Cechy branży:
- Dynamicznie rozwijająca się branża w czasach dobrej koniunktury gospodarczej
- Pomoc dla przedsiębiorstw, które oczekują wsparcia w transformacji ich działalności
- Sektor oferujący swoim klientom najlepsze praktyki biznesowe
Doradztwo biznesowe powinniśmy uznać za jedną z najbardziej „wrażliwych” branż sektora finansowego. Podczas turbulencji na globalnym rynku, począwszy od 2008 roku, można było zauważyć spadek zainteresowania usługami firm konsultingowych. Obecnie, kiedy światowa gospodarka powoli odbija się od dna, również doradztwo zaczyna znacząco zwiększać swoje przychody. Według cytowanej już na łamach tego przewodnika w latach ubiegłych amerykańskiej firmy badawczej Plunkett Research dochody branży doradczej (włączając w to zarówno doradztwo personalne, strategiczne, IT oraz operacyjne) sukcesywnie rosną. W 2013 roku rynek usług konsultingowych wart był 415 mld dolarów; obecnie natomiast eksperci wyceniają go na 431 mld. Tak dobre wyniki dla całej branży to jednakże nie tylko same suche liczby. Wśród dyrektorów zarządzających oraz partnerów związanych bezpośrednio z obszarem doradztwa biznesowego panuje duży optymizm – takie wnioski płyną z badania przeprowadzanego rokrocznie przez magazyn "Consulting". Aż 92 proc. uczestników ankiety spodziewa się większych dochodów do końca 2014 roku.
Na kształt współczesnego konsultingu ma wpływ jeszcze jedno zjawisko – konkurencja. Przedsiębiorstwa, chcąc skupić się na własnej działalności w ramach coraz bardziej wymagającego rynku, poszukują w firmach konsultingowych partnera, który pomoże im w transformacji ich działalności.
– Główny trend, który będzie miał wpływ na kształt branży konsultingowej w niedalekiej przyszłości, dotyczy korporacji, które wolą skupić się na swojej podstawowej działalności biznesowej (tzw. core business), ulepszaniu procesów biznesowych i systemów oraz narzędzi wspierających podstawowe obszary operacyjne danego przedsiębiorstwa – przyznaje Dominik Wójcik, Senior Manager w Accenture. – Te zmiany można zauważyć nie tylko na globalnych rynkach, ale również w Polsce, zwłaszcza jeżeli mówimy o międzynarodowych przedsiębiorstwach. W związku z tym firmy decydują się na transformację i centralizację funkcji wsparcia w celu ich optymalnej efektywności i obniżeniu kosztów funkcjonowania.
Doradztwo biznesowe ma zatem na celu wzmocnienie pozycji konkurencyjnej klienta w taki sposób, aby jego przedsiębiorstwo nie tylko zwiększyło udziały w rynku, ale również wzmocniło własną markę. Rosnąca konkurencja oraz coraz większa dynamika rynku, która wymusza na każdej organizacji przeprowadzanie strategicznych zmian w zakresie własnego profilu biznesowego, to ogromna szansa dla doradztwa biznesowego w ciągu kilku najbliższych lat.
– Doradztwo biznesowe możemy uznać za sektor, który będzie się dynamicznie rozwijał. Ciągle zmieniające się otoczenie biznesowe wymaga od przedsiębiorstw szybkiego reagowania. Aby nadążyć za tym tempem, organizacje potrzebują sprawdzonych partnerów, którymi są firmy doradcze, wnoszące wieloletnie, międzybranżowe i globalne doświadczenie – wyjaśnia Dominik Wójcik.
Doradztwo biznesowe posiada bogatą strukturę i obejmuje swoim zakresem wiele obszarów biznesu: od marketingu, poprzez transakcje kapitałowe i HR, po wdrażanie nowych technologii. Zadanie zespołów doradczych wydaje się nadzwyczaj proste – należy rozwiązać problemy biznesowe klienta. Ale to tylko pozory. W dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości makroekonomicznej od firm doradczych wymaga się najlepszych praktyk oraz właściwego rozumienia globalnych trendów, które wpływają również na kształt lokalnych rynków i ich branż.
– Doradztwo biznesowe polega na wypracowywaniu rozwiązań, które przyniosą wymierne korzyści ekonomiczne w przyszłości – wyjaśnia Dominik Wójcik. – Zewnętrzny doradca wnosi do firmy klienta wiedzę, doświadczenie zdobyte podczas innych projektów, znajomość najlepszych praktyk oraz dostępność i zdolność do wykonywania powierzonych zadań w efektywny i szybki sposób. Ponadto, poprzez zatrudnienie doradcy zewnętrznego do realizacji określonych prac klient unika przejścia przez czasem długi i kosztowny proces rekrutacji pracowników z odpowiednią specjalizacją, których zaangażowanie może mieć w przyszłości ograniczenia czasowe.
W obrębie doradztwa biznesowego możemy wyróżnić kilka czołowych specjalizacji:
Doradztwo strategiczne – stara się w sposób kompletny zdefiniować strategię przedsiębiorstwa lub obszaru biznesowego obejmującego np. marketing, finanse czy stosowaną technologię. Doradztwo tego typu obejmuje zarówno fazę kreacji, podczas której tworzona jest strategia, fazę wdrożenia, a także identyfikację narzędzi, które pomagają kontrolować realizację założeń.
Doradztwo operacyjne – jeżeli firma ma już dobrze zdefiniowaną strategię, to doradcy przechodzą do kolejnego etapu – odpowiedniego zorganizowania procesów zachodzących w organizacji. Nie ma jednej, słusznej odpowiedzi na pytanie o najczęściej optymalizowane procesy, niemniej jednak zauważalne jest, iż w zależności od stanu gospodarki firmy bardziej koncentrują się albo na poprawie wyników sprzedaży, albo na szukaniu oszczędności.
Doradztwo IT – to kompleksowe doradztwo w zakresie planowania rozwiązań informatycznych wpływających na zwiększenie wydajności infrastruktury oraz optymalizacja kosztów. Wsparcie może odbywać się na wszystkich etapach wdrożenia: od momentu zdefiniowania wymagań w obszarze IT, poprzez stworzenie koncepcji rozwiązania i wybór systemu lub nadzór nad jego wdrożeniem, po przeglądy powdrożeniowe.
Doradztwo w zakresie restrukturyzacji – z tej usługi korzystają firmy osiągające niezadowalające wyniki, które mogą doprowadzić do utraty wartości przedsiębiorstwa lub zagrozić jego przetrwaniu.
Ścieżka kariery
Kariera w obszarze doradztwa biznesowego rozpoczyna się od stanowiska analityka, który jest odpowiedzialny za przeprowadzenie wywiadu z klientami oraz część analityczną projektu. Następnie młody pracownik zostaje konsultantem, który czuwa nad bieżącą realizacją celów w danym projekcie. Manager natomiast jest osobą, która "spina" cały projekt i dostarcza końcowy produkt klientowi. Nie istnieje jednak modelowa ścieżka kariery, ponieważ każda firma doradcza posiada własną strukturę, a charakter projektu zależy od branży klienta.
– Ukończone studia na danym kierunku to tylko klucz to świata doradztwa biznesowego. Owszem, wiedza, samodyscyplina oraz umiejętność współpracy w zespole to istotne elementy, które można wynieść ze studiów, jednakże przygotowanie merytoryczne do realizacji zadań doradczych zdobywa się zarówno w codziennej pracy z klientem, jak również poprzez program szkoleń prowadzonych przez firmę doradczą – przyznaje Dominik Wójcik.
Poszukiwane umiejętności
W doradztwie biznesowym liczą się kompetencje z zakresu analitycznego myślenia oraz wyciągania wniosków z dostępnych danych. Ogromne znaczenie mają również wysoko rozwinięte umiejętności miękkie, niezbędne w komunikacji z klientem, która stanowi fundament każdej formy konsultingu.
– Praca doradcy biznesowego w głównej mierze opiera się na bezpośrednim kontakcie z klientem, wspólnie spędzonym czasie na identyfikacji i rozwiązywaniu problemów, analizie i wyborze optymalnych kierunków, dzieleniu się wiedzą oraz konfrontacji merytorycznej, a wszystko odbywa się za sprawą spotkań, warsztatów, rozmów oraz szkoleń – podsumowuje Dominik Wójcik.
Dominik: Senior Manager / Katarzyna: Konsultant, Accenture-old
Dominik Wójcik
W Accenture od 2013 r.
Absolwent: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Kierunek studiów: Stosunki Międzynarodowe Ekonomiczne
Posiadam: dyplom z menedżerskich studiów podyplomowych SGH
Największy dotychczasowy projekt: wdrożenie globalnego modelu operacyjnego dla lidera z branży rolniczej Po godzinach: boks, pływanie
Katarzyna Puchalska
W Accenture od 2013 r.
Absolwent: Katolicki Uniwersytet Lubelski, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Kierunek studiów: Prawo, Bankowość
Posiadam: PRINCE2 oraz Agile Project Management
Największy dotychczasowy projekt: wymiana systemu kartowego dla jednego z największych europejskich banków Po godzinach: taniec (salsa), gra w Civilization
Na czym polega nowatorskość pomysłu Capability Network w ramach Accenture?
Dominik Wójcik: Zespół Capability Network tworzy grupa specjalistów i ekspertów z różnych dziedzin, zlokalizowanych w biurach Accenture w kilku miejscach na świecie, w tym m.in. w Warszawie, Mediolanie, Barcelonie czy Buenos Aires. Innowacyjność i unikalność tego rozwiązania polega na tym, że pozostałe biura Accenture poprzez posiadanie dostępu do wiedzy i doświadczenia Capability Network oraz dzięki kooperacji z zespołami w ramach tej globalnej sieci minimalizują ograniczenia wynikające z braku poszczególnych kompetencji lub zasobów ludzkich w danym kraju. Przykładowo, zespół z Accenture w Niemczech, otrzymując od klienta specyficzne zadanie, nie ogranicza się tylko do własnych zasobów czy też posiadanej wiedzy, ale może poprosić o wsparcie wysoko kwalifikowanych ekspertów wewnątrz własnej organizacji właśnie z Capability Network.
Katarzyna Puchalska: W Capability Network pracują głównie osoby, które miały już okazję zdobyć doświadczenie w poszczególnych branżach. Dzięki zdobytej na wcześniejszych etapach kariery wiedzy są oni w stanie pomóc przy realizacji różnorodnych międzynarodowych projektów, gdzie ich umiejętności i doświadczenie wykorzystuje się podczas pracy dla naszych najważniejszych klientów. Dzięki takiej strukturze nasza praca odbywa się głównie poza granicami kraju.
Co wyróżnia Capability Network?
Dominik: Jednym z głównych wyróżników Capability Network jest elastyczność. Dzięki niej nasza organizacja potrafi dostosować się do różnych środowisk, zespołów czy też sytuacji, nie tylko związanych ze specyfiką wykonywanej pracy, ale także z osobami, z którymi się współpracuje, miejscem wykonywania pracy czy też innymi elementami, które mogę się różnić w poszczególnych branżach, krajach lub kontynentach. Ponadto Capability Network zatrudnia osoby, które chcą brać udział w międzynarodowych projektach i nie boją się nowych doświadczeń. Jednym słowem – Capability Network to silne międzynarodowe środowisko. Jako doradcy muszą Państwo bardzo często podróżować.
Czy biorą Państwo udział w projektach krajowych czy raczej międzynarodowych?
Dominik: Pracownicy Capability Network przeznaczają od 40 do 80 proc. swojego czasu pracy na wyjazdy ze względu na fakt, że większość zadań wymaga interakcji i fizycznej obecności w siedzibie klienta. Zazwyczaj naszych doradców angażuje się do projektów międzynarodowych, aczkolwiek zdarzają się również przedsięwzięcia na rynku lokalnym, które ze względu na ich specyfikę czy też potrzebę unikalnych umiejętności są wykonywane właśnie przez zespoły z Capability Network. Największą satysfakcję sprawia nam natomiast ciagle zmieniające się otoczenie i zróżnicowane zagadnienia projektowe, które umożliwiają doskonalenie umiejętności oraz zdobywanie cennego doświadczenia merytorycznego i międzynarodowego. Pracujemy w bliskich lokalizacjach typu Anglia czy Niemcy, ale zdarza nam się przebywać również w bardziej egzotycznych miejscach, jak np. Mauritius.
Jak Accenture „uczula” Państwa na różnice kulturowe w innych miejscach na świecie?
Katarzyna: W Accenture różnorodność kulturowa, językowa czy narodowościowa jest dla nas "chlebem powszednim". Accenture w Polsce zatrudnia obywateli prawie 40 krajów świata. Jesteśmy międzynarodową organizacją, dlatego w naszej codziennej pracy kontaktujemy się z kolegami pochodzącymi z wielu różnych miejsc na świecie. Pracując w tak zróżnicowanym środowisku, tworzymy kulturę opartą na poszanowaniu odmienności i różnic, starając się odnaleźć wspólne elementy i synergię, która pozwala nam wciąż polepszać nasze rezultaty. Osobiście miałam szansę brać udział w projekcie bardzo róznorodnym pod względem kulturowym. Nasz zespół składał się z przedstawicieli ok. dziesięciu narodowości, które pracowały w jednym biurze. Przyznam, że praca przy tym projekcie nie należała do najłatwiejszych, chociażby dlatego, że w każdym kraju panuje zupełnie inne podejście do kwestii komunikacji. Jednakże z całą pewnością mogę przyznać, że było to niezwykle rozwijające doświadczenie.
Jak globalny wymiar Państwa pracy wpływa na Państwa osobiście?
Dominik: Globalne podejście projektowe wpływa bardzo pozytywnie na rozwój nie tylko merytoryczny, ale również osobisty. Poznajemy wiele odmiennych kultur, nowe style pracy i jednocześnie doskonalimy znajomość języków obcych oraz nawiązujemy nowe znajomości poza krajem ojczystym. Wszystkie te aspekty mogą mieć bardzo pozytywny wpływ na przebieg kariery.
Katarzyna: Praca w wymiarze globalnym pozwala przede wszystkim sprawdzić samego siebie i zweryfikować wiedzę o nas samych – jak sobie radzimy w nowych miejscach i sytuacjach, na ile jesteśmy elastyczni w podejściu do nieznanych i odmiennych zachowań, które odbiegają od naszego wzorca kulturowego czy komunikacyjnego. Dla mnie osobiście to jeden z najważniejszych aspektów tej pracy. Pracując przy globalnych projektach, zyskałam pewność, że jestem w stanie poradzić sobie w praktycznie każdej sytuacji. Nauczyłam się również większej tolerancji i otworzyłam się bardziej na świat i ludzi.
Jak Accenture dba o rozwój Państwa kompetencji miękkich, które w zawodzie doradcy odgrywają niebagatelną rolę?
Katarzyna: Każdy specjalista w Accenture ma obowiązek doskonalić swoje umiejętności, zarówno te twarde, jak i miękkie. W zależności od stanowiska bierzemy udział w obligatoryjnym cyklu szkoleń, podczas którego duży nacisk kładziony jest właśnie na kompetencje miękkie, szczególnie przydatne na poszczególnych szczeblach kariery. Innych umiejętności oczekuje się przecież od analityka, dla którego kluczowa będzie umiejętność jasnego, logicznego i ustrukturyzowanego prezentowania merytorycznych rozwiązań. Innych zaś od managera odpowiedzialnego za kontakt z klientem i sprzedaż czy nadzór nad projektem doradczym. Pracują Państwo w zespołach doradczych. Jakie znaczenie ma tutaj komunikacja wewnątrz grupy?
Dominik: Komunikacja odgrywa kluczową rolę, zwłaszcza w tak międzynarodowym środowisku. W codziennej pracy nie ma miejsca na nieporozumienia i niejasności. Każdy z doradców dba o przejrzystość, czytelność i zrozumiałość swoich spostrzeżeń. W ramach poszczególnych grup roboczych staramy się utrzymywać płynny przepływ najważniejszych informacji.
Jaki jest profil pracowników Capability Network?
Dominik: Nasi pracownicy pochodzą z bardzo różnych branż, mają doświadczenia z różnych kultur korporacyjnych i komunikacyjnych. W jednym zespole mogą pracować ludzie specjalizujący się np. w analizie, statystyce, psychologii lub zarządzaniu projektem. Połączenie każdego z tych elementów i próba pozyskania tego, co najlepsze dla danego projektu, przekłada się na niesamowitą synergię nawet pomiędzy z pozoru odległymi obszarami.
Czy w zespołach doradczych zdarzają się sytuacje konfliktowe?
Katarzyna: Wszędzie tam, gdzie decyzję musi podjąć więcej niż jedna osoba, sytuacje konfliktowe wydają się być nieuniknione. Mówimy jednak o konflikcie natury merytorycznej, ponieważ na pierwszym miejscu zawsze stawiamy klienta, któremu chcemy zaoferować jak najbardziej optymalne rozwiązania. Każdy członek zespołu powinien odczuwać wsparcie ze strony swoich kolegów.
Czy Accenture wspiera i promuje mentoring?
Dominik: W Accenture wszyscy jesteśmy jednym, zintegrowanym zespołem, niezależnie od tego, gdzie znajdujemy się w strukturze. Wszyscy pracownicy wspierają się wzajemnie, współpracują i wymieniają wiedzą oraz informacjami.
Katarzyna: Poczucie wsparcia to jedna z największych zalet pracy w tej firmie. W każdym momencie, w każdej trudnej sytuacji projektowej, czy to merytorycznej, czy osobistej, wiemy, że gdzieś w Accenture mamy kogoś, kto przed nami miał podobną sytuację. Wystarczy tylko tę osobę znaleźć i zapytać. Ludzie są tu bardzo otwarci i starają się w każdej sytuacji pomóc. Dodatkowo, każdy pracownik Accenture ma swojego tzw. career counsellora, czyli osobę na wyższym stanowisku, której zadaniem jest wprowadzić nową osobę w kulturę i życie Accenture oraz jednocześnie być wsparciem i doradcą w zakresie kolejnych kroków w karierze lub w trakcie trudnych sytuacji projektowych.
Jaki jest Państwa zdaniem przepis na zachowanie równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym?
Dominik: Ważnym elementem w karierze każdego doradcy jest umiejętność skutecznego wyważenia sfery prywatnej z zawodową. Nasza praca oferuje szereg możliwości, które warto w sposób pozytywny wykorzystać do zbudowania takiego balansu. Umiejętność wykonywania na czas swoich obowiązków oraz nienormowany czas pracy mogą pozwolić doradcy odpowiednio zaplanować swój prywatny rozkład dnia. Dodatkowo, możliwość podróżowania do interesujących zakątków świata daje nieocenioną szansę na poznanie wielu interesujących i odmiennych kultur. To bardzo rozwijające doświadczenie, którego nie gwarantuje żadna inna praca.
Katarzyna: By zachować równowagę należy przede wszystkim wypracować w sobie umiejętność maksymalnej koncentracji w godzinach pracy. Zadań do zrealizowania i tak zawsze będzie więcej, niż doba ma godzin. Ważne, aby odpowiednio podzielić swoją pracę i każdemu zadaniu nadać właściwe priorytety. Sama najczęściej korzystam z tzw. "matrycy czasu", czyli dzielę zadania na pilne i ważne, następnie niepilne ważne oraz pilne nieważne, a na koniec zostawiam te, które traktuję jako niepilne nieważne. Staram się, aby przynajmniej zadania z pierwszych dwóch grup były wykonane.
Dziękuję za rozmowę.