześnie dużo satysfakcji z usystematyzowania zebranego doświadczenia we wdrażaniu zarządzania projektami – dzieli się swoim doświadczeniem Artur Marsy.

Warto wspomnieć, że IPMA wyszła również naprzeciw potrzebom studentów, wprowadzając kilka lat temu certyfikat IPMA-Student. Dzięki niemu młodzi ludzie mogą podsumować swoje umiejętności akademickie z zakresu project management.

Perspektywy rozwoju

Certyfikat pozwala w obiektywny sposób ocenić i udokumentować kompetencje oraz doświadczenie w dziedzinie zarządzania projektami, co jest szczególne istotne w świetle wprowadzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego w 2013 r. Rekomendacji D, w której zaleca się stosowanie uznanych standardów i dobrych praktyk w obszarze project management.

– Z punktu widzenia regulacji rynku finansowego pracodawcy poszukują możliwości udokumentowania kompetencji pracowników z zakresu zarządzania projektami w formie uznanych certyfikatów jako jednego z mierników wypełnienia nałożonych nań zaleceń. A dla pracodawcy rekrutującego nowego pracownika certyfikat jest cenniejszą informacją niż często podkoloryzowane opisy z CV – przekonuje Artur Marsy.

Artur Marsy

CEO

W INNECT od: 2016 r.
Ukończyłem: Politechnikę 
Wrocławską, Wyższą Szkołę Bankową w Poznaniu oraz Aalto University Executive Educatio
Z sektorem finansowym jestem związany od: 1996 r.
Posiadam: Executive MBA, Certified Projects Director - IPMA level A
Specjalizuję się w: program and project management, project portfolio management
Karierę zaczynałem jako: specjalista w Banku Zachodnim WBK
Moja branża uczy: orientacji na klienta, pracy zespołowej i profesjonalizmu
Gdybym nie był finansistą, to: założyłbym własną firmę z branży fintech

Zarządzanie projektami zdobywa coraz większą popularność w sektorze finansowym. Jakie czynniki mają wpływ na zmianę podejścia, orientację na projekty oraz sięganie po metodyki projektowe w branży finansowej?

Artur Marsy: Patrząc z perspektywy mojego 20-letniego doświadczenia w kilku organizacjach z branży finansowej, rzeczywiście zarządzanie projektami stało się bardzo popularne. Choć w od samego początku w bankowości miałem do czynienia z metodycznym podejściem do zarządzania projektami, dotyczyło ono dużych przedsięwzięć i związanych z obszarem IT. W wielu organizacjach to właśnie dostawcy systemów bankowych byli prekursorami wprowadzania zarządzania projektami.

Istotnymi kamieniem milowym było otwarcie się strony biznesowej na takie metodyczne podejście. Kryzys finansowy w 2008 roku stał się doskonałym katalizatorem zmian i spowodował, że instytucje finansowe jeszcze baczniej zaczęły spoglądać na wyniki finansowe projektów i właściwą selekcję inicjatyw do realizacji.

Swoją rolę w tym procesie odegrał również regulator – Komisja Nadzoru Finansowego, która we wprowadzonej w 2013 r. Rekomendacji D zarekomendowała stosowanie uznanych standardów i dobrych praktyk w obszarze zarządzania projektami, a później skrupulatnie badała ten obszar w instytucjach finansowych. Od kilku lat rosnącą popularnością w sektorze finansowym cieszą się również metodyki zwinne (ang. agile). Ta tendencja z jednej strony wynika z konkurencyjności rynku bankowego, jednak prawdziwego źródła upatrywałbym w coraz lepszej architekturze systemów IT. Dobrze zaprojektowana architektura pozwala na elastyczność systemów front-endowych przy zachowaniu należytego bezpieczeństwa głównych systemów bankowych. A tym samym projekty biznesowe, które nie zmieniają podwalin, można wdrażać zdecydowanie szybciej, elastycznie reagując na potrzeby klientów.

Jakie kompetencje kształci system certyfikacji IPMA?

Wyróżnikiem certyfikacji IPMA jest wszechstronne podejście do kompetencji, nie tylko tych technicznych (metodycznych), ale również miękkich (behawioralnych) i kontekstowych, dających szersze spojrzenie na projekt w kontekście otoczenia i organizacji, w której jest realizowany. Ponadto IPMA duży akcent stawia na doświadczenie kandydata, a nie tylko jego umiejętności. Podstawę systemu certyfikacji IPMA stanowią Wytyczne Kompetencji IPMA (ICB; international competence baseline), opisujące elementy kompetencji weryfikowanych w procesie oceny kandydatów. ICB wyróżnia 46 elementów kompetencji podzielone na trzy powiązane ze sobą obszary:

  • obszar kompetencji technicznych (20 elementów), opisujący podstawowe elementy kompetencji zarządzania projektami, obejmujący całość prac związanych z realizacją przedsięwzięcia i monitorowaniem stanu jego realizacji;
  • obszar kompetencji behawioralnych (15 elementów), dotyczący relacji międzyludzkich pomiędzy różnymi osobami i grupami zarządzanymi w przedsięwzięciach;
  • obszar kompetencji kontekstowych (11 elementów), dotyczący powiązań zespołu projektu w kontekście przedsięwzięcia oraz stałych struktur organizacyjnych.

Na jakich stanowiskach finansowych certyfikat IPMA jest Państwa zdaniem najbardziej przydatny? I dlaczego? Jakie perspektywy rozwoju zawodowego otwierają się przed osobami, które otrzymają certyfikat?

Certyfikat IPMA przyda się każdemu, kto chciałby w obiektywny sposób ocenić i udokumentować swoje kompetencje i doświadczenie w dziedzinie zarządzania projektami. Dzięki jej rosnącej popularności w branży finansowej osoby zarządzające projektami pracują w praktyce zarówno po stronie biznesowej (w większości obszarów rozwojowych), jak i technologicznej (IT) lub w jednostkach dedykowanych zarządzaniu projektami. Uniwersalny, czterostopniowy system certyfikacji IPMA został opracowany jako proces ciągłego udoskonalania i rozwijania kompetencji kierownika projektu. Każdy kolejny stopień tego systemu łączy w sobie zweryfikowane kompetencje oraz dalszy rozwój samoświadomości. Poziomy certyfikacji tworzą odpowiednią strukturę dla kształtowania ścieżek kariery w organizacji. Z punktu widzenia wspomnianych regulacji rynku finansowego pracodawcy poszukują możliwości udokumentowania kompetencji pracowników z zakresu zarządzania projektami w formie uznanych certyfikatów jako jednego z mierników wypełnienia nałożonych nań zaleceń.   A dla pracodawcy rekrutującego nowego pracownika certyfikat jest cenniejszą informacją niż często podkoloryzowane opisy z CV kandydata.

Czy już na studiach warto kształcić się z obszaru zarządzania projektami?

Studia to doskonały moment, aby poznać podstawy zarządzania projektami, jak również wypróbować je w praktyce, realizując zaliczeniowy projekt w grupie czy działając w organizacjach studenckich. Polecam również płatne praktyki czy staże w obszarach projektowych instytucji finansowych. Niejednokrotnie miałem okazję przyjmować studentów w ramach takiej współpracy. Ze względu na ograniczony czas programu praktyk ważne jest wtedy szybkie i skuteczne wdrożenie się w zadania projektowe. W tym wypadku zdobyta na studiach wiedza i posługiwanie się tym samym "projektowym językiem" staje się bezcenne. Wychodząc naprzeciw takim potrzebom IPMA Polska wprowadziła kilka lat temu certyfikat IPMA-Student, który stanowi z jednej strony podsumowanie akademickiej edukacji w zakresie zarządzania projektami, z drugiej - obiektywne i rozpoznawalne przez pracodawców świadectwo posiadanych kwalifikacji.

Jaki jest termin ważności Państwa certyfikatów? Czy IPMA stawia na ciągłe doskonalenie kompetencji swoich członków?

Wszystkie certyfikaty IPMA, wydawane na całym świecie mają ważność pęciu lat – na każdym poziomie (IPMA-A, IPMA-B, IPMA-C, IPMA-D). Ograniczony czas ważności certyfikatów wynika z wymogów narzuconych przez systemy akredytacji ISO oraz konieczności dostosowywania się do potrzeb rynku i ciągłego rozwoju i podnoszenia kompetencji. Aby odnowić certyfikację, należy wykazać się przede wszystkim doświadczeniem zawodowym zgodnym z poziomem certyfikacji, a dodatkowo potwierdzić dbałość o rozwój swoich kompetencji. 

Jak oceniają Państwo popularność tego certyfikatu w Polsce w porównaniu do innych krajów?

IPMA powstała w Szwajcarii, stąd certyfikaty IPMA są bardzo popularne głównie w krajach europejskich, takich jak Niemcy, Wielka Brytania, Austria i wspomniana Szwajcaria. W Polsce obserwujemy stały wzrost zainteresowania systemem certyfikacji IPMA wynikający m.in. z potrzeb rynku pracy, który stawia kompetencje na pierwszym miejscu. Certyfikaty IPMA jako jedyne dają kandydatom pełną ocenę wiedzy, doświadczenia i zachowań pożądanych u profesjonalnych kierowników projektów. Taka kompleksowa, obiektywna ocena kandydata do pracy ułatwia pozyskiwanie właściwej kadry, stąd też bierze się rosnąca popularność certyfikacji IPMA w oczach pracodawców.

W jakie narzędzia teoretyczne (metodyki) zostaje wyposażona osoba posiadająca Państwa certyfikat?

W odróżnieniu od innych certyfikatów z obszaru zarządzania projektami IPMA nie promuje konkretnej metodyki zarządzania projektami. Wychodząc z pragmatycznego założenia, że sposób prowadzenia projektu dobiera się do jego specyfiki, wynikającej ze skali projektu i oczekiwań jego interesariuszy, IPMA uczy właściwego doboru metodyki oraz zakresu jej zastosowania w projekcie. W praktyce oznacza to, że kandydat powinien znać kilka metodyk, aby móc wybierać te elementy (narzędzia), które warto zastosować w danym przypadku. 

Czy certyfikat honorowany jest na całym świecie? Ilu członków posiada Państwa organizacja? Ile osób może pochwalić się posiadaniem Państwa certyfikatów w Polsce?

Certyfikat jest honorowany we wszystkich krajach, gdzie istnieją stowarzyszenia członkowskie i jednostki certyfikacyjne IPMA. Na świecie istnieje 55 stowarzyszeń IPMA, polskie stowarzyszenie posiada 1500 członków indywidualnych i 50 instytucjonalnych. W Polsce wydano do tej pory ponad 5 330 certyfikatów IPMA.

Czy Państwa certyfikat pomaga również w zarządzaniu zmianą?

Certyfikacja IPMA nie koncentruje się wyłącznie na kompetencjach technicznych (metodyce), ale w równym stopniu na wspomnianych wcześniej kompetencjach behawioralnych i kontekstowych (m.in. odnoszących się do zarządzania programami). To one i doświadczenie kierownika z nimi związane stanowią ważną determinantę końcowego sukcesu projektu i trwałości wdrażanych zmian.

W jaki sposób można przygotować się do poszczególnych poziomów certyfikatu? Ile czasu średnio należy poświęcić na zdobycie certyfikatu IPMA?

Przygotowanie do certyfikacji na każdym poziomie wygląda inaczej i zależy od posiadanej już wiedzy i doświadczenia kandydata. Sam proces, niezależnie od poziomu, należy rozpocząć od zapoznania się ze wszystkimi kompetencjami IPMA, co pozwoli na dokonanie rzetelnej samooceny. Jej wyniki powinny stanowić wskazanie dla kandydata do określenia poziomu certyfikacji, zgodnego z jego wiedzą i doświadczeniem oraz wskazać obszary wymagające dalszego rozwoju (np. przez udział w szkoleniach bądź fachową lekturę). Warto zadbać, aby decyzja o certyfikacji była przemyślana i zaplanowana, gdyż wymaga należytego zaangażowania, niezależnie od innych obowiązków zawodowych i rodzinnych,

Na wyższych poziomach certyfikacji (A i B) procedura jest podzielona na 5-etapów i przygotowanie do poszczególnych etapów wymaga czasu. Poza egzaminem i całodziennym warsztatem projektowym z asesorami najważniejszym elementem jest przygotowanie raportu o tematyce związanej z zarządzanym przez kandydata programem lub portfelem projektów, w którym należy wykazać jak w praktyce stosowało się poszczególne kompetencje IPMA. Raport jest również podstawą do finalnej rozmowy, czyli obrony raportu przed asesorami.  W moim przypadku przygotowanie i sam proces certyfikacji na poziomie A trwał blisko rok. Sporo czasu zajęło mi dobre przygotowanie raportu, ale dostarczyło mi jednocześnie dużo satysfakcji wynikającej z usystematyzowania zebranego doświadczenia z wdrażania zarządzania projektami, a później z zarządzania portfelem projektów w Credit Agricole Bank Polska. 

Jak wygląda terminarz certyfikacji? Jak często odbywają się sesje certyfikacyjne?

Terminy certyfikacji są planowane przez Biuro CERT IPMA Polska na cały rok w różnych miastach Polski.  Otwarte sesje egzaminacyjne IPMA-D organizowane są raz w miesiącu, sesje na wyższych poziomach (IPMA-A, B, C) raz na kwartał. Biuro CERT prowadzi także dedykowane sesje egzaminacyjne, według potrzeb klienta, firm szkoleniowych, kandydatów.

Jak oceniają Państwo dojrzałość organizacji w kontekście zarządzania projektami?

Ocena dojrzałości całej organizacji to niezwykle złożone przedsięwzięcie. IPMA oferuje holistyczne rozwiązanie certyfikacyjne z zakresu zarządzania projektami - IPMA Delta, zbudowany z modułów bazujących na wiodących w zarzadzaniu projektami normach:  

  • wytyczne Kompetencji IPMA (ICB);
  • model Doskonałości Projektowej (IPMA Project Excellence Model);
  • ISO 21500. 

IPMA Delta dokonuje oceny aktualnego stanu kompetencji organizacji w zakresie zarządzania projektami oraz konfrontuje tę ocenę z dokonanym przez organizację na drodze samooceny własnym szacunkiem klasy kompetencji. Efektem jest zdefiniowanie istniejących odchyleń (Delta). Identyfikacja tych obszarów rozbieżności pomaga wytyczyć skuteczną drogę organizacji do wyższego poziomu kompetencji w zarządzaniu projektami.

Aneta Stępień

Specjalista ds. bankowości międzynarodowej

Ukończyłam: Wyższą Szkołę Europejską im. ks. Józefa Tischnera
Kierunek studiów: Studia podyplomowe na kierunku Zarządzanie Projektami
Posiadam: Certyfifikat IPMA na poziomie D zdobyty w czerwcu 2016 r.
Kwalifikację poleciłabym: Studentom, ponieważ jest to wspaniała możliwość sprawdzenia swoich umiejętności, a jednocześnie pokazanie potencjalnym pracodawcom, że nie ograniczamy się jedynie do standardowego programu studiów, lecz robimy coś więcej i zależy nam na naszym rozwoju zawodowym.

Dlaczego Twoim zdaniem warto zostać certyfikowanym Project Managerem?

Aneta Stępień: Dla mnie osobiście dużą wartością jest podniesienie swoich kwalifikacji zawodowych, bycie bardziej konkurencyjnym na rynku pracy, który się szybko zmienia, poszerzenie swoich horyzontów, poznanie nowego podejścia do znanych tematów oraz nowych ludzi. Certyfikacja może być początkiem wspaniałej przygody zwanej project management.

Jakie cechy osobowościowe powinien Twoim zdaniem posiadać młody Project Manager?

Młody Project Manager powinien być przede wszystkim otwarty, komunikatywny, dobrze zorganizowany, a jednocześnie nie może bać się zmian, być spontaniczny i dostosowywać się do nowej rzeczywistości, lubić wyzwania, umieć podejmować decyzje i brać za nie odpowiedzialność.

Kiedy podjęłaś decyzję o uzyskaniu certyfikatu IPMA?

W trakcie studiów podyplomowych na kierunku Zarządzanie Projektami w Wyższej Szkole Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera stało się dla mnie oczywiste, że chciałabym udokumentować nowo nabytą wiedzę. Najlepszym terminem na podjęcie wyzwania, którym jest egzamin, był czas tuż po zakończeniu studiów. Motywacja jest wtedy największa, a i satysfakcja ogromna.

Na ile wiedza uzyskana w ramach certyfikatu jest wykorzystywana przez Ciebie w praktyce?

Na co dzień nie zajmuję się projektami w pełnym tego słowa znaczeniu. Niemniej jednak uważam, że zdobytą wiedzę można z powodzeniem wykorzystać w codziennej pracy, chociażby w kontakcie z klientami, a właśnie na tym opiera się moja praca. Jestem negocjatorem pomiędzy wieloma interesariuszami i sprostanie wszystkim wymaganiom jest nie lada wyzwaniem. Nie  wspominając już o zarządzaniu czasem i ryzykiem, które to potrafi skutecznie zaprzątać głowę każdego Project Managera, niezależnie od stażu. Ponadto zarządzanie projektami to bardzo praktyczna wiedza, którą można wykorzystać w życiu prywatnym, planując chociażby swój mały projekt pod tytułem "wyjazd wakacyjny".

Czy Twoim zdaniem każdy specjalista powinien posiadać kompetencje w obszarze project management?

Zdecydowanie tak. Kompetencje zarządzania zasobami, czasem, ryzykiem, planowania działań przydają się w każdej branży i niezmiernie ułatwiają życie. Może zabrzmi to zbyt idealistycznie, ale o ile świat byłby prostszy, gdyby ludzie mówili jednym językiem i to językiem zarządzania projektami.

Jak przygotowywałaś się do egzaminów?

Przygotowanie do egzaminu to temat rzeka! W skrócie – na wszelkie możliwe sposoby, czyli poza zajęciami na uczelni również uczestnictwo w konferencjach i szkoleniach organizowanych przez Małopolską Grupę Regionalną IPMA Polska oraz spotkania z innymi studentami (wymiana notatek i spostrzeżeń to podstawa). Zasoby internetu są wprost nieograniczone, ale nie należy zapominać o bibliotece.

Zakres certyfikacji

IPMA Poziom A
Certified Projects Director
Certyfikowany Dyrektor Projektów potrafi zarządzać portfelami lub programami wykorzystuje towarzyszące im zasoby, metodyki i narzędzia.

IPMA Poziom B
Certified Senior Project Manager
Certyfikowany Starszy Kierownik Projektu potrafi zarządzać złożonymi projektami.

IPMA Poziom C
Certified Project Manager
Certyfikowany Kierownik Projektu potrafi prowadzić przedsięwzięcie o ograniczonej złożoności wykazał się odpowiednim poziomem
doświadczenia oraz zdolnością do zastosowania wiedzy z dziedziny zarządzania projektami

IPMA Poziom D
Certified Project Management Associate
Certyfikowany Specjalista Ds. Zarządzania Projektami potrafi stosować wiedzę z dziedziny zarządzania projektami w przedsięwzięciu
o dowolnej złożoności nie jest wymagane doświadczenie w samodzielnym
kierowaniu projektem

Źródło: Polskie Wytyczne Kompetencji IPMA, wersja 3.0