Sprostowanie
Informujemy, że w tabeli zamieszczonej na s. 36 drukowanej wersji przewodnika "Kariera w Finansach i Bankowości" podaliśmy błędną liczbę akredytowanych szkół przez CIMA. Zamiast 14 uczelni wyższych, powinno być 4. W wersji online ten błąd został skorygowany. Zapraszamy do lektury tekstu.
W ostatnich dekadach wykształcenie było bardzo wysoko cenione zarówno przez młodych ludzi, jak i pracodawców. Niewielki odsetek osób z wyższym wykształceniem sprawiał, że ukończenie studiów dawało niemal gwarancję pracy. Jednakże obecnie posiadany dyplom zaczyna tracić na znaczeniu i nie jest już absolutnym gwarantem sukcesu. Uczelniom zarzuca się, że ich oferta kształcenia nie odpowiada potrzebom rynku pracy. Aż 80 proc. absolwentów (za: OECD, Education at a Glance, 2014) szkół średnich kontynuuje edukację na studiach. Siła dyplomu staje się coraz bardziej iluzoryczna, a konkurencja na rynku pracy w ostatnich latach nieustannie rośnie. Wszystkie te aspekty sprawiają, że młodzi ludzie coraz częściej szukają alternatyw dla potwierdzenia posiadanej wiedzy i możliwości wyróżnienia się wśród innych absolwentów szkół wyższych. Z tego powodu zaczynają interesować się zdobywaniem kwalifikacji zawodowych.
Organizacje przyznające kwalifikacje dostrzegły ten trend. Dlatego część z nich podjęła decyzję o podjęciu współpracy ze szkołami wyższymi. Systemy akredytacyjne na uczelniach dają studentom możliwość zdobycia kwalifikacji jeszcze podczas studiów poprzez uczestnictwo w programach międzykierunkowych czy studiując wybrany kierunek i zdając egzaminy z przedmiotów odpowiadających egzaminom certyfikacyjnym. Studenci nie muszą zatem poszukiwać często kosztownych kursów, a następnie zdawać wszystkich egzaminów w wyznaczonych centrach. W zależności od rodzaju kwalifikacji do wszystkich lub części egzaminów studenci przygotują się już na uczelni i tam też przystępują do egzaminów.
Różne formy współpracy
Współpraca obu podmiotów gwarantuje obopólną korzyść. Organizacje przyznające kwalifikacje chcą rozpowszechnić certyfikaty wśród studentów i absolwentów. Natomiast uczelniom zależy na poszerzaniu swojej oferty edukacyjnej, dostosowaniu jej do zmieniających się potrzeb rynku pracy, a także wspieraniu swoich studentów w zdobywaniu gruntownej wiedzy i wykorzystywaniu jej w praktyce.
Formy współpracy systemów certyfikacji z uczelniami znacznie się od siebie różnią. Czasem w ramach konkretnego programu studiów realizowane są przedmioty, których zaliczenie zwalnia z egzaminów certyfikacyjnych. Zdarza się także, że każdy ze studentów danej uczelni lub konkretnego wydziału bez względu na realizowany kierunek studiów może skorzystać z oferty międzykierunkowej.
– SGH oferuje anglojęzyczny kierunek studiów drugiego stopnia Finance and Accounting, który umożliwia uzyskanie certyfikatu ACCA. Program realizowany jest przy współudziale trenerów-praktyków z EY. Uczestniczą w nim zarówno studenci z Polski, jak i z Portugalii, Meksyku czy Chin. Dzięki akredytacji przez CIMA studenci mają szansę ukończyć studia z certyfikatem Certificate in Business Accounting na pierwszym stopniu studiów lub dyplomem Diploma in Management Accounting i Advanced Diploma in Management Accounting na drugim stopniu studiów. Programy akredytowane przez CIMA są dostępne dla każdego studenta SGH, niezależnie od realizowanego kierunku – informuje prof. zw. dr hab. Anna Karmańska, Kierownik Katedry Rachunkowości w Szkole Głównej Handlowej.
Czasem skorzystanie z akredytowanego programu pozwala zaoszczędzić pieniądze. Niektóre organizacje zupełnie bezpłatnie zwalniają studentów z egzaminów, których odpowiedniki zdali na studiach. Zdarzają się także sytuacje, w których zwolnienie z egzaminu również obciążone jest opłatą.
Aby dowiedzieć się, które uczelnie podejmują tego typu współpracę, należy odwiedzić strony internetowe organizacji przyznających kwalifikacje. Natomiast wszystkie szczegóły dotyczące form akredytacji są zwykle publikowane na stronach internetowych uczelni ze względu na różnice w realizowanych programach przez instytuty certyfikujące.
Polskie uczelnie akredytowane są zarówno przez polskie, jak i międzynarodowe organizacje przyznające kwalifikacje zawodowe. Należą do nich: Chartered Institute of Management Accountants (CIMA), Association of Chartered Certified Accountants (ACCA), Związek Banków Polskich (ZBP), oraz International Project Management Association (IPMA).
CFA
Instytut CFA nie podjął decyzji o akredytowaniu szkół wyższych w ramach ewentualnego przyznawania certyfikatu, jednak nie zapomina o studentach. Organizuje na uczelniach, m.in. Uniwersytecie Warszawskim, Uniwersytecie Ekonomicznych w Poznaniu i Katowicach wydarzenia nazywane CFA Day. Podczas tych spotkań osoby zainteresowane kwalifikacją mogą dowiedzieć się, czym dokładnie jest certyfikat CFA, jakie korzyści wynikają z posiadania kwalifikacji, a także jak uzyskać taki tytuł.
ACCA
Kwalifikacja ACCA jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych w Europie kwalifikacji z dziedziny rachunkowości. Jej wydawaniem zajmuje się międzynarodowa organizacja o tej samej nazwie. Przeznaczona jest dla osób zainteresowanych pracą w audycie, rachunkowości lub finansach.
Zdobycie kwalifikacji ACCA jest bardzo czasochłonne. Konieczne jest uzyskanie pozytywnych wyników z 14 egzaminów. Zwykle cały proces od momentu przygotowań do uzyskania certyfikatu trwa ok. 2,5–4 lat. Biorąc pod uwagę czas, który należy poświęcić na zdobycie tej kwalifikacji, skorzystanie z oferty akredytowanej uczelni jest w tym przypadku bardzo korzystne.
– Egzaminy ACCA sprawdzają nie tylko wiedzę z dziedziny finansów, ale przede wszystkim umiejętność zastosowania jej w praktyce. Rozpoczęcie tej kwalifikacji zawodowej już na studiach doskonale przygotowuje młodych ludzi do podjęcia pierwszej pracy. Dyplom cząstkowy (ACCA FIA), który można uzyskać już po 3 egzaminach, to ważny wyróżnik w CV, zwłaszcza na starcie kariery zawodowej, kiedy trudno pochwalić się doświadczeniem zawodowym. Uczy on języka biznesu i praktycznego zrozumienia podstawowych zagadnień finansowych, co pomaga podczas rozmowy kwalifikacyjnej i w pracy. Dla pracodawcy zaś certyfikat ACCA to dowód na to, że kandydat sprostał globalnym wymaganiom już na początkowym poziomie oraz ma dalszy potencjał rozwojowy – twierdzi Katarzyna Misiak, Business Development Manager w BPP Professional Education.
Forma akredytacji ACCA jest mocno zindywidualizowana. Każda uczelnia posiada własne programy studiów, które zwalniają z różnych egzaminów. Uogólniając, w ramach studiów możliwe jest skorzystanie ze zwolnień z 5 do 9 egzaminów na poziomie Fundamentals. Zwolnienia z egzaminów na poziomie Professionals nie są możliwe.
Osoby zainteresowane zdobyciem kwalifikacji ACCA muszą liczyć się z wydatkami na poziomie co najmniej 7 tys. zł. Jednak korzystając ze zwolnień egzaminacyjnych w ramach systemu certyfikacji, możliwe jest zaoszczędzenie znacznej części tej kwoty, ponieważ do egzaminów z przedmiotów, które odpowiadają egzaminom, studenci przystępują bez wnoszenia opłat na swojej uczelni.
CIMA
Jeszcze podczas studiów można zdobyć również najpopularniejszą na świecie kwalifikację z zakresu rachunkowości zarządczej. W ramach wspólnych programów CIMA współpracuje z najlepszymi polskimi uczelniami ekonomicznymi.
– Z możliwości oferowanych przez CIMA w ramach programu studiów korzystają już studenci Uniwersytetów Ekonomicznych we Wrocławiu i Krakowie oraz Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. W październiku 2014 roku dołączą do nich także studenci Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu – informuje Jakub Bejnarowicz, Country Manager w CIMA.
Wszyscy studenci uczelni akredytowanych mogą skorzystać ze specjalności międzykierunkowej, która umożliwia zdobycie certyfikatu CIMA. Organizacja dzieli certyfikat na kilka poziomów. CIMA CBA (CIMA Certificate in Business Accounting) to najniższy poziom kwalifikacji. Przeznaczony jest dla osób, które nie mają jeszcze większego doświadczenia zawodowego. Program akredytowany w ramach tego certyfikatu jest kierowany do studentów pierwszego stopnia. Natomiast studenci drugiego stopnia mogą już starać się o uzyskanie kolejnych dwóch dyplomów: Diploma in Management Accounting oraz Advanced Diploma in Management Accounting.
Warunkiem uzyskania certyfikatu CIMA jest zaliczenie właściwych dla programu certyfikacyjnego przedmiotów oraz zdanie nieobjętych zwolnieniami egzaminów zewnętrznych CIMA. Ich liczba jest uzależniona od wybranej specjalności. Warto podkreślić, że opłaty za uzyskanie kwalifikacji CIMA są stałe i nie zależą od liczby zwolnień z egzaminów.
ECB EFCB
Kwalifikację zawodową na studiach mogą zdobyć także osoby zainteresowane karierą w bankowości. W przypadku tej branży posiadanie Europejskiego Certyfikatu Bankowca jest wskazane zarówno dla osób posiadających doświadczenie zawodowe, jak i dopiero planujących podjęcie pracy. Do egzaminu certyfikacyjnego można przygotować się eksternistycznie lub skorzystać z oferty szkoły uczestniczącej w Systemie Standardów Kwalifikacyjnych ZBP (Związek Banków Polskich).
Szkoły biorące udział w systemie zajmują się zarówno przeprowadzaniem egzaminów, jak i organizacją szkoleń przygotowujących do egzaminów. Ponadto niektóre z uczelni oferują studia, których program jest zbieżny z wymaganiami egzaminu ECB. Przykładowo Wydział Ekonomiczny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie organizuje – zbieżne z wymogami ECB – studia podyplomowe Europejski Certyfikat Bankowca EFCB.
– Związek Banków Polskich współpracuje ze szkołami bankowymi i uczelniami spełniającymi wymagania Systemu Standardów Kwalifikacyjnych ZBP. Obecnie w Systemie uczestniczy 17 szkół, w tym 10 uczelni wyższych. Do organizowanych przez nie egzaminów ECB mogą przystąpić studenci i absolwenci ze wszystkich uczelni, w miarę wolnych miejsc i za zgodą uczelni organizującej egzamin. A jeśli dodatkowo wykażą min. 2-letni staż pracy w sektorze finansów, otrzymają szansę uzyskania Certyfikatu ZBP, czyli w tym przypadku stopnia zawodowego Dyplomowanego Pracownika Bankowego – wyjaśnia Wojciech Golicz, Doradca Zarządu Związku Banków Polskich.
IPMA Student
IPMA Student to tytuł z zakresu zarządzania projektami, przyznawany wyłącznie studentom i absolwentom, którzy ukończyli studia nie później niż rok przed przystąpieniem do egzaminu certyfikacyjnego.
Celem kwalifikacji jest potwierdzenie wiedzy jej posiadacza w zakresie zarządzania projektami na poziomie uczestnika prostego projektu, którym można stać się już po studiach.
Uczelnie posiadają w swojej ofercie edukacyjnej przedmioty akredytowane przez IPMA, których zaliczenie ma pełnić rolę przygotowania do egzaminu IPMA Student. Mogą zapisać się na nie wszyscy studenci, niezależnie od realizowanego kierunku, trybu i poziomu studiów. Program certyfikacji nie wymaga od uczestników doświadczenia zawodowego w zakresie zarządzania projektami. Konieczne jest jedynie uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu.
Egzaminy certyfikacyjne organizowane są na akredytowanych uczelniach, a koszt przystąpienia wynosi 300 zł. To zaledwie 25 proc. opłaty za uzyskanie IPMA-D, najniższego certyfikatu w systemie IPMA. Ponadto, jeśli posiadacz IPMA Student zdecyduje się na zdobycie IPMA-D, może odliczyć w przyszłości wydane wcześniej 25 proc. kosztu.
Większe szanse
Pracodawcy poszukują obecnie wykwalifikowanej kadry. Świeżo upieczeni absolwenci nie posiadają doświadczenia oraz wiedzy, która umożliwiałabym im wykonywanie odpowiedzialnych zadań w przedsiębiorstwie tuż po podjęciu pracy.
Masowa konsumpcja wyższego wykształcenia wpływa na dewaluację dyplomu, który obecnie nie jest już dla pracodawcy żadnym potwierdzeniem, że zatrudnia osobę posiadającą właściwą wiedzę i odpowiednie kwalifikacje. Dlatego warto już na studiach zdecydować się na zdobywanie kwalifikacji zawodowych, które przyznawane są przez niezależne jednostki. Dzięki temu kandydaci stają się w oczach pracodawców bardziej wiarygodni, ponieważ każdy z wyżej wymienionych certyfikatów to obiektywne odzwierciedlenie posiadanej wiedzy.
– Kwalifikacje zawodowe pozwalają na zdobycie i utrzymanie przewagi konkurencyjnej na rynku pracy. Wykształcają dodatkowe umiejętności, dzięki którym można dostosować się do uwarunkowań i aktualnych potrzeb rynku. Posiadanie określonych kwalifikacji często stanowi główne kryterium rekrutacji pracowników – zapewnia Monika Grabek, Executive Director w CFA Society Poland.
Zdobycie kwalifikacji zawodowej już w momencie rozpoczynania kariery pozwala na wyróżnienie się na rynku pracy, zdobycie lub zbliżenie się do wymarzonego zawodu. Warto także pamiętać, że posiadacze tych certyfikatów otrzymują zazwyczaj wyższe wynagrodzenie niż osoby, które nie podjęły tego wysiłku.
Tab. 01. Kwalifikacje kontra uczelnie
Nazwa kwalifikacji | ACCA | CIMA | ECB | IPMA Student |
---|---|---|---|---|
Organizacja | The Association of Chartered Certified Accountants | The Chartered Institute of Management Accountants | Związek Banków Polskich | The International Project Management Association |
Branża | Rachunkowość | Rachunkowość | Bankowość | Zarządzanie projektami |
Liczba akredytowanych szkół | 9 | 4 | 17 | 7 |
Czy akredytacja pozwala zaoszczędzić pieniądze? | Tak* | Nie | Nie | Tak |
*wysokość zwolnień z opłat uzależniona jest od realizowanego kierunku
Tab. 02. Zdobądź kwalifikację na swojej uczelni
Miasto | Kwalifikacja |
---|---|
Białystok | ACCA |
Bydgoszcz | ECB |
Gdańsk | ACCA, ECB, IPMA |
Katowice | ACCA, ECB |
Kraków | ACCA, CIMA, IPMA |
Lublin | ECB |
Łódź | ACCA, ECB |
Poznań | CIMA, ECB |
Sandomierz | ECB |
Szczecin | ECB, IPMA |
Toruń | ECB |
Warszawa | ACCA, CIMA, ECB, IPMA |
Wrocław | ACCA, CIMA, ECB, IPMA |
Komentarz eksperta:
Tomasz Kaciun
ACMA, CGMA Dyrektor Zarządzający BPP Professional Education
Studenci powinni świadomie planować swoją przyszłą karierę, a dyplom uczelni to tylko oczywisty warunek stawiany przez pracodawcę. Przyłączając się do międzynarodowych stowarzyszeń profesjonalistów jeszcze w trakcie studiów, rozpoczynają oni wieloletni proces egzaminacyjny. Inwestują czas, aby skokowo podnieść swoje praktyczne umiejętności oraz znacząco wyprzedzić innych kandydatów. Podkreślam słowa "podnieść praktyczne umiejętności", ponieważ to właśnie one stanowią sedno egzaminów w każdej kwalifikacji profesjonalnej. Odpowiedzmy sobie sami na pytanie, kogo chętniej zatrudni pracodawca: absolwenta dowolnej uczelni, czy absolwenta, który przychodzi z dyplomem potwierdzającym umiejętności wyznaczane przez globalne standardy; człowieka, który wie, czy człowieka, który również potrafi. Przystępując do kwalifikacji zawodowych studenci podkreślą swój potencjał i zainteresowanie rozwojem w danym zawodzie. W niektórych krajach, np. w Wielkiej Brytanii, certyfikat zawodowy i przynależność do stowarzyszenia profesjonalistów są często wyżej cenione na rynku pracy niż studia wyższe.
Komentarz eksperta:
Wojciech Golicz
Doradca Zarządu, Związek Banków Polskich
Związek Banków Polskich współpracuje z najlepszymi szkołami bankowymi i uczelniami ekonomicznymi w Polsce. Dbając o jakość kształcenia i podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników sektora bankowego, ZBP podpisuje umowy o współpracy ze szkołami bankowymi, uczelniami wyższymi i instytucjami szkoleniowymi, spełniającymi wymagania Systemu Standardów Kwalifikacyjnych ZBP*. Uczelnia wyższa, która staje się uczestnikiem Systemu Standardów, uzyskuje uprawnienia ZBP do organizacji egzaminów np. na Europejski Certyfikat Bankowca EFCB. Według stanu na 1 lipca 2014 roku w Systemie Standardów Kwalifikacyjnych przy ZBP uczestniczy 17 szkół , w tym 10 uczelni wyższych. Dzięki temu studenci i absolwenci tych uczelni, w szczególności o profilu bankowo-finansowym, otrzymują możliwość przystąpienia do egzaminu ECB EFCB i tym samym uatrakcyjnienia swojej pozycji zawodowej na rynku finansowym. W czasach konkurencji na rynku pracy, kandydaci do pracy w branży finansowej posiadający Europejski Certyfikat Bankowca EFCB, będą mieli dodatkowy atut w procesach rekrutacyjnych, w których będą uczestniczyć. ECB może także pomóc im podczas ubiegania się o praktyki i staże w bankach. Oprócz tego, po zdaniu egzaminu ECB i wykazaniu min. 2-letniego stażu pracy w sektorze finansów, pracownicy sektora mogą w przyszłości za pośrednictwem swojego pracodawcy – banku czy innej instytucji finansowej, uczestnika Systemu Standardów – uzyskać stopień zawodowy Dyplomowany Pracownik Bankowy, potwierdzony Certyfikatem ZBP.
*System Standardów ZBP to system stopni zawodowych w systemie bankowym, powstały z inicjatywny banków i szkół bankowych oraz Związku Banków Polskich, służący stałemu podnoszeniu kwalifikacji kadr finansowych w Polsce. Uczestnikami systemu są banki, szkoły i inne instytucje pośrednictwa finansowego, rekomendowane przez banki. System definiuje wymagania dotyczące wiedzy, umiejętności i pożądanych postaw pracowników banków, bez względu na wielkość, profil działalności czy zasięg działania banku.