CV pełni funkcję Twojej autoreklamy, dlatego warto zadbać w nim o każdy szczegół, by reklama ta była skuteczna. Po pierwsze należy mieć świadomość celu, z jakim tworzy się ten dokument (zgłoszenie kandydatury, przedstawienie się pracodawcy, wyróżnienie wśród innych kandydatów, otrzymanie zaproszenia do kolejnego etapu rekrutacji). Po drugie: najważniejsza jest treść, dlatego do pisania życiorysu trzeba się bardzo dobrze przygotować, zbierając informacje, grupując je i dokonując selekcji. Po trzecie, warto też zadbać o formę i ją również przemyśleć. Funkcją CV jest zaprezentowanie faktów na temat drogi zawodowej w zwięzłej, przejrzystej formie, ponieważ rekruter poświęca na nie zazwyczaj bardzo niewiele czasu. Dlatego dobrze jest:
- zadbać o czytelny podział na sekcje;
- tekst wewnątrz sekcji podzielić na punkty i krótkie akapity;
- pisać zwięźle;
- używać konkretów i danych zamiast ogólników;
- na koniec sprawdzić dokument pod względem poprawności językowej: ortograficznej i gramatycznej.
Dzięki tym zabiegom łatwiej będzie Ci poprzez CV opowiedzieć rekruterowi o swoich dotychczasowych osiągnieciach i przedstawić się jako profesjonalista. Ważnym szczegółem, o którym często się zapomina, jest kompozycja całego dokumentu i jego dopasowanie do sytuacji zawodowej, celu, stanowiska. Pamiętaj, że forma powie rekruterowi o Tobie niemal tak samo dużo, co treść.
Chwila namysłu
Zanim zaczniesz pisać, zastanów się przez chwilę. Dlaczego chcesz aplikować właśnie na to stanowisko? Co wiesz o pracodawcy? Jakie są wymagania? Czy spełniasz wymienione w ogłoszeniu wymagania?
Warto wynotować z ogłoszenia, na które chcesz odpowiedzieć, obowiązki i wymagania (zwracając uwagę na to, w jakiej kolejności zostały podane i czy któreś są wyróżnione np. jako „warunek konieczny”), a obok swoje kwalifikacje, dzięki którym je spełniasz.
Dobrze jest też dowiedzieć się jak najwięcej o firmie, do której zamierzasz aplikować: wejść na jej stronę internetową, odwiedzić jej profile w mediach społecznościowych, zapoznać się z branżą, w której działa, przeczytać o kulturze organizacji, o tym, co oferuje swoim pracownikom, i poznać wartości, jakimi się kieruje.
CV – podstawowe elementy
CV jest naszą wizytówką, dzięki której przedstawiamy się potencjalnemu przyszłemu pracodawcy. Po pierwsze zatem musi ono zawierać podstawowe informacje na nasz temat (z danymi kontaktowymi), klauzulę o zgodzie na przetwarzanie danych na potrzeby procesu rekrutacji, a także precyzyjne informacje na temat wykształcenia, doświadczenia zawodowego raz kwalifikacji i kompetencji. Istotne jest, by wszystkie informacje były adekwatne do stanowiska, na które aplikujemy.
Dokument powinien zawierać też elementy i dane, których wymaganie zaznaczył pracodawca w ogłoszeniu, na przykład: fotografię, narodowość czy miejsce zamieszkania.
Ważna klauzula
Konieczne jest zamieszczenie klauzuli o zgodzie na przetwarzanie przez pracodawcę danych osobowych: „Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji (zgodnie z Ustawą z dnia 29.08.1997 roku o Ochronie Danych Osobowych; tekst jednolity: Dz. U. 2016 r. poz. 922)”.
Dlaczego jest tak istotna? Bez niej, zgodnie z prawem, pracodawca nie może posługiwać się naszymi danymi, co oznacza, że nie możemy być brani pod uwagę w procesie rekrutacji.
Można ją umieścić w stopce lub na końcu treści dokumentu. Warto też dokładnie sprawdzić w ogłoszeniu, czy pracodawca nie wymaga umieszczenia w dokumentach rekrutacyjnych własnej klauzuli, o nieco zmienionej treści i zawierającej nazwę firmy. Jeśli tak jest, w wysyłanym do tej firmy zgłoszeniu zamieść tę właśnie klauzulę.
Dane osobowe
W klasycznym dokumencie dane osobowe umieszczone są w lewym górnym rogu strony. Możesz też zamieścić je na przykład w stopce lub przeznaczonym na to miejscu w projekcie graficznym, ale uważaj – najważniejsze, by były czytelne i by rekruter łatwo i szybko mógł znaleźć Twój e-mail lub numer telefonu, gdy będzie chciał się z Tobą skontaktować.
Obowiązkowe dane kontaktowe, które należy zawrzeć w CV, to: imię i nazwisko, telefon oraz adres e-mail. Podawanie pełnego adresu zamieszkania, daty urodzenia, stanu cywilnego czy innych osobistych informacji nie jest wymagane. Można natomiast rozszerzyć ten punkt, jeśli masz się czym pochwalić, na przykład własną profesjonalną stroną internetową albo profilem na LinkedIn z bogatym doświadczeniem.
Uwaga: Pamiętaj, by nie używać prywatnych e-maili, na przykład ze śmiesznymi lub dziwnymi wyrazami w adresie, ani w treści dokumentu, ani do wysyłania aplikacji. Także zdjęcie, jeśli umieszczasz je w CV, powinno być odpowiednie do sytuacji.
Wykształcenie
To, czy jako pierwsze pod danymi osobowymi w CV umieszczamy wykształcenie, czy doświadczenie zawodowe, zależy od kilku czynników, między innymi od tego, czy posiadamy już doświadczenie lub czy informacja o wykształceniu kierunkowym jest ważniejsza i podkreślona w ofercie pracy.
Informacje w tej sekcji umieszcza się w odwróconym układzie chronologicznym, czyli zaczynając od ostatnio ukończonego stopnia edukacji. Jeśli w chwili wysyłania CV wciąż się uczysz, zamiast daty ukończenia wpisz „obecnie”, „nadal” lub „w trakcie”.
Pamiętaj, by informacje na temat ukończonych szkół były dokładne. Podaj pełną nazwę uczelni oraz miejscowość, w której się znajduje. Dodaj też nazwę ukończonego kierunku, uzyskany tytuł naukowy lub zawodowy oraz datę jego uzyskania.
Doświadczenie
Doświadczenie zawodowe to kluczowy element CV, ponieważ zazwyczaj jest to pierwszy i najbardziej podkreślany w ogłoszeniu punkt wymagań. W tej sekcji opisuje się historię zatrudnienia, trzeba przy tym jednak zwrócić uwagę na kilka niezwykle istotnych aspektów:
- Adekwatność. Przefiltruj swoje doświadczenie przez wymagania potencjalnego pracodawcy i staraj się uwypuklić w opisie poprzednio zajmowanych stanowisk umiejętności, które tam zdobyłeś, a które będą potrzebne w nowej pracy.
- Odwrócony układ chronologiczny. Opis rozpoczynamy od ostatniego (lub jeszcze aktualnego) stanowiska pracy i cofamy się w czasie aż do staży i praktyk.
- Dokładność. Podaj pełną nazwę firmy oraz miejscowość, a także stanowisko, które zajmowałeś. Nie ma potrzeby podawania dokładnego adresu byłego pracodawcy.
- Słowa kluczowe przy opisie stanowisk i zakresu obowiązków. Poszukaj w sieci i przejrzyj ogłoszenia podobne do tego, na które aplikujesz. Zauważysz, że powtarzają się w nich pewne słowa i sformułowania. Zapamiętaj je i wykorzystaj: przy każdym stanowisku w swoim CV dodaj jego opis – wypunktowane lub opisane w kilku zdaniach obowiązki – w którym zastosujesz słowa kluczowe. Dlaczego to ważne? Pracodawcy, którzy korzystają z internetowych portali rekrutacyjnych i wyszukują CV w bazie danych, często jako kryteria wyszukiwania podają właśnie takie słowa kluczowe, które są najbardziej charakterystyczne dla danego stanowiska.
- Osiągnięcia są tym, co Cię wyróżni. Do opisu zajmowanego stanowiska, obok zakresu obowiązków, warto dodać jeszcze jeden element: osiągnięcia. Przykładem może być poprawa rentowności, zwiększenie efektywności czy redukcja kosztów w danym okresie.
Umiejętności
Kwalifikacje, kompetencje, zdolności, umiejętności… Warto i należy umieścić je w CV, trzeba jednak przy tym pamiętać o ich uporządkowaniu, logicznym podziale oraz selekcji tych najważniejszych i przydatnych dla danego stanowiska.
Kwalifikacje to zdobyte umiejętności i zasób wiedzy, które posiedliśmy dzięki kursom i szkoleniom i których posiadanie możemy potwierdzić dyplomem lub certyfikatem. Bywają również nazywane kompetencjami twardymi.
Kompetencje miękkie to zdolności i predyspozycje, które posiadamy w różnym stopniu, budujemy i rozwijamy poprzez rozmaite doświadczenia, nie tylko zawodowe. Wymieniając w CV kompetencje miękkie (społeczne, psychologiczne i in.) pamiętaj, by wybrać te adekwatne do oferty, na którą odpowiadasz. Dlaczego? Po pierwsze nie chcesz, by rekruter został przytłoczony nadmiarem informacji i musiał szukać tych istotnych wśród szeregu mniej ważnych – nie będzie tego robił. Dbasz w ten sposób o przejrzystość i konkretność dokumentu, co zawsze jest w cenie. Po drugie dobitnie pokazujesz tym, że wiesz, na jakie stanowisko aplikujesz, co jest na nim potrzebne, i że to potrafisz.
Języki obce. Znajomość języków obcych jest kluczowa na wielu stanowiskach, dlatego warto się nią pochwalić, podając także stopnień opanowania danego języka. Jeśli w ogłoszeniu znajomość danego języka wymieniona jest jako warunek konieczny, wymień go jako pierwszy. Jeśli posiadasz certyfikat potwierdzający poziom kompetencji językowych, umieść tę informację w CV, a jeśli nie masz dokumentu na potwierdzenie znajomości języka, podaj szacunkowy stopień, najlepiej posługując się Skalą Rady Europy (ang. Common European Framework of Reference), w której stopnie A1 i A2 odpowiadają poziomowi początkującemu, B1 i B2 średniozaawansowanemu, a C1 i C2 zaawansowanemu. Pamiętaj, by nie zawyżać swoich umiejętności językowych, bo rekruter łatwo może je zweryfikować podczas rozmowy kwalifikacyjnej, a kiedy kłamstwo wyjdzie na jaw, nie tylko najesz się wstydu, lecz także możesz pożegnać się z ofertą pracy.
Obsługa komputera. Jeśli chcesz się wyróżnić na tym polu, podaj konkretne informacje na temat znajomości specjalistycznych programów oraz stopnia ich opanowania.
Prawo jazdy. Podawanie informacji o posiadaniu prawa jazdy nie jest obligatoryjne i warto zamieścić ją tylko jeśli umiejętność prowadzenia samochodu jest przydatna na danym stanowisku (np. przedstawiciela handlowego). Podaj wówczas również posiadaną kategorię uprawnienia.
W dokumencie możesz zamieścić rówież wszelkie inne kwalifikacje i kompetencje, które mogą być znaczące i podnieść Twoje szanse na zainteresowanie swoją kandydaturą rekrutera i otrzymanie zaproszenia na rozmowę. Pamiętaj jednak, że lepiej nie zmyślać w CV i nie podawać kompetencji, których nie posiadasz, tylko dlatego, że są mile widziane przez pracodawcę. Kiedy wyjdzie na jaw, że skłamałeś, konsekwencje mogą być tylko negatywne.
Uwaga: opisując kompetencje, podawaj przykłady ich wykorzystania lub okoliczności pozyskania, np. „Praca zespołowa – prowadzenie zespołu projektowego przy uruchamianiu nowej wersji serwisu internetowego”. Zwróć też ponownie uwagę na słowa kluczowe dla wybranej branży, zawodu i stanowiska i użyj ich w opisach swoich kompetencji.
Zainteresowania
Punkt na temat hobby, fakultatywnie zamieszczany pod „twardymi” faktami na temat naszego wykształcenia, kompetencji i doświadczenia zawodowego, pozwala pokazać nam się z innej niż profesjonalna strony, ocieplić wizerunek lub zaciekawić czymś rekrutera. Może być zatem jednym z elementów, które wyróżnią Twoje CV spomiędzy innych.
O czym pisać w tym miejscu? Można wymienić zainteresowania związane z pracą lub z profilem firmy, do której wysyłamy CV. Nie warto wymieniać standardowych i ogólnych rzeczy, np. czytanie książek, podróże, kuchnia. Zamiast tego, podaj ciekawy szczegół, na przykład jeśli interesujesz się kuchnią hiszpańską, możesz pochwalić się ukończonym kursem przygotowywania tapas.
Pamiętaj jednak, by i w tym punkcie nie zmyślać. Nie bądź na siłę oryginalny i pamiętaj, że znacznie ciekawsze i bardziej wartościowe jest pokazanie prawdziwego siebie i swoich najlepszych cech. Dodatkowo, jeśli podczas rozmowy wyjdzie na jaw, że deklarujemy zainteresowanie jakimś obszarem, a nie znamy podstawowych zagadnień i terminów, pokażemy się z bardzo złej strony, jako kłamca.