Cechy branży:
- Profesja analityka jednym z najdynamiczniej rozwijających się zawodów w obszarze IT
- Wymagane odpowiednie predyspozycje, jak m.in. umiejętność myślenia procesowego
- Bardzo ważna zdolność aktywnego słuchania uczestników projektu
Począwszy od lat 90. XX wieku trwa proces informatyzacji społeczeństwa, w którym udział biorą zarówno pojedyncze jednostki, jak i wielkie przedsiębiorstwa. Rewolucja elektroniczna, czyli wielki przewrót cyfrowy, sprawił, że inaczej podchodzimy do kwestii związanych z wytwarzaniem, sprzedażą i promocją produktów. Te zmiany nie ominęły również sektora finansowego, który dzięki narzędziom informatycznym mógł zoptymalizować wiele procesów biznesowych – od obsługi klienta, poprzez prowadzenie sprawozdawczości i obieg dokumentów, po zarządzanie ryzykiem. Jednakże żaden z tych systemów nie powstałby bez pomocy ekspertów, których wiedza i doświadczenie pozwala przełożyć oczekiwania biznesu na język programowania.
Jednym z najważniejszych etapów projektowania rozwiązań informatycznych, będących odpowiedzią na wciąż zmieniające się wymagania rynku, jest proces analityczny, który dzielimy na analizę biznesową oraz systemową.
– Analizę biznesową przeprowadza zespół analityków, którzy odpowiadają za tworzenie i optymalizację procesów biznesowych. Natomiast analiza systemowa znajduje się po stronie wytwórczej. W tym wypadku analitycy zajmują się modelowaniem funkcjonalności systemów, które mają realizować procesy biznesowe. Bardzo często analityk systemowy pomaga w kreowaniu lub optymalizacji procesów biznesowych – wyjaśnia Andrzej Ambroziak, Kierownik Zespołu Dostarczania Rozwiązań IT w Obszarze Likwidacji Szkód i Świadczeń w Grupie PZU.
Warto podkreślić, że analizę biznesową i systemową czasem trudno od siebie oddzielić, ponieważ ten podział zależy od organizacji. Dlatego zazwyczaj ekspertów związanych z tą branżą nazywa się po prostu analitykami. Ich rola jest trudna do przecenienia. Wsparcia analityków oczekuje się już na samym początku, czyli w momencie powstania pomysłu na wprowadzenie nowego oprogramowania.
– Analitycy pomagają określić potrzeby, jakie posiadają działy biznesowe, ale nie potrafią ich zdefiniować. W związku z tym wchodzą w rolę konsultantów, którzy śledzą istniejące procesy biznesowe i proponują różne rozwiązania, modyfikacje i optymalizacje – podkreśla Andrzej Ambroziak.
Tę profesję można by porównać do mostu, który zbliża oddalone od siebie światy.
– Analitycy pełnią funkcję łącznika pomiędzy biznesem, odbiorcą rozwiązania, czyli użytkownikiem końcowym, a zespołem wytwórczym, ponieważ potrafią rozmawiać zarówno w języku znanym tylko deweloperom, jak i w jasny oraz przejrzysty sposób przekazywać informacje dotyczące projektu jego odbiorcom po stronie biznesu – podsumowuje Andrzej Ambroziak.
Ścieżka kariery
Analiza to zatem bardzo ważne ogniwo w każdym banku czy firmie ubezpieczeniowej.
– Typowe projekty, które wymagają obecności analizy biznesowej, są wytworem potrzeb organizacji – dodaje Andrzej Ambroziak. – W przypadku banków czy firm ubezpieczeniowych mogą nimi być m.in. systemy przeznaczone do obsługi produktów. Do tego dochodzą również systemy związane z działalnością spółek: księgowe, finansowe, związane z likwidacją szkód, sprzedażą lub marketingiem.
Osoby zainteresowane karierą w tej branży zaczynają od stanowiska młodszego analityka. Jeżeli wybiorą ścieżkę ekspercką, w przyszłości mogą zostać głównymi analitykami, czyli ekspertami odpowiedzialnymi za przygotowanie całej dokumentacji projektowej i nadzór nad spójnością zakresu analizy pomiędzy zespołami analitycznymi.
– Osoby, które chciałyby wyjść poza obszar analityczny i posiadają kompetencje menedżerskie, obejmują zazwyczaj stanowisko kierownika zespołu lub Product Managera. Czasami analitycy decydują się na ścieżkę techniczną i zostają architektami systemowymi lub architektami rozwiązań – wyjaśnia Andrzej Ambroziak.
Poszukiwane umiejętności
W tym zawodzie wykształcenie informatyczne nie jest wymagane, chociaż może ułatwić pracę, która wymaga przecież kontaktu z programistami. Zdaniem Andrzeja Ambroziaka ważniejsze są odpowiednie predyspozycje, jak ścisły i analityczny umysł oraz zdolność myślenia procesowego.
– Kompetencje miękkie są równie ważne, ponieważ pozwalają analitykom poruszać się po świecie różnorodnych typów osobowości. Dlatego w tym zawodzie tak ogromne znaczenie ma umiejętność słuchania i nawiązywania kontaktów. Analityk to zatem człowiek orkiestra, który posiada nie tylko wiedzę z obszaru IT, ale również potrafi poznać potrzeby każdego działu w instytucji finansowej i przełożyć je na język informatyczny – dodaje Andrzej Ambroziak.
Wiążąc swoją przyszłość zawodową z tą branżą, przyszli analitycy powinni szybko uczyć się nowych standardów, w tym głównie powszechnie znanego języka UML (unified modelling language), który pozwala tworzyć dokumentację związaną z programowaniem. Analiza korzysta również z wielu metodologii w zarządzaniu projektami IT. Mowa tutaj o zarówno metodykach kaskadowych, w ramach których proces projektowania przebiega etapowo od planowania systemu do jego wdrożenia, jak i zwinnych, wśród których najpopularniejszy jest Scrum.
– To bardzo elastyczna metodyka wytwarzania, która pozwala szybko reagować na potrzeby użytkownika i korygować od razu wszystkie błędy na etapie tworzenia – podsumowuje Andrzej Ambroziak.
Analityk IT
W PZU od 2013 r.
Absolwent: Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki, Szkoła Głowna Handlowa w Warszawie
Kierunek studiów: Informatyka, Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne
Największy dotychczasowy projekt: rozwój strategicznego systemu informatycznego w obszarze likwidacji szkód i świadczeń
Jakub Jański: Co najbardziej zaskakuje Cię w Twojej codziennej pracy?
Karolina Konstantynowicz: Najbardziej zaskakująca wydaje się być złożoność procesów, które mają miejsce w tzw. back office. Rzesza ludzi pracuje na sukces, który widzą później klienci. Młodzi pracownicy, tacy jak ja, współpracują z bardziej doświadczonymi kolegami, wypracowując coraz lepsze rozwiązania. Ale nie chodzi tylko o pracę zespołową. Zmienia się również sama organizacja. Jeśli ktoś myśli o PZU jako o skostniałym molochu, to śmiało mogę mu powiedzieć, że się myli. PZU stał się w ostatnich latach nowoczesną firmą.
Czy pracując na stanowisku analitycznym znaczenie ma współpraca z innymi członkami zespołu?
Można powiedzieć, że ciągła współpraca i komunikacja to kwintesencja tego zawodu. Analityk to bardzo często pierwsza osoba z IT, z którą mają styczność klienci wewnętrzni. A więc jego postawa i kompetencje mogą rzutować na postrzeganie tego obszaru. Czasami śmieję się, że analityk jest jak tłumacz języków obcych i pośrednik nieruchomości w jednym. Musi dobrze poznać potrzeby swoich klientów i umieć je przełożyć na język techniczny kolegów z zespołu. Z drugiej strony, ograniczają go pewne założenia infrastrukturalno- architektoniczne. Osoba na tym stanowisku musi znaleźć rozwiązanie, które usatysfakcjonuje klienta i jednocześnie spełni wymagania kreowane przez sztab inżynierów. Umiejętność pośredniczenia i doradzania trafnych rozwiązań jest szczególnie istotna, gdy proces wytwórczy odbywa się w duchu metodyk zwinnych.
Jakie cechy osobowości powinien mieć przyszły pracownik działu analiz?
Przede wszystkich umiejętność wydobywania i odkrywania prawdziwych potrzeb swoich klientów. Analityk musi umieć zadawać trafne pytania i uważnie słuchać odpowiedzi. Będąc osobą bardziej techniczną, powinien dostosować się do poziomu wiedzy swoich rozmówców, nie korzystając jednocześnie z określeń, które wprowadzą ich w zakłopotanie. Umiejętność negocjacji jest również bardzo przydatna w tym zawodzie.
Dziękuję za rozmowę.