Przyjęcie technologii przez funkcję finansową
Organizacje finansowe dynamicznie adaptują się do cyfrowych zmian, dzięki czemu są w stanie zwiększać swoją efektywność i wydajność, udoskonalać sposób świadczenia usług, komunikacji, wprowadzać innowacje oraz gromadzić i analizować ogromne ilości danych.
Cyfrowa transformacja finansów nie ogranicza się jedynie do automatyzacji procesów czy implementacji nowej infrastruktury, ale dąży do głębokich zmian kulturowych w całej organizacji. Ważne, by pracownicy upatrywali w nowych technologiach wsparcia w poszukiwaniu nowych i bardziej efektywnych metod pracy.
Według Światowego Forum Ekonomicznego, organizacje o silnej kulturze cyfrowej wykorzystują narzędzia cyfrowe i dane do podejmowania decyzji skupionych na kliencie oraz wprowadzania innowacji, współpracując w całej strukturze organizacyjnej.
Kiedyś uważano, że inicjatywy związane z transformacją cyfrową były zarezerwowane głównie dla dużych korporacji dysponujących ogromnym kapitałem i zasobami. Badania AICPA & CIMA pokazują, że organizacje, niezależnie od swojej wielkości czy branży, aktywnie dążą do implementacji najnowszych technologii w celu promowania rozwoju, generowania zysków, zaspokajania potrzeb klientów i zwiększania swojej pozycji na rynku. Działy finansowe pełnią kluczową rolę w transformacji cyfrowej firm. Mają wgląd we wszystkie jednostki biznesowe i mogą pomóc liderom z każdego obszaru organizacji zrozumieć, co znajduje się w danych finansowych, a więc ostatecznie pomóc w podejmowaniu lepszych decyzji.
ChatGPT, czyli modele językowe
Uruchomienie ChatGPT-4, czyli jednego z najnowszych chatbotów generatywnej sztucznej inteligencji (AI) firmy OpenAI, wywołało burzę w dyskusjach na temat możliwości generatywnej sztucznej inteligencji w finansach. Niektórzy uczestnicy sugerowali nawet, że postęp w technologii sztucznej inteligencji może zasadniczo zmienić nie tylko finanse, ale także wiele innych branż.
Modele językowe, takie jak ChatGPT generują odpowiedzi w czasie rzeczywistym na zapytania użytkowników. Finanse śmiało skorzystały z tej funkcji, budując swoje wersje chatów, które miały stanowić wewnętrzne helpdeski w firmach. Dzięki temu pracownicy dostali narzędzie, które zapewnia im stały dostęp do specyficznej wiedzy w firmie. Asystent w postaci modelu językowego był w stanie odpowiedzieć na schematyczne, powtarzające się problemy wśród pracujących, dostarczając sprawdzonych wskazówek i rozwiązań.
Oprócz tego wyspecjalizowane chaty miały poprawić funkcje finansowe poprzez przetwarzanie dużych zbiorów danych, analizę rynków finansowych i wspieranie spełniania wymogów regulacyjnych. Pojawiły się jednak obawy dotyczące etycznej integralności AI, bezpieczeństwa danych oraz braku przejrzystości w procesach decyzyjnych. Wciąż istnieje potrzeba ludzkiego osądu i zaangażowania w analizę wyników oraz odpowiedzialne wykorzystanie sztucznej inteligencji.
Finanse i automatyzacja
Organizacje coraz częściej koncentrują się na automatyzacji rutynowych zadań w całym dziale finansowym w celu poprawy wydajności i dokładności. Mowa o wprowadzaniu danych, przetwarzaniu faktur, uzgadnianiu kont i obliczaniu listy płac. Te czynności są obecnie automatyzowane za pomocą zaawansowanego oprogramowania i narzędzi do zrobotyzowanej automatyzacji procesów (RPA). Dodatkowo usprawnia się raportowanie i prowadzenie analiz finansowych, a algorytmy uczenia maszynowego pomagają w interpretacji dużych zbiorów danych i generowaniu wniosków.
Dzięki skróceniu czasu poświęcanego na czynności nieprzynoszące wartości automatyzacja pozwala specjalistom ds. finansów skoncentrować się na działaniach bardziej strategicznych i generujących znaczącą wartość dla firmy. Automatyzacja procesów w finansach pomaga pracownikom rozszerzać swoje role, ale także minimalizuje ryzyko ludzkiego błędu, bo zautomatyzowane systemy mogą wykonywać obliczenia i analizy danych z ogromną precyzją.
Big data
Obecnie obserwujemy ogromny wzrost ilości i różnorodności danych dostępnych dla zespołów finansowych, co wynika z rosnącej liczby transakcji cyfrowych i zmian regulacyjno-sprawozdawczych. Analiza danych (D&A), choć to nie nowość, staje się coraz bardziej złożona z powodu licznych źródeł i narzędzi analizy danych. Ten dynamiczny wzrost ilości big data stawia przed firmami wyzwanie poprawy sposobu, w jaki je gromadzą, porządkują i analizują.
Firmy finansowe upatrują kluczową rolę w analizie big data, czyli w wykorzystaniu dużych ilości danych w celu podejmowania efektywnych decyzji. Potwierdza to badanie Gartnera, w którym 63% liderów planowania i analiz finansowych (FP&A) w 2023 r. uznało opracowanie strategii danych i analiz za priorytet. W dzisiejszym świecie organizacje, korzystając z obszernych zbiorów danych w swoich systemach, są w stanie usprawnić swoje operacje, dostarczyć wyższą jakość obsługi klienta, prowadzić skuteczne kampanie marketingowe oraz podejmować działania, które przyczyniają się do wzrostu przychodów i zysków. Analiza big data staje się więc niezbędnym narzędziem w planowaniu strategii biznesowych oraz w przewidywaniu przyszłych trendów i wyzwań.
Infrastruktura finansowa i technologiczna. Systemy ERP
Rozproszone w różnych systemach i źródłach dane w firmie nie pozwalają na skuteczne wykorzystanie zawartych w nich informacji. W transformacji cyfrowej ogromnie ważne jest więc zapewnienie odpowiedniej infrastruktury, czyli wymiany przestarzałych i niedostosowanych systemów. Konieczne jest zapewnienie między różnymi działami organizacji stałej łączności.
Firmy finansowe, chcąc zaradzić rozbieżnościom w systemach, szukają najbardziej niezawodnych rozwiązań. Jednym z nich jest z pewnością system ERP, który służy do planowania zasobów przedsiębiorstwa w chmurze, zastępując systemy lokalne.
System ERP bywa nazywany centralnym system nerwowym przedsiębiorstwa, bo odpowiada za inteligentną integrację różnych części firmy, które są niezbędne do sprawnego prowadzenia codziennych operacji biznesowych. Dane znajdujące się w systemie ERP zapewniają źródło informacji w całej organizacji. Choć inwestycja organizacji w system ERP to duże wyzwanie dla zespołów, to dzięki niemu możliwe staje się pozyskiwanie i przetwarzanie coraz większej ilości informacji. To sprawia, że współpraca biznesu i IT jest znacznie bardziej efektywna.
IT w finansach czy finanse w IT?
Tradycyjnie finanse odpowiadają za zarządzanie kosztami firmy i poprawę produktywności. W miarę tego, jak rośnie rola i mandat finansów, coraz częściej oczekuje się, że finanse będą napędzać strategię cyfrową, o czym więcej w artykule Przyszłość finansów. Jak zmienia się rola specjalistów finansowych w organizacjach?
Jeszcze niedawno wszystkie oczy były zwrócone w stronę IT. To właśnie ten obszar zwykle odpowiadał za potrzeby technologiczne i przetwarzanie danych w firmie, szczególnie w kontekście instalacji odpowiedniej infrastruktury czy automatyzacji procesów. Finanse były tradycyjnie traktowane jako narzędzie wspomagające te postępowania, bo to dział IT kierował i zarządzał procesami. Dziś zauważa się jednak znacznie większe zaangażowanie finansów we wszelkie procesy związane z działaniami IT.
Obszar finansowy w organizacji ma obecnie nie tylko moderować, ale także napędzać procesy technologiczne, wykorzystując swoją ogólną wiedzę i rozumienie biznesu.
Współpraca między finansami a IT jest kluczowa. Specjaliści finansowi posiadają wiedzę o potrzebach interesariuszy w firmie, dzięki czemu są w stanie najlepiej określić, jakie elementy infrastruktury są niezbędne działowi IT do stworzenia efektywnej i wydajnej struktury. Są oni wewnętrznymi konsultantami, którzy współpracują z innymi działami, aby zrozumieć ich funkcjonowanie oraz złożone procedury, identyfikować problemy i możliwości, ulepszać procesy i ostatecznie znajdować rozwiązania. Specjaliści od finansów pełnią również ogromną rolę w interpretowaniu danych.